۳۰ هزار میلیارد تومان سرمایه در حوادث ساختمانی هدر می‌رود

نقش کارفرمایان در افزایش حوادث ساختمانی پررنگ است ۳۰ هزار میلیارد تومان سرمایه در حوادث ساختمانی هدر می‌رود براساس آمار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، ۴۶ درصد حوادث منجر به فوت کشور ما در کارگاه‌های ساختمان‌سازی اتفاق می‌افتد که البته گودبرداری و ریزش ساختمان؛ بیش‌ترین سهم را در بروز حوادث به خود اختصاص داده‌اند. […]

نقش کارفرمایان در افزایش حوادث ساختمانی پررنگ است

۳۰ هزار میلیارد تومان سرمایه در حوادث ساختمانی هدر می‌رود

براساس آمار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، ۴۶ درصد حوادث منجر به فوت کشور ما در کارگاه‌های ساختمان‌سازی اتفاق می‌افتد که البته گودبرداری و ریزش ساختمان؛ بیش‌ترین سهم را در بروز حوادث به خود اختصاص داده‌اند.

به گزارش صما، مجتمع رسانه‌ای ساختمان همزمان با راه‌اندازی کمپین «کارگاه ایمن، ساختمان ایمن» نشستی با حضور نمایندگان تشکل‌های صنفی صنعت ساختمان با موضوع بررسی راهکارهای ارتقای ایمنی در صنعت ساختمان و روش‌های افزایش ایمنی برگزار کرد.

در این میزگرد تخصصی ابوالفضل‌اشرف‌منصوری، رییس کانون انجمن‌های صنفی مسؤولین کمیته‌های حفاظت فنی و بهداشت‌کار کشور، اکبرشوکت، رییس هیأت‌مدیره کانون انجمن‌های صنفی کارگران ساختمانی کشور، حسن‌سلطانعلی، دبیر کمیته اجرایی کاهش حوادث ساختمانی سازمان نظام‌مهندسی استان تهران، مجیدشرافتی‌نژاد معاون فنی سامانه مدیری HSE شهردار تهران؛ و داراب‌صفری، رییس نظام کاردانی ساختمان حضور داشتند.

به گزارش «صما»، براساس استانداردهای بین‌المللی هر حادثه منجر به فوت باعث از بین رفتن ۷۵۰۰ روز کاری می‌شود و طبق آمارهای بین‌المللی هرساله ۶۰ هزار حادثه منجر به فوت در کارگاه‌های ساختمان‌سازی کشور‌‌‌ها رخ می‌دهد. براساس آمار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، ۴۶ درصد حوادث منجر به فوت کشور ما در کارگاه‌های ساختمان‌سازی اتفاق می‌افتد که البته گودبرداری و ریزش ساختمان؛ بیش‌ترین سهم را در بروز حوادث به خود اختصاص داده‌اند. به‌صورت کلی حوادث و بیماری‌های ناشی از کار ۴ درصد از تولیدات ناخالص داخلی را به خود اختصاص می‌دهد. با این‌حال سالیانه ۲۷۰ میلیون حادثه در محیط‌های کاری رخ می‌دهد و ۱۶۰ میلیون بیماری شغلی گزارش می‌شود. به عقیده کارشناسان و مسؤولین عدم آموزش‌های حرفه‌ای، نبود تجهیزات ایمنی مناسب و عدم همکاری ارگان‌‌‌‌ها و نهادهای مردمی باعث افزایش سیر صعودی آمار حوادث ساختمانی شده است.

ورود نهادهای مردم در امر ایمنی و بهداشت‌کار مغفول مانده است

در ابتدای این نشست رییس کانون انجمن‌های صنفی مسؤولین کمیته‌های حفاظت فنی و بهداشت‌کار کشور با مقایسه آمار حوادث شغلی در ایران و کشورهای پیشرفته صنعتی گفت: درحالی‌که در کشورهای پیشرفته‌تر، آمار حوادث شغلی سالانه کاهش می‌یابد آمار حوادث شغلی در ایران سال‌به‌سال افزایش یا کاهش بسیار اندکی دارد.

