وزارت مسکن و چالش‌های شهری

وزارت مسکن و چالش‌های شهری نابسامانی کنونی شهرها، زندگی شهروندان را دچار مخاطرات فراوان کرده و کیفیت سکونت را به نازل‌‌‌ترین وضع خود رسانده است. نمودهای این نابسامانی، در پهنه‌های مختلف شهری به شکل عرصه‌‌های ناکارآمد، بخش‌های وسیعی از شهر‌‌ها را در برگرفته و جمعیت قابل‌توجهی از ساکنان شهر به شکل مستقیم یا غیرمستقیم از […]

وزارت مسکن و چالش‌های شهری

نابسامانی کنونی شهرها، زندگی شهروندان را دچار مخاطرات فراوان کرده و کیفیت سکونت را به نازل‌‌‌ترین وضع خود رسانده است. نمودهای این نابسامانی، در پهنه‌های مختلف شهری به شکل عرصه‌‌های ناکارآمد، بخش‌های وسیعی از شهر‌‌ها را در برگرفته و جمعیت قابل‌توجهی از ساکنان شهر به شکل مستقیم یا غیرمستقیم از مسایل و مشکلات آن رنج می‌برند.

مهم‌ترین مسایل مبتلا به شهر‌‌ها به‌ویژه کلان‌شهرهای کشور عبارتند از:

به گزارش صما، فقرشهری، مشتمل بر فقر درآمدی، فقر بهداشتی‌–‌آموزشی و خدمات اجتماعی، فقر خدمات پایه (زیربنایی و روبنایی) از قبیل شبکه آب سالم، توزیع برق و سایر خدمات زیربنایی و خدمات درمانی، فقر امنیت و بسیاری محرومیت‌های دیگر.

ناکارآمدی نظام جابه‌جایی، تحرک، جنبش و پویایی شهری در یک نظام ساختاری و یکپارچه شهری.

نابرابری‌های فضایی-‌کارکردی، توسعه نامتعادل و ناهماهنگ و توزیع نابرابر خدمات.

بحران هویت، تنزل ارزش‌ها، افت منزلت اجتماعی‌–‌مکانی و بی‌توجهی به حفاظت و حراست از میراث معنوی- طبیعی و ملموس.

تاب‌آوری پایین شهر‌‌ها در مواجهه با بلایا و مخاطرات، کاهش ایمنی، خطرپذیری و ریسک.

تنزل کیفی محیط‌‌زیست، آلودگی‌ها، بحران آب، تخریب زیست‌بوم‌ها، کمبود‌‌ها و توزیع نامناسب فضای سبز.

ناکارآمدی نظام طرح‌ریزی و برنامه‌های توسعه شهری در مواجهه با مسایل فوق، بر ضرورت توجه و تدوین یک دستورکار شهری جدید می‌افزاید. بیش از ۴ دهه از برنامه‌ریزی و تهیه طرح‌های توسعه شهری می‌گذرد. این طرح‌ها با رویکردی اقتدارگرا، از بالا به پایین، کمی و کالبدی نتوانسته‌ا‌ند راه‌حل‌های کارآمدی را در مواجهه با مسایل و مشکلات شهر و شهروندان ارایه نمایند. به استناد تجارب جهانی و بررسی سیاست‌ها و برنامه‌های توسعه شهری در کشورهای توسعه یافته، سیاست بازآفرینی شهری با رویکردی شهرنگر، جامع و یکپارچه با تأکید بر مقوله «کیفیت زندگی» به‌عنوان یک دستور کار شهری جدید می‌تواند برنامه مناسبی برای پاسخگویی به نیازهای کنونی شهر و شهروندان باشد. امروزه این سیاست در قالب برنامه‌های موضوعی متنوع و گسترده از قبیل برنامه کاهش فقر شهری، تاب‌آوری شهری، همه شمولی و مقابله با جریان طرد اجتماعی، رنسانس شهری، شهرپایدار، عدالت فضایی-‌اجتماعی، توانمندسازی، حکم‌روایی خوب، حفاظت و باززنده‌سازی مطرح و به مورد اجرا گذاشته می‌شود. عرصه‌های متنوعی از شهر نیز که دچار نابسامانی و مسایل و مشکلات فضایی-‌کارکردی هستند نیز مشمول این سیاست هستند. دراین خصوص، بازآفرینی مبادی ورودی شهرها، رودخانه‌ها و حاشیه عرصه‌های طبیعی، فضاهای عمومی، ایستگاه‌های راه‌آهن، محلات، اراضی مستعد توسعه مجدد، پایانه‌های شهری و مراکز تاریخی شهر‌‌ها از نمونه‌های قابل‌توجهند. وزارت راه و شهرسازی در تلاش است با طرح این دستور کار شهری جدید، سیاست نوینی برای خروج از بحران فوق‌الذکر در عرصه توسعه شهری رقم بزند

 

(دکتر محمد سعید ایزدی؛ معاون وزیر راه وشهرسازی)