آخرین نفس‌های دریاچه ارومیه؛ قضاوت زودهنگام یا تشییع بزرگ‌ترین دریاچه تاریخ ایران؟!

مهدی یاوری- تنها پنج درصد تا خشکی کامل دریاچه ارومیه باقی مانده است! سطح آب دریاچه ارومیه در دهه‌های اخیر به‌طور چشمگیری کاهش پیدا کرده و حدود ۹۵ درصد دریاچه خشک شده است. مساحت این دریاچه در سال ۱۳۷۷ در حدود شش هزار کیلومترمربع بود که در ردیف بیست‌وپنجمین دریاچه بزرگ دنیا از نظر مساحت قرار می‌گرفت. دریاچه ارومیه زمانی به‌عنوان بزرگ‌‌ترین دریاچه داخلی ایران، بزرگ‌‌ترین دریاچه آب شور در خاورمیانه و ششمین دریاچه بزرگ آب شور دنیا شناخته می‌شد، ولی حالا وضعیت آن چندان مناسب نبوده و در معرض خشکی کامل است.

زود در مورد دریاچه ارومیه قضاوت می‌کنیم!

جالب اما این است که رئیس سازمان جهادکشاورزی آذربایجان‌شرقی می‌گوید که برای این موضوع نباید قضاوت زودهنگام کنیم! اکبر فتحی؛ در جمع خبرنگاران، گفت: در مورد دریاچه ارومیه زود قضاوت می‌کنیم، پاییز پرباران بیشتری پیش‌بینی می‌شود و اگر رئیس محیط‌زیست می‌گوید هیچ مخاطره‌ای تهدید نمی‌کند، برای شرایط موجود است. وی با بیان اینکه هر پدیده زیست‌محیطی که اتفاق بیفتد اثراتی خواهد داشت و کسی منکر آن نیست، تصریح کرد: در مورد دریاچه ارومیه زود قضاوت می‌کنیم، پاییز پرباران بیشتری پیش‌بینی می‌شود و اگر رئیس محیط‌زیست می‌گوید هیچ مخاطره‌ای تهدید نمی‌کند برای شرایط موجود است. فتحی؛ ادامه داد: اینکه در آینده مخاطره خیلی جدی زیست‌محیطی در دریاچه ارومیه ایجاد شود، پیش‌بینی نمی‌شود. وی در واکنش به ۸۰ هزار چاه غیرمجاز در حوزه دریاچه ارومیه، گفت: نگاه دریاچه ارومیه باید نگاه فنی باشد؛ متولی چاه‌ها کیست؟ شرکت آب منطقه‌ای! پس من از کجا این اطلاعات را داشته باشم که چقدر چاه وجود دارد؟ رئیس سازمان جهادکشاورزی استان، ادامه داد: قطعاً آمار وزیر نیرو با آمار من متفاوت خواهد بود زیرا او آمار کشور می‌گوید و بنده آمار استان را خواهم گفت. از این‌رو باز هم می‌گویم میزان چاه غیرمجاز در حوزه دریاچه ارومیه در بخش استان ما امکان ندارد ۸۰ هزار چاه باشد و آمار وزیر نیرو متشکل از میزان آمار کردستان، آذربایجان‌غربی و شرقی است.

اسمش شده دریاچه نمک نه دریاچه ارومیه

اما عیسی کلانتری؛ رئیس پیشین سازمان محیط‌زیست، می‌گوید: در دریاچه، دیگر آبی به آن صورت وجود ندارد، تا جایی که من اطلاع دارم، غلظت نمک در آن قسمتی هم که آب هست، به بالای ۵۰ درصد رسیده است. کلاً کمتر از ۷۰۰ تا ۷۵۰ میلیون مترمکعب آب باقیمانده که آن هم آبی محسوب نمی‌شود و آب و نمک کامل است. تا آخر شهریور هم همین میزان تبخیر می‌شود و آبی نمی‌ماند، در واقع چیزی که می‌ماند اسمش می‌شود دریاچه سابق ارومیه. حق‌آبه دریاچه در دو سال اخیر پرداخت نشده است. دو سال است که دریاچه ر‌ها شده، ببینید آنجا سالانه ۷۵ سانتی‌متر تبخیر دارد، دو سال هم که آبی به آن اضافه نشده، در واقع حدود یک‌ونیم متر آب از بین رفته، پس دیگر چیزی نمانده است. برای دریاچه باید جنگید، آب دریاچه را طی سال‌های اخیر قطره‌قطره جمع می‌کردیم، شما فکر کنید شهرداری تبریز کنار فرودگاه این شهر دریاچه‌ای را درست کرده بود که حدود ۳۰۰ هزار مترمکعب آب نیاز داشت، پنج سال دنبال این آب بود و حاضر نشدیم حتی یک قطره آب بدهیم، چون حاضر نبودیم آب دریاچه در جایی دیگر استفاده شود، ولی خب ۹۰ درصد از آب دریاچه ارومیه که از آذربایجان‌غربی می‌آید، ۱۰درصد از آذربایجان‌شرقی می‌آید، احتمالاً آن ۹۰ درصد به دریاچه نرسیده و جای دیگه مصرف شده، وزارت نیرو هم خست به خرج داده و وضع به اینجا رسیده است.