ابوالفضل‌اشرف‌منصوری بابیان مطلب فوق افزود: طبق آمارهای رسمی وزارت کار حوادث حین کار در کارگاه‌های ساختمانی در سال ۹۴ نسبت به سال ۹۳، حدود ۲۱ درصد کاهش داشته است.

وی گفت: این تعداد در سال ۹۳ حدود هزار و ۸۷۸ فقره و در سال ۹۴ حدود هزار و ۴۹۴ فقره بوده که میزان این کاهش به‌هیچ‌عنوان رضایت‌بخش و هشدار جدی برای تغییر دیدگاه‌ها و نظارت‌‌‌‌ها در خصوص حوادث ناشی از کار است.

رییس کانون انجمن‌های صنفی مسؤولین کمیته‌های حفاظت فنی و بهداشت‌کار کشور دراین‌باره گفت: عدم آموزش، ناآشنایی کارگران با مسایل ایمنی، عدم شناخت خطرات پیرامون محیط کار مهم‌تر از همه، رواج تفکر بیمه‌ای در میان کارفرمایان تأثیرات عمیقی بر افزایش آمار حوادث شغلی کارگران در ایران داشته‌اند.

وی با انتقاد از عدم توجه کافی کارگران به ایمنی‌شان در محیط کار، بیان کرد: کارگران نیز به دلیل آن‌که بعضاً آگاهی پایینی دارند با این ایده که بیمه هزینه حوادث شغلی احتمالی را پرداخت می‌کند نسبت به ایمنی‌شان بی‌توجه هستند درحالی‌که اگر کارگری در یک حادثه شغلی دچار نقص عضو شود در آینده در بازار کار هیچ جایگاهی ندارد.

وی با انتقاد از قدرت بلامنازع کارفرما در برابر مسؤولین ایمنی و بهداشت، تأکید کرد: قراردادهای کار مسؤولین ایمنی و بهداشت باید مانند ناظران مراکز بهداشت و شبکه‌های دامپزشکی که حقوقشان را از کارفرما می‌گیرند ولی به نهادهای دولتی نظارتی گزارش می‌دهند و ممانعتی در اعمال‌نظرشان وجود ندارد، اصلاح شود.

به گفته اشرف منصوری، اگر انعقاد، فسخ یا اتمام قرارداد مسؤولین ایمنی و بهداشت در حیطه کاری انجمن‌های صنفی که شریک اجتماعی وزارت کار به شمار می‌آیند، قرار بگیرد؛ امنیت شغلی مسؤولین ایمنی و بهداشت تضمین می‌شود و آنها می‌توانند کارشان را به نحو احسن انجام دهند.

این مسؤول حفاظت فنی و بهداشت افزود: در حال حاضر وضعیت ایمنی کشور روند منفی داشته و برای رسیدن به نقطه صفر تلاش‌های زیادی لازم است؛ زیرا در مباحث ایمنی ناشی از کار، رتبه ایران ۱۰۲ در بین ۱۸۹ کشور است.

منصوری با اشاره به این‌که کشور ژاپن در حال حاضر دارای رتبه یک در مبحث ایمنی و بهداشت‌کار است گفت: نرخ حوادث ناشی از کار در این کشور نزدیک به صفر است و این آمار ناشی از همدلی و همکاری تمام اعضای جامعه است.

وی گفت: برخی از کشور‌‌‌ها با تلاش و ورود نهادهای مردم در امر ایمنی و بهداشت‌کار موفق عمل کردند؛ اما این موضوع در کشور ما به‌شدت مغفول مانده است.

رییس کانون انجمن‌های صنفی مسؤولین کمیته‌های حفاظت فنی و بهداشت‌کار کشور اظهار داشت: همه‌جا شعار اول ایمنی بعد کار سر داده می‌شود اما درصورتی‌که حادثه‌ای در یک واحد صنعتی، ساختمانی و… اتفاق بیفتد تا یکی دو هفته در رابطه با مسایل ایمنی سخت‌گیری می‌شود و بعدازاین مدت، همه‌چیز به روال عادی و سابق بازمی‌گردد.

