غذاهای سنتی کهگیلویه و بویراحمد، نماد مهمانی مردم بر خوان نعمت طبیعت غذاهای سنتی کهگیلویه و بویراحمد نشأت گرفته از آداب و رسومی است که نسل به نسل به مردم این سرزمین رسیده و مردم را بر خوان نعمت طبیعت مهمان کرده است. به گزارش مهر، غذاهای سنتی کهگیلویه و بویراحمد حاصل تلاش مردمان […]
غذاهای سنتی کهگیلویه و بویراحمد، نماد مهمانی مردم بر خوان نعمت طبیعت
غذاهای سنتی کهگیلویه و بویراحمد نشأت گرفته از آداب و رسومی است که نسل به نسل به مردم این سرزمین رسیده و مردم را بر خوان نعمت طبیعت مهمان کرده است.
به گزارش مهر، غذاهای سنتی کهگیلویه و بویراحمد حاصل تلاش مردمان این سرزمین و دوستی با زمین و خاک و آب است.
غذاهای سنتی این دیار تلفیقی زیبا از دوستی انسان‌ها با کوه و دشت و رودخانه‌ها است که در زندگی عشایری و روستایی مردمان این دیار تجلی یافته است.
غذاهای سنتی در این استان در دشت‌ها کشت شده، از کوه‌ها جمع‌آوری شده و بر خوان نعمت مردم جا خوش کرده است.
در گذشته‌ای نه چندان دور غذاهای محلی معمولاً از محصولات و فرآورده‌های تولید شده توسط خود مردم تهیه می‌شد.
طبیعت در تهیه این غذا‌ها نقش پررنگی ایفا می‌کند و هنوز نیز این غذا‌ها در بیش‌تر منازل در شهر‌ها و روستا‌ها پخته شده و سفره‌ها با رنگ و بوی خاطره‌انگیزشان عجین هستند.
تغییر فصول در تغییر سفره مردم این دیار نقش مهمی داشت و با جاری شدن چشمه‌ها و گرم شدن هوا غذا‌ها نیز تغییر می‌کرد و با آغاز فصل سرد نیز پخت غذاهای گرم در خانه بیش‌تر می‌شد.
میوه درختان جنگلی، گیاهان خودروی خوراکی، گوشت جانوران حلال گوشت وحشی و … عمده مواد غذایی آن‌ها را تشکیل می‌داد.
یکی از میوه‌های جنگلی که نقش مهمی در تغذیه مردمان این دیار داشت میوه بلوط بود که امروزه نیز در میان مردم از اهمیت خاصی برخوردار است.
تلخی میوه بلوط با فرآوری گرفته شده و با نان حاصل از پخت آرد بلوط نانی تهیه می‌شود که برای بیماری‌های گوارشی بسیار مفید است.
یکی دیگر از روش‌های استفاده از میوه بلوط پختن آن در آتش است که در زیر خاکستر پخته می‌شود و پس از آماده شدن طعمی بسیار مطبوع دارد.
یکی از غذاهایی که در فصل سرما بسیار مورد توجه مردم این دیار است آشی است به نام «آش دِنگو» که از غذاهای محلی کهگیلویه و بویراحمد است.
این آش سرشار از حبوبات بوده و گندم و بن سرخ که در زبان محلی به لیزک می‌گویند و از کوه‌های استان برداشت می‌شود، از مواد اصلی پخت این آش است که برای سرماخوردگی بسیار مناسب است.
مواد به‌کار رفته در تهیه این آش گندم، بن سرخ، عدس، لوبیا چشم بلبلی، ماش، نخود، ادویه، زردچوبه، نمک و آب است.
برای تهیه این آش ابتدا آب مورد نیاز باید روی اجاق قرار گرفته تا جوش بیاید و سپس گندم را به آن اضافه می‌کنند و گندم باید به نسبت مواد دیگر مدت زمان بیش‌تری پخته شود.
بعد پختن گندم، نخود را به آن اضافه کرده و در ظرف را گذاشته تا کاملاً پخته شود.
سپس بقیه مواد را اضافه کرده و اجازه می‌دهند تا مواد کاملاً با هم پخته شو د و در آخر نیز بن سرخ را به مواد اضافه کرده و وقتی آش کامل پخت ادویه‌ها را اضافه می‌کنند.
«گَونه» یکی از غذاهای لذیذ سنتی استان است که از ترکیب بلغور گندم، پیاز، ناردانه، ادویه و نمک تهیه می‌شود و برای پخت آن بلغور گندم را با آب و پیاز و نمک و ادویه و ناردانه مخلوط کرده و می‌پزند تا زمانی که آب آن تبخیر شود و سپس مثل دمپخت دم می‌کنند.
«شله ماشکی» یکی دیگر از غذاهای محلی استان است که در فصل زمستان در هر خانه‌ای پخت می‌شود.
