طرح فریز نفتی معجزه نمی‌کند

طرح فریز نفتی معجزه نمی‌کند به دنبال توافق اعضای اوپک در مورد کاهش تولید در نشست ماه گذشته الجزایر، قیمت جهانی نفت افزایش یافته و نفت برنت به حدود ۵۲ دلار رسیده است. اما فارغ از نوسانات کوتاه مدت، به نظر می‌رسد عوامل مختلفی در چشم انداز میان مدت بازار مؤثرند. به دنبال توافق کلی […]

طرح فریز نفتی معجزه نمی‌کند

به دنبال توافق اعضای اوپک در مورد کاهش تولید در نشست ماه گذشته الجزایر، قیمت جهانی نفت افزایش یافته و نفت برنت به حدود ۵۲ دلار رسیده است. اما فارغ از نوسانات کوتاه مدت، به نظر می‌رسد عوامل مختلفی در چشم انداز میان مدت بازار مؤثرند.

به دنبال توافق کلی اعضای اوپک در مورد کاهش تولید در نشست ماه گذشته الجزایر، قیمت جهانی نفت حدود ۱۳ درصد افزایش یافته و نفت برنت به حدود ۵۲ دلار رسیده است. اما فارغ از نوسانات کوتاه‌مدت در بازار نفت، به نظر می‌رسد که عوامل مختلفی در بخش عرضه و تقاضا از جمله تحولات ژئوپلتیک، حجم نفت ذخیره شده، شرکت‌های نفت شیل آمریکا و مصرف نفت چین و هند در ترسیم چشم‌انداز میان مدت بازار جهانی نفت دخالت دارند. با توجه به این عوامل به نظر می‌رسد که برقراری توازن مجدد در بخش عرضه و تقاضا احتمالاً تا قبل از یک سال آینده اتفاق نخواهد افتاد.

تحولات ژئوپلتیک رخ داده در مناطق نفتخیز جهان از جمله مهم‌ترین عواملی است که می‌تواند بر روند حرکت آینده بازار نفت تأثیرگذار باشد. بهبود وضعیت امنیتی در کشورهای آفریقایی تولید کننده نفت و بازگشت احتمالی حدود ۱٫۵ میلیون بشکه نفت در روز به بازار از سوی لیبی و نیجریه و همچنین ابهام در مورد میزان افزایش تولید ایران و عراق در سال جاری و سال آینده میلادی می‌تواند برقراری توازن در بازار را به تأخیر بیاندازد

با کاهش رشد اقتصاد جهانی و پیشی گرفتن عرضه از تقاضا در سال‌های گذشته، میزان ذخایر نفتی به صورت مداوم افزایش داشته است. اکنون برقراری توازن مجدد در بازار مستلزم هضم این نفت ذخیره شده در بازار است. تحلیلگران مؤسسه برنستین انرژی معتقدند، فارغ از ارزیابی‌ها در مورد تولید و مصرف، یکی از فاکتورهای برآورد توازن عرضه و تقاضا در بازار، تحلیل تغییرات در حجم ذخایر نفت است.

عامل مهم دیگر تأثیرگذار بر معادلات بازار نفت، نحوه واکنش شرکت‌های نفت شیل آمریکا به تحولات اخیر بازار انرژی است. در طی ماه‌های اخیر با قرار گرفتن قیمت نفت در حدود ۵۰ دلار، شرکت‌های نفت شیل آمریکا که طی دو سال گذشته تعداد سکوهای حفاری خود را به میزان بی‌سابقه‌ای کاهش داده بودند، در حال افزایش مجدد فعالیت‌های حفاری خود هستند.

عامل بعدی مؤثر در وضعیت آینده بازار نفت، میزان مصرف کشورهای پرمصرف یعنی هند و چین است که می‌تواند با تأثیرگذاری بر بخش تقاضا قیمت‌ها را جابه‌جا کند. در وضعیت مازاد عرضه، آنچه بازار بدان نیاز دارد، رشد تقاضاست تا بتواند از حجم عرضه مازاد بر مصرف بکاهد.

واردات نفت چین در ماه سپتامبر ۱۸ درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش داشته و به ۳۳٫۰۶ میلیون تن، معادل ۸٫۰۴ میلیون بشکه در روز رسیده است. با این میزان خرید، چین با پیشی گرفتن از آمریکا به بزرگ‌ترین خریدار نفت جهان تبدیل شده است. این دومین بار در سال جاری میلادی است که میزان واردات نفت چین از آمریکا پیشی می‌گیرد. در ۹ ماهه نخست سال ۲۰۱۶، میزان واردات نفت چین ۱۴ درصد رشد داشته و به ۲۸۴ میلیون تن رسیده است.

واردات نفت هند نیز به سرعت در حال افزایش است.

عامل مهم دیگری که این روز‌ها زیاد از آن صحبت می‌شود، توافق اوپک برای کاهش تولید است. هرچند بر روی کلیات طرح فریز نفتی در نشست الجزایر توافق صورت گرفته و اعضای اوپک قرار است در نشست ماه نوامبر در وین، میزان دقیق سهمیه تولید تک‌تک اعضا را مشخص کنند، اما با توجه به زمزمه‌های مخالفی که از جانب برخی اعضا نظیر عراق به گوش می‌رسد و همچنین رسیدن رقم تولید اوپک به رقم بی‌سابقه ۳۳٫۶ میلیون بشکه در ماه سپتامبر، به نظر تحلیلگران، حتی اگر توافقی بر سر جزییات این طرح نیز به دست بیاید، اجرایی کردن طرح مذکور و ملزم ساختن اعضای اوپک به رعایت سهمیه تولید کاری بس دشوار و شاید غیرممکن خواهد بود.

با توجه به آنچه گفته شد، به نظر می‌رسد برقراری توازن در بازار نفت با توجه به اضافه شدن عرضه نفت به بازار از جانب کشورهای عضو اوپک به ویژه ایران، عراق، لیبی و نیجریه، و همچنین زمان بر بودن روند هضم نفت ذخیره کشور‌ها در بازار، به تأخیر خواهد افتاد و تا قبل از اواخر سال ۲۰۱۷ و احتمالاً اوایل سال ۲۰۱۸ میلادی اتفاق نخواهد افتاد. از این رو به نظر نمی‌رسد که قیمت نفت تا پایان امسال و نیمه‌نخست سال ۲۰۱۷ میلادی از کانال ۵۰ دلار بالاتر برود.

ویم توماس، مشاور انرژی رییس شرکت شل معتقد است، مازاد عرضه قابل توجه موجود در بازار جهانی که در طی دو سال گذشته بر بازار سایه افکنده، احتمالاً تا نیمه دوم سال ۲۰۱۷ از بین نخواهد رفت.

منبع: شانا