اَبَربدهکاران چگونه بانک‌ها را ناتراز می‌کنند؟

تعدادی از بانک‌ها به دلیل عدم بازپرداخت اقساط تسهیلات بدهکاران بزرگ ناتراز شده‌اند که توان بانک را برای دادن وام محدود می‌کند. آلبرت بغزیان؛ کارشناس مسائل اقتصادی، در گفت‌وگو با خبرنگار ایبِنا؛ در رابطه با ناترازی بانک‌ها، گفت: منظور از ناترازی بانک‌ها، ناترازی نقدینگی است. در بخش نقد ترازنامه منابع جمع‌آوری شده بانک‌ها آورده می‌شود که بانک‌ها از این منابع وام می‌دهند، ولی قسمتی از وام‌‌ها به بانک برگشت داده نمی‌شود. وی افزود: اگر افراد وام را دریافت کرده باشند و آن را پرداخت نکنند موضوعی تحت‌عنوان بدهکار بزرگ بانکی مطرح می‌شود و تعدادی از بانک‌ها از این جهت ناتراز شده‌اند، چون اقساط بازگردانده نمی‌شود و دست بانک برای دادن وام محدود می‌شود. این کارشناس مسائل اقتصادی، با اشاره به این موضوع که گاهی دولت از بانک‌ها قرض گرفته و آن را پس نداده است، بیان کرد: این عامل نیز از گذشته تاکنون باعث ناترازی بانک‌ها شده است. البته قسمتی از منابع را نیز بانک‌ها به سمت بنگاه‌داری بردند و اقدام به خرید ملک، مستغلات و مکان‌های تجاری کردند، به نوعی پول بانک‌ها بلوکه شد به همین علت بانک‌ها دارای کفایت سرمایه لازم نیستند. بغزیان؛ تصریح کرد: نسبت کفایت سرمایه بانک‌ها و به عبارتی قسمت نقدشونده دارایی بانک‌ها پایین است، به همین علت مجبور می‌شوند از سایر بانک‌ها با نرخی تحت عنوان نرخ بهره بین بانکی قرض کنند. عوامل گفته شده هزینه وام گیرنده را بالا می‌برد، بنابراین باید اختیاری به بانک‌مرکزی داده شود تا بانک‌ها مجبور شوند املاک خود را به فروش برسانند و با آن پول به تولید وام دهند.

قفل دارایی در اثر ناترازی بانک‌ها

وی افزود: به علت ناترازی، منابع بانک‌ها قفل شده و آن‌‌ها نمی‌توانند به بخش تولید وام دهند، بنابراین تولید در این شرایط ضربه می‌خورد و اثرات خود را روی تورم نشان می‌دهد. به علت اضافه برداشت دولت از بانک‌ها یا بانک‌مرکزی این پول صرف هزینه‌های جاری می‌شود و با توجه به اینکه خود بانک‌ها نیز از بانک‌مرکزی قرض می‌کنند، پایه پولی افزایش پیدا می‌کند که این امر منجر به رشد نقدینگی و به تبع آن افزایش تورم می‌شود. این کارشناس مسائل اقتصادی، تصریح کرد: اگر رشد ترازنامه بانک‌ها کنترل و صفر شود جلوی رشد نقدینگی گرفته می‌شود که این امر تورم را کاهش می‌دهد. وی در پاسخ به این پرسش که پیشنهاد شما برای اصلاح ناترازی بانک‌ها چیست؟ گفت: برای اصلاح ناترازی بانک‌ها باید اختیارات بانک‌مرکزی افزایش پیدا کند تا بتواند با بانک‌ها برخورد کند و به آن‌‌ها فرصتی برای اصلاح ناترازی بدهد، حتی بانک‌های ناتراز را تنبیه کند. بانک‌مرکزی قبل از ریاست محمدرضا فرزین این اختیار را نداشت و خوشبختانه رئیس جدید بانک‌مرکزی از زمان روی کارآمدن برای به دست آوردن این اختیار بسیار تلاش کرده است.