مواد اولیه این خوراک ماش و برنج است و برای تهیه آن ابتدا آب را در قابلمه ریخته و ماش را به آن اضافه‌کرده تا پخته شود، بعد برنج را در قابلمه ریخته و خوب به هم می‌زنند.
سپس کنجد‌ها را کوبیده و به مواد اضافه می‌کنیم ناردانه را اضافه کرده و سپس پیاز داغ را درست کرده و زردچوبه را به آن اضافه می‌کنیم و این مواد را روی‌محتویاتی که در حال پخت است می‌ریزیم و می‌گذاریم با حرارت کم به مدت ۱۰ دقیقه بپزد.
«کله جوشک یا کلک سوز»، از دیگر غذاهای سنتی استان است که نوعی غذای ساده است و از دوغ درست می‌شود.
برای تهیه این غذا ابتدا پیاز و پونه را در روغن تفت می‌دهند و پس از این‌که پیاز قرمز رنگ شد، دوغ را به آن اضافه می‌کنند. معمولاً به تعداد هر نفر یک لیتر دوغ استفاده می‌شود.
سپس کمی ادویه به آن اضافه می‌کنند و می‌جوشانند و زمانی که غلیظ و سبز رنگ شد، با نان محلی آن را می‌خورند.
«آش کارده» معروف‌ترین آش استان است که از گیاه محلی «کارده» تهیه می‌شود.
این گیاه در فصل بهار در کوه‌ها رشد کرده و به صورت تازه قابل خوردن نیست و حتماً باید در این آش مورد استفاده قرار بگیرد.
برای تهیه این آش «کارده» را خرد کرده و در آبلیمو می‌خوابانند تا ترش شود و بعد می‌جوشانند و گندم و برنج نیم کوب به آن اضافه می‌کنند.
«تلی رَمَلک» یکی از غذاهای محلی استان است که با میوه درخت رملک پخته می‌شود و برای تهیه این غذا از دانه رملک، ادویه، نمک، پیاز و روغن استفاده می‌کنند.
رملک درختچه‌ای است با برگ‌های خاکستری که دارای دانه‌های ترش و شیرین بوده و شبیه کنار است و در کوه‌های زاگرس می‌روید.
برای تهیه این غذا رملک را پخته تا پوست و هسته آن از هم جدا شود، سپس هسته و پوست آن را دور ریخته و آب ترش آن را با افزودن نمک در پیاز داغ سرخ می‌کنند و مانند آب گوشت با نان تریت می‌کنند.
«شله لیزکی» یکی از غذاهای محلی پرطرفدار در استان است که برای تهیه این غذا از شیر، گیاه لیزک یا همان بن سرخ و برنج استفاده می‌شود. طرز تهیه آن نیز شبیه شیر برنج است با این تفاوت که به آن لیزک می‌افزایند.
«تیِوِر» از دوغ تهیه شده و برای طبخ آن مقدار زیادی دوغ را در یک دیگ می‌ریزند همین‌که گرم شد، دوغ خالص مانند پنیر روی سطح جمع شده که آن را جدا کرده و به مصرف می‌رسانند و بسیار لذیذ و خوشمزه است.
«بَرکوشیری» نیز از دیگر غذاهای سنتی و قدیمی استان است که از گندم، شیر و گیاه لیزک تهیه می‌شود که برای تهیه آن بلغور گندم را با شیر پخته و سپس لیزک را به آن اضافه می‌کنند و مانند پلو دم می‌کنند.
«تَلی ناردونه» نیز از غذاهایی است که از میوه‌ها در پخت آن استفاده می‌شود و از ناردانه، نمک، پیاز و روغن تهیه می‌شود.
برای پخت این غذا که جنبه درمانی نیز دارد ابتدا دانه انار را می‌کوبند و آب را از دانه جدا می‌کنند، سپس پیاز را در روغن سرخ کرده و آب انار و نمک را به آن می‌افزایند و آب به‌دست آمده را مانند گوشت با نان تریت می‌کنند و می‌خورند.
غذاهای سنتی مردمان این دیار تاریخی دارند به وسعت زندگی، گذشته‌ای دارند به وسعت طبیعت و طعمی به لذت لحظه‌های شیرین زندگی.
با مروری بر گذشته تا امروز سفره‌های مردم این دیار، می‌توان دریافت که نقش غذاهای سنتی بر سفره‌ها کمرنگ شده است و کمرنگ شدن این نقش، پررنگ شدن نقش غذاهای فست‌فودی در سفره‌ها را شاهد هستیم و این امر زنگ خطری است برای سلامتی مردم استان که آمار ابتلا به سرطان‌ها در آن روبه افزایش است.
شاید مروری بر تغییر ذائقه غذایی مردم از گذشته تا به امروز بتواند نقش مهم غذاهای سنتی و محلی در سلامتی مردم را یادآور شود و تلنگری باشد برای کسانی‌که کودکانشان را از غذاهای سالم و طبیعی محروم و به غذاهای پرخطر عادت می‌دهند.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.