ادامه پرداخت یارانه نقدی؛ خرید کالا، شرط افزایش یارانه

مهدی یاوری- از هدفمندسازی یارانه‌ها به‌عنوان بزرگ‌ترین طرح تاریخ اقتصادی ایران نام برده می‌شود؛ در ابتدای این طرح، یارانه پرداختی برابر با ۲۶ درصد درآمد میانه در سال ۱۳۹۰ بوده است. هدفمندسازی یارانه‌ها برای حمایت از قشر ضعیف جامعه و کم کردن هزینه‌هاست و این برنامه هدفمندسازی یارانه زمانی خوب است که یارانه‌ها به قشر ضعیف جامعه پرداخته شود که منجر به رفاه اجتماعی شود. که این هدفمندسازی یارانه‌ها را در اواخر دهه ۱۳۸۰ به اجرا گذاشتند. هدفمندسازی یارانه‌ها باعث ایجاد عدالت بین افراد جامعه است ولی آمار‌ها نشان داده است که حذف یارانه‌ها باعث افزایش قیمت‌ها شده است و به‌خاطر همین باعث افزایش تورم و نرخ بیکاری شود که همین امر سبب شده است که قشر ضعیف جامعه ضرر کنند و افراد ثروتمند هم از این هدفمندسازی یارانه با افزایش تورم سود کنند. چرا که سرمایه‌هایشان را افزایش می‌دهند. برخی معتقد بودند که اگر یارانه‌ها غیرهدفمند است باعث افزایش اشتغال نمی‌شود!

یارانه ثروتمندان قطع می‌شود؟

با این حال یکی از مهم‌ترین مسائل مطرح شده این است که آیا دولت با توجه به اینکه مجلس تکلیف کرده تا یارانه ثروتمندان قطع شود، این کار را انجام می‌دهد؟ آن‌گونه که دولت سیزدهم در لایحه بودجه ۱۴۰۲ پیشنهاد کرده، قرار است یارانه نقدی کمافی‌السابق به دست سرپرستان خانوار برسد؛ ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومان. از آنجایی که دولت تصمیم دارد در سال آینده درآمد مالیاتی خود را افزایش دهد، ثابت ماندن مبلغ یارانه نقدی این نگرانی جدی را به وجود آورده که قرار است وزن سنگین مالیات بر دوش سرپرستانی باشد که حداقلی‌بگیر هستند و اتفاقاً حقوق آن‌ها هم تنها ۲۰ درصد بالا می‌رود. اما نگرانی دیگر خانوار ایرانی این است که مبادا از گروه یارانه‌بگیران حذف شوند، این نگرانی و دغدغه به‌ویژه بعد از پرداخت یارانه بهمن ماه که یا برای عده‌ای واریز نشد یا اگر هم شد کمتر از میزان سابق بود، جدی‌تر شد.

دولت یارانه نقدی را قطع نمی‌کند

در همین رابطه، وزیر تعاون، کار و رفاه‌اجتماعی، تأکید کرد که دولت بنای قطع یارانه نقدی هیچ خانواری را ندارد. سیدصولت مرتضوی؛ صبح دیروز (چهارشنبه) در حاشیه جلسه هیأت دولت، بیان کرد: حسب دستوری که رئیس‌جمهور صادر کردند، افزایش ۲۰ درصدی یارانه‌ها را داشتیم که در گام نخست صرفاً جامعه تحت پوشش نهادهای حمایتی از جامعه کمیته امداد امام‌خمینی‌(ره) و سازمان بهزیستی را دربر می‌گرفت به سه دهک اول توسعه داده شد. الان سه دهک اول قادر هستند از این امتیاز، یعنی افزایش ۲۰ درصدی یارانه‌شان استفاده کنند. به عبارت دیگر یارانه ۴۰۰ هزار تومانی سه دهک اول به ۴۸۰ هزار تومان ارتقاء پیدا خواهد کرد. وی در رابطه با میزان استقبال مردم از کالابرگ الکترونیکی اطمینان خاطر داد که دولت تحت هیچ شرایطی، بنا ندارد که «یارانه نقدی» مردم را قطع کند. وزیر تعاون، کار و رفاه‌اجتماعی، در پاسخ به سؤالی درخصوص سخنان معاون وزیر تعاون در رابطه با استفاده مردم از یارانه کالابرگی و اینکه یارانه جداگانه‌ای برای اقلام در نظر گرفته شده، مکانیسم آن چگونه است، گفت: براساس دستوری که رئیس‌جمهور صادر کردند؛ افزایش ۲۰ درصدی یارانه‌ها را برای سه دهک اول را داشتیم. این کالا‌ها ۱۱ قلم هستند و قیمتی که مشتری باید از جیب خودش پرداخت کند، براساس قیمت پایه اردیبهشت سال ۱۴۰۱ است. به‌عنوان مثال آنچه که یارانه‌بگیر بابت خرید یک کیلو مرغ از جیب خود پرداخت می‌کند، همان قیمت اردیبهشت سال ۱۴۰۱ است که تقریباً ۳۲ هزار تومان بود و مابقی آن از یارانه کسر می‌شود و اگر مشتری بتواند از این فرصت استفاده کند، مشمول افزایش ۲۰ درصدی یارانه خواهد شد. وزیر تعاون، کار و رفاه‌اجتماعی، ضمن تأکید بر اینکه تحت هیچ شرایطی یارانه نقدی مردم قطع نمی‌شود، اظهار کرد: کسانی مشمول یارانه مضاعف می‌شوند که کالا خریداری کنند.