این مسؤول گفت: خوشبختانه کانون سراسری ایمنی و بهداشت کشور و با توجه به وظیفه اصلی و خطیر آن در بحث ایمنی در جهت سلامت و صیانت نیروی انسانی در راستای اهداف فصل ۴ قانون کار و اداره کل بازرسی کار به‌صورت خودجوش در این مورد حرکت می‌کند.

کارفرمایان خود را ملزم به رعایت مسایل ایمنی در کارگاه‌های ساختمانی نمی‌دانند

در ادامه رییس هیأت‌مدیره کانون انجمن‌های صنفی کارگران ساختمانی کشور با بیان این‌که هم‌اکنون بیش از ۵۰ درصد حوادث کار در کل کشور مربوط به‌کارگران ساختمانی است گفت: این ارقام در استاندارد جهانی رتبه ۱۷ و در کشورهای توسعه‌یافته، کم‌تر از ۱۰ درصد است.

اکبر شوکت با انتقاد از وضعیت ایمنی در کارگاه‌های ساختمانی ادامه می‌دهد: مرگ‌ومیر کارگران ساختمانی براثر حوادث ناشی از کار در کشور دارای رتبه اول است که سقوط از ارتفاع بیش‌ترین علت آن‌هاست.

وی بابیان این‌که کشور ایران درباره پیشگیری از حوادث کار یکی از عقب‌افتاده‌‌‌‌ترین کشورهای دنیا است، یادآور شد: روزانه در گوشه و کنار، ساخت‌وسازهایی انجام می‌شود که حتی کم‌ترین اصول ایمنی کار در آنها رعایت نمی‌شود، برای مثال داربست‌هایی که در بنا برپا می‌شود همگی غیراصولی، غیرقانونی و فاقد توری محافظ است، درحالی‌که با نصب این توری می‌توان سلامت جان کارگران و حتی عابران پیاده را تضمین کرد.

رییس هیأت‌مدیره کانون انجمن‌های صنفی کارگران ساختمانی کشور در ادامه با اشاره به این‌که سازمان‌ها و نهادهای بسیاری در بحث رعایت ایمنی در کار نقش دارند، تصریح کرد: اما ما شاهد این هستیم که این نهاد‌‌‌‌ها کم‌ترین توجهی به این موضوع ندارند.

وی بابیان این‌که کارفرمایان خود را ملزم به رعایت مسایل ایمنی در کارگاه‌های ساختمانی نمی‌دانند، متذکر شد: باید بازرسی‌‌‌‌ها از سوی اداره بازرسی کار اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی افزایش یابد.

شوکت همچنین به نقش سازمان نظام‌مهندسی درباره بحث رعایت ایمنی در کارگاه‌های ساختمانی اشاره کرد و گفت: متأسفانه مهندسان ناظر این سازمان نیز کم‌ترین توجهی به امر ایمنی در این کارگاه‌ها ندارند و از هر هزار مورد حتی یک مورد نیز نمی‌بینیم که این ناظران بخواهند مسایل ایمنی را تذکر دهند.

رییس هیأت‌مدیره کانون انجمن‌های صنفی کارگران ساختمانی کشور در این خصوص اظهار داشت: مسأله دیگری که جای تأمل و تأسف زیادی دارد، بحث کمبود و نقص آموزش‌هاست.

شوکت بر آموزش مسایل به‌روز در بحث ایمنی در کار» تأکید کرد و گفت: در این رابطه باید سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای به شکل جدی پای‌کار بیاید تا هم کارفرمایان و هم کارگران تحت این آموزش‌ها قرار گیرند.

شوکت بابیان این‌که عدم بازرسی و اجرای الزامات قانونی مسبب اصلی افزایش حوادث ساختمانی در این سال‌ها به‌خصوص در سال ۹۲ است افزود: در سال ۹۲ حدود ۱۵ هزار حوادث رخ‌داده که از این تعداد حدود هزار و ۲۰۰ مورد مربوط به فوتی و دو برابر این آمار مربوط به قطع عضو و قطع نخاع بوده است.

شوکت در ادامه افزود: کانون انجمن صنفی کارگران ساختمانی کشور در حال حاضر حدود ۳۰۰ انجمن صنفی کارگری در بخش کشور به‌عنوان بزرگ‌‌‌‌ترین