زیان ۳۳ میلیون دلاری ایران از قطع اینترنت در پاییز ۹۸

قطع اینترنت به روشی رایج در خاورمیانه و آفریقا در مواجهه با اعتراضات مردمی تبدیل شده است، اما این روش بی‌هزینه هم نیست.  به گزارش سی‌ان‌ان، این روش در جریان شورش‌های بهار عربی در سال ۲۰۱۱ که مهم‌‌ترین چالش حاکمان این منطقه در سال‌های اخیر بود، به کامل‌‌ترین شکل خودش را نشان داد. در جریان این اعتراضات، دولت‌های لیبی، مصر، سوریه و بحرین دسترسی به اینترنت را به شدت محدود کردند. پس از آن نیز این رویه ادامه پیدا کرد. عراق و الجزایر برای جلوگیری از تقلب در طول برگزاری امتحانات دسترسی به اینترنت را محدود کردند و ایران نیز در سال گذشته، وقتی با اعتراضات مواجه شد، رویه مشابهی را در پیش گرفت. اما چنین اختلالاتی بدون هزینه نیست و یک گروه مدافع اینترنت، راهی برای محاسبه این هزینه‌ها ابداع کرده است. جامعه اینترنت (Internet Society) که یک سازمان غیرانتفاعی مستقر در ایالات متحده است و از دسترسی جهانی به اینترنت حمایت می‌کند، هفته گذشته ابزار جدیدی به نام NetLoss منتشر کرد که خسارت اقتصادی قطعی اینترنت تحمیلی توسط دولت را محاسبه می‌کند. پس از ردیابی قطع شدن اینترنت جهانی در سال ۲۰۲۲، این سازمان دریافت که کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا محدودیت‌های دسترسی به اینترنت را در طول زمان تشدید کرده‌اند. براساس گزارش جامعه اینترنت، این منطقه در سال ۲۰۲۲ شاهد ۳۷ قطع اینترنت در ۱۱ کشور بود که رشد ۶۲ درصدی را نسبت به سال ۲۰۲۱ نشان می‌دهد. از موارد قطع و اختلال منطقه‌ای اینترنت، ۲۴٫۳ درصد پیام‌رسانی و پلت‌فرم‌های رسانه‌های اجتماعی را هدف قرار داده‌اند. بنابه گزارش جامعه اینترنت، در سودان و در پی درگیری خشونت‌آمیز بین ارتش سودان و نیروهای پشتیبانی سریع شبه‌نظامی‌(RSF) در ۱۵ آوریل، قطعی اینترنت از ۱۹ آوریل تا ۲۴ آوریل به اجرا گذاشته شد و تخمین زده می‌شود که این اقدام بیش از سه میلیون دلار برای این کشور هزینه در بر داشته باشد. براساس داده‌های بانک جهانی، تولید ناخالص داخلی سودان کمتر از ۵۲ میلیارد دلار است. جامعه اینترنت گفت که تعطیلی یک هفته‌ای همچنین موجب از بین رفتن ۵۶۰ شغل در این کشور شده است. مارک اوون جونز؛ دانشیار دانشگاه حمد بن خلیفه قطر که متخصص در اطلاعات نادرست دیجیتال است، گفت: قطع شدن اینترنت تأثیر مخربی بر اقتصاد دارد و منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا در این زمینه وضعیت خوبی ندارند. بنا به اعلام Top10VPN، یک گروه تحقیقاتی حفظ حریم‌خصوصی دیجیتال، تخمین زده می‌شود که قطع اینترنت در سال گذشته میلیارد‌ها دلار برای جهان هزینه داشته باشد. این گروه گزارش کرده که تنها در سال ۲۰۲۲، جهان شاهد ۱۱۴ قطع اینترنت توسط دولت‌‌ها در ۲۳ کشور بوده است که بیش از ۲۴٫۷ میلیارد دلار زیان به همراه داشته است. به گفته این گروه، امسال حداقل ۸۱ قطع اینترنت در ۱۴ کشور رخ داده که هزینه آن نزدیک به دو میلیارد دلار بوده است. براساس محاسبه‌گر جامعه اینترنت، تخمین زده می‌شود که قطعی طولانی‌مدت اینترنت ایران بین ۱۶ تا ۲۳ نوامبر ۲۰۱۹ (۲۵ آبان تا ۲ آذر ۱۳۹۸) بیش از ۳۳ میلیون دلار ضرر اقتصادی به این کشور وارد کرده است. هانا کریتم؛ مشاور ارشد جامعه اینترنت گفت که این ابزار برای محاسبه هزینه، متغیرهایی مانند اندازه اقتصاد و میزان وابستگی کشور به فناوری را در نظر می‌گیرد. او گفت که هر کشوری درجات مختلفی از ضرر را شاهد خواهد بود.

اینترنت به‌عنوان یک امتیاز

کریتم؛ گفت: اینترنت برای حوزه‌های مختلف اقتصاد، از خدمات حمل‌ونقل و تحویل غذا گرفته تا تراکنش‌های بانکی و تجارت به ابزاری حیاتی تبدیل شده است.  وی افزود: مقادیر فقط تخمینی هستند و لزوماً داده‌های زمان واقعی را منعکس نمی‌کنند، اما هدف آن‌ها نشان دادن این است که خاموشی اینترنت یک رویکرد بدون هزینه در اختیار دولت‌‌ها نیست.به گفته کریتم؛ این ابزار به سیاست‌گذاران اجازه می‌دهد تا برخی از تأثیرات تصمیمات خود را در ارتباط با دسترسی به اینترنت ارزیابی کنند.  به‌عنوان مثال، طبق محاسبه‌گر NetLoss، اگر عربستان‌سعودی، بزرگ‌ترین اقتصاد جهان عرب، اینترنت را به مدت ۲۴ ساعت قطع کند، تقریباً ۱۲ میلیون دلار زیان خواهد دید. این پادشاهی همچنین ۱٫۸۳ میلیون دلار سرمایه‌گذاری خارجی و ۳۸ شغل را از دست خواهد داد. در امارات متحده عربی، مرکز مالی، تجاری و گردشگری خاورمیانه، قطع کامل اینترنت ۴٫۷۷ میلیون دلار ضرر اقتصادی در روز و از دست رفتن حدود دو میلیون دلار سرمایه‌گذاری خارجی به دنبال خواهد داشت. براساس گزارش Access Now، سازمان غیردولتی حامی حقوق مدنی دیجیتال، هند با ۸۴ تعطیلی در سال گذشته، بیش‌ترین تعداد تعطیلی‌های تحمیلی توسط دولت را داشته و پس از آن اوکراین و ایران قرار دارند. در این گزارش آمده است که قطع شدن اینترنت در اوکراین توسط نیروهای نظامی روسیه رخ داده است. کریتم؛ گفت: در حالی که دولت‌ها، از جمله در خاورمیانه، تحول دیجیتال را به‌عنوان وسیله‌ای برای رشد اقتصادی پیگیری می‌کنند، هنوز هم این تصور وجود دارد که اینترنت یک امتیاز است و نه یک حق.  وی افزود: دولت‌‌ها باید تصمیم بگیرند که آیا می‌خواهند در زیرساخت اینترنتی خود اعتماد ایجاد کنند یا از این ابزار (قطع کردن اینترنت) استفاده کنند. وی تأکید کرد که زمان ثابت می‌کند که قطع اینترنت نه برای مقابله با اعتراضات مؤثر است و نه به کاهش تقلب در امتحانات کمک می‌کند.

منبع: آی‌تی‌من