محمد قره‌داغلی – یکی از تأثیرات عمده تغییرات اقلیم در جهان افزایش کانون‌های گردوغبار است. توفان‌های گردوغبار یکی از زیان‌بار‌‌ترین بلایای طبیعی مناطق خشک و نیمه‌خشک جهان است. این پدیده به‌عنوان یکی از بحران‌های محیطی باعث تأثیرات نامطلوب زیست‌محیطی می‌گردد که سبب از بین بردن زمین‌‌ها و کشتزار‌ها، آلوده نمودن آب‌های سطحی، گسترش بیابان‌‌ها و […]
محمد قره‌داغلی – یکی از تأثیرات عمده تغییرات اقلیم در جهان افزایش کانون‌های گردوغبار است. توفان‌های گردوغبار یکی از زیان‌بار‌‌ترین بلایای طبیعی مناطق خشک و نیمه‌خشک جهان است. این پدیده به‌عنوان یکی از بحران‌های محیطی باعث تأثیرات نامطلوب زیست‌محیطی می‌گردد که سبب از بین بردن زمین‌‌ها و کشتزار‌ها، آلوده نمودن آب‌های سطحی، گسترش بیابان‌‌ها و نواحی خشک، ایجاد مشکلات به خاطر کاهش دید افقی، بروز تصادفات جاده‌ای، ایجاد مانع در مسیر ریل‌ها، بیماری‌های تنفسی و چشمی، مشکلات اقتصادی و معیشتی می‌شود. یکی از تأثیرات عمده تغییرات اقلیم افزایش کانون‌های گردوغبار در ایران، آفریقا، آسیای میانه، غرب آسیا و خاورمیانه است که اکنون دامنه اثرات نامطلوب این پدیده در سایر مناطق جهان نیز در حال گسترش است به نحوی که معضل بسیار بزرگ محیط‌زیستی، معیشتی و امنیتی را بر کشور‌‌ها تحمیل کرده است. با توجه به آثار زیان‌بار این پدیده مجمع‌عمومی سازمان ملل متحد ۱۸ خردادماه امسال با اجماع و حمایت تمامی کشور‌‌ها روز ۱۲ ژوئیه مصادف با ۲۱ تیرماه هر سال را به‌عنوان روز بین‌المللی مقابله با توفان‌های ماسه و گردوخاک تصویب کرد و از همه کشورهای عضو سازمان ملل متحد، سازمان ملل متحد و آژانس‌های تخصصی خواسته تا متناسب با اولویت‌های ملی کشور‌‌ها از طریق آموزش و اقدامات لازم در جهت آگاهی‌سازی عمومی و ارتقای سلامت، رفاه و افزایش کاربری و مدیریت پایدار زمین، امنیت غذایی و تابآوری در برابر تغییر اقلیم فعالیت کنند. در همین باره، علی‌محمد طهماسبی؛ دبیر ستاد مقابله با گردوخاک و مشاور رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست در نشست روز جهانی مقابله با توفان‌های ماسه و گرد و خاک با شعار «هشدار گرد و خاک برای همه» در پژوهشگاه سازمان هواشناسی، گفت: شرایط طوری است که عناوینی چون غبار و ریزگرد از ادبیات محیط‌زیستی حذف و به مرحله طوفان‌های شن و ماسه رسیدیم. دبیر ستاد ملی سیاست‌گذاری و مدیریت پدیده گردوغبار سازمان حفاظت محیط‌زیست با تأکید بر افزایش خسارات گردوغبار، اظهار کرد: سالانه ۵۸ هزار و ۳۳۰ میلیارد تومان از گرد و خاک خسارت می‌بینیم که این میزان مربوط به شش استان است. دبیر ستاد ملی مقابله با گردوخاک، تصریح کرد: در ماه‌های جون و جولای ایران با بیش‌‌ترین تهدید طوفان گردوخاک مواجه است هم اکنون ۲۷۰ میلیون کانون بالای با شدت بالای خارجی شناسایی شده است و ۳۵ میلیون هکتار کانون داخلی گردوخاک داریم و لازم است با هدف کاهش خسارت‌های گردوخاک به اقتصاد خانواده از دیپلماسی محیط‌زیستی استفاده کنیم. وی گفت: کانون‌های داخلی گردوغبار سالانه ۱۲۷۰ میلیارد تومان به کشاورزی آسیب وارد می‌کنند، به‌ویژه به زنبورداری زیان زیادی می‌زند.
