رامین شاهی-«۶ ماه پس از اجرایی شدن توافق برجام قیمت ارز تک‌نرخی خواهد شد.» این وعده‌ای بود که از سوی رییس‌کل بانک مرکزی، پس از امضای توافق برجام و قبل از اجرایی شدن آن در پاییز سال ۹۴ داده شد که براساس آن، بهار ۱۳۹۵ زمان وعده داده شده برای تک‌نرخی شدن قیمت ارز بود، […]
رامین شاهی-«۶ ماه پس از اجرایی شدن توافق برجام قیمت ارز تک‌نرخی خواهد شد.» این وعده‌ای بود که از سوی رییس‌کل بانک مرکزی، پس از امضای توافق برجام و قبل از اجرایی شدن آن در پاییز سال ۹۴ داده شد که براساس آن، بهار ۱۳۹۵ زمان وعده داده شده برای تک‌نرخی شدن قیمت ارز بود، موضوعی که محقق نشد.
پایین بودن قیمت نفت و کمبود درآمدهای ارزی و نیز بدعهدی ایالات متحده در عمل به مفاد برجام برای در برداشتن تحریم‌های بانکی و بازگشت دلارهای ایران در بانک‌های خارجی، از عوامل اصلی به تعویق افتادن وعده تک‌نرخی شدن ارز بوده است. اخیراً نیز پایان سال جاری را زمان مناسب برای تک‌نرخی شدن قیمت ارز اعلام کرده‌اند که در صورت تحقق آن، پس از تجربه تک‌نرخی شدن قیمت ارز در سال ۷۸ و ۷۹، شاهد تک‌نرخی شدن قیمت ارز خواهیم بود.
واقعیت آن است که دلار تک‌نرخی موجب می‌شود بسیاری از گلوگاه‌های فساد اقتصادی برچیده شود؛ بدون آن‌که نیازی به مچ‌گیری بسیاری از مفسدان اقتصادی باشد، موضوعی که یک بار در اواخر دهه ۷۰ شمسی به اجرا درآمد و موجب شد در همان سال درخواست ارز برای واردات ۵ میلیارد دلار کاهش یابد و به قول یکی از مسؤولین دولتی، تک‌نرخی شدن قیمت ارز خود خلق حماسه‌ای بزرگ بود، زیرا با ارز تک‌نرخی، فعالان اقتصادی می‌توانند ثبات بیش‌تری برای پیشبرد برنامه‌های اقتصادی خود داشته باشند، چراکه خروجی فضای کسب و کار کشور و واردات و صادرات، نرخ تورم و حتی رشد اقتصادی کشور، در زمان دلار تک‌نرخی مناسب‌تر خواهد بود.
تیم اقتصادی دولت راهی جز تک‌نرخی کردن ارز ندارد ولی باید توجه داشت تک‌نرخی کردن بهای ارز به دو صورت می‌تواند صورت بگیرد. راه اول روش دستوری دولتی است که در آن دولت براساس محاسباتی، یک نرخ واحد را در نظر بگیرد و بگوید این نرخی که اعلام می‌کنیم نرخ ارز است که همان شناور مدیریت شده است و راه دوم تک‌نرخی‌سازی به معنی واقعی نرخ ارز است که بازار، آن‌را تعیین می‌کند و به نرخ شناور معروف است. اگر تک‌نرخی کردن به شیوه دوم انجام شود، براساس برآورد کارشناسان، نرخ ارز تک‌نرخی بالاتر از نرخ آزاد ارز کنونی و در حدود ۴۰۰۰ تومان خواهد بود؛ اما سیاست دولت و بانک مرکزی این است که ارز را به روش شناور مدیریت شده تک‌نرخی کند، یعنی این‌که نرخ را دولت اعلام کند و تنها نرخ دلار موجود در بازار و تعیین بودجه، همان نرخ باشد.
هرچند گروهی معتقدند نرخ ارز را باید واقعی و شناور و براساس نرخ تورم مشخص کرد اما گروهی دیگر معتقد هستند این امر خود موجب تورمی سنگین خواهد شد زیرا کشور ما صنعتی نیست و بخش عمده‌ای از تولیدات صنعتی کشور وابسته به واردات مواد اولیه از خارج است و با افزایش نرخ تورم شاهد افزایش قیمت تولیدات داخلی خواهیم بود و صادرات در میان‌مدت کاهش خواهد یافت و نرخ ارز به دلیل افزایش نرخ تورم دوباره افزایش خواهد یافت و این‌گونه کشور وارد دوری باطل و مخرب، خواهد شد.
شاید به زعم برخی از منتقدین، انگیزه دولت برای اجرای ارز تک‌نرخی؛ آن هم قبل از پایان عمر دولت یازدهم تبلیغاتی است، اما باید توجه داشته باشیم این موضوعی بسیار مهم برای اقتصاد کشور و مبارزه با فساد و رانت است و سال‌ها به این روش قیمت ارز مشخص می‌شد و تشدید تحریم‌ها در اواخر عمر دولت دهم و اجرای غلط قانون هدفمندی یارانه‌ها موجب شکستن ارز تک‌نرخی شد، در نتیجه اگر دولت هر چه زودتر قیمت ارز را تک‌نرخی کند و به وعده خود عمل نماید، حتی اگر تک‌نرخی شدن ارز، تبلیغاتی نیز باشد، امری بسیار مفید و اثر‌گذار خواهد بود. کما این‌که در سال‌های نه چندان دور و در زمان دولت اصلاحات دلار تک‌نرخی تبعات خوبی را برای کشور فراهم ساخت لیکن دولت باید توجه داشته باشد در این راه قیمت ارز را واقع‌بینانه مشخص کند و پشتوانه ارزی کافی نیز برای این امر داشته باشد تا در بازار عرضه و تقاضا دچار مشکل نشود؛ باید مراقب باشیم؛ چرا که شنا در ارز شناور برای اقتصاد ایران خطرناک است اما شنا در ارز شناور مدیریت شده مفید و سازنده خواهد بود.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.