توسعه تابآوری اقلیمی در قبال طوفان‌های گردوخاک
در ادامه، سحر تاجبخش؛ معاون وزیر راه‌وشهرسازی، گفت: ضرورت دارد توسعه تابآوری اقلیمی در قبال طوفان‌های گردوخاک را افزایش دهیم. باید همه حرکت جمعی مدیریتی داشته باشیم تا وضع موجود را تغییر دهیم. رئیس سازمان هواشناسی، گفت: فرقی نمی‌کند چه اسمی روی وضع موجود بگذاریم و از عنوان ریزگرد یا غبار یا طوفان شن استفاده کنیم، مهم این است که حرکت به سمت بهبود وضع موجود با هدف حمایت از جان و مال و سلامت مردم در برنامه قرار داشته باشد. وی گفت: مسائل مدیریتی نقش مهمی در افزایش یا کاهش این پدیده دارد و از آنجایی که تأثیرات اقتصادی و اجتماعی طوفان‌های شن زیاد است از دولت می‌خواهیم که برنامه عملی برای مقابله با آن تدوین شود. رئیس سازمان هواشناسی، گفت: وزارت جهاد و نیرو با اقداماتی چون اصلاح الگوی کشت و کاهش حفر چاه‌های زیرزمینی و افزایش کاشت درخت می‌توانند کمک کنند. در مقابل سازمان هواشناسی برای مقابله خوب با این پدیده موضوع پایش و پیگیری کانون‌های گردوخاک را در برنامه دارد، اما برنامه مدون در سطح ملی در حوزه دستگاه‌های دیگر است. معاون وزیر راه‌وشهرسازی، هشدار داد که مخاطرات گردوخاک‌‌‌ها حتی به گیلان به‌عنوان مرطوب‌‌‌ترین استان کشور هم رسیده است و گفت: روزهای همراه با گردوخاک در کشور روبه افزایش است و کشور نیاز به برنامه عملی برای مقابله با طوفان خاک باشد.
۷۰ درصد منشأ گرد و خاک در کانون‌های داخل کشور است
همچنین مهدی رهنما، رئیس پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو، گفت: سال‌هاست درگیر گردوخاک بودیم اما می‌خواهیم توجهات را جلب کنیم که تابآوری ایران نسبت به این پدیده کاهش یافته است.وی تصریح کرد: با توجه به تغییر اقلیم طوفان‌های ماسه و شن افزایش خواهد یافت و لازم است تابآوری بیشتری در قبال این شرایط ایجاد کنیم. رئیس پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو کشور، گفت: ۷۰ درصد منشأ گرد و خاک در کانون‌های داخل کشور است و مابقی موارد خارج از ایران در کشورهای عراق و سوریه و… شناسایی شده است. وی شناسایی کانون‌های گردوخاک با منشأ داخلی را از جمله برنامه‌های انجام شده دانست و اظهار داشت: در فاز دوم در ۲۵ کشور همسایه کانون‌های آلودگی شناسایی شد و در مرحله آخر با همکاری وزارت امور خارجه مدیریت ریسک انجام و برنامه عملی برای مقابله با گردوخاک تدوین شد که آغازگر برنامه دیپلماسی گردوخاک بود. رهنما؛ گفت: براساس گزارشات سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد فائو نزدیک به حدود ۷۵ درصد کانون‌های منشأ توفان‌های گردوخاک، طبیعی هستند که با افزایش کانون‌های منشأ انسان ساخت تعداد توفان‌های گردوخاک نیز در حال افزایش هستند. وی اظهار داشت: با توجه به تغییرات اقلیمی در سال‌های اخیر تعداد و شدت طوفان‌های شن و گرد و خاک بیشتر شده و لذا ضرورت تأسیس مرکزی که بتواند مطالعات متمرکزی را درمورد عوامل به وجود آمدن این پدیده انجام دهد احساس شد و ما هم مرکز بین‌المللی مطالعات گرد و خاک کشور را تأسیس کردیم تا به صورت یکپارچه درمورد این موضوع تحقیق کند.
۳۸ میلیون نفر از جمعیت کشور تحت‌تأثیر پیامد بهداشتی پدیده گردوخاک
همچنین جعفر جندقی؛ رئیس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت، گفت: عواقب اقتصادی طوفان‌های گردوخاک در کشور عدد بزرگی است. طوفان‌های گردوخاک به سلامت انسان‌‌‌ها و موجودات زنده تأثیر گذاشته و آلودگی هوا ناشی از گردوخاک ما را از اهداف توسعه پایدار بازداشته است. رئیس مرکز سلامت محیط وکار وزارت بهداشت، گفت: ۷۵ درصد کشورهای دنیا متأثر و ۴۵ کشور دنیا تولیدکننده گردوخاک هستند و سالیانه تا دو میلیارد تُن گردوخاک در اتمسفر منتشر می‌شود. وی درباره ارتباط طوفان‌های گردوخاک و توسعه پایدار، گفت: پولی که صرف نیازهای درمانی خانوار‌‌ها می‌شود، می‌تواند صرف توسعه خانواده شود. همچنین با خسارت به محصولات کشاورزی، اثر منفی بر کیفیت غذا هم افزایش یافته است. جندقی؛ به اثرات پزشکی و بهداشتی طوفان‌های خاک اشاره کرد و گفت: افزایش ذرات معلق باعث افزایش بیماری‌های قلبی شده و اختلال در فعالیت‌های اجتماعی تا حمل‌و نقل را توسعه داده است. وی با اشاره به اثرات بهداشتی گردوخاک، گفت: مراجعات بیمارستانی در روزهای طوفان گردوخاک و سال‌های از دست رفته عمر بر اثر بیماری ناشی از طوفان‌های خاک افزایش یافته است. رئیس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت، گفت: با آنالیز گردوخاک‌‌‌ها متوجه تولید بیماری‌های قارچی شده‌ایم و ۳۸ میلیون نفر از جمعبت کشور تحت‌تأثیر پیامد بهداشتی ناشی از پدیده گردوخاک هستند و آمار‌‌ها هم حاکی از رشد فزاینده مراجعه مردم به مراکز بهداشتی در مناطق تحت‌تأثیر هستند.
دیدگاه بسته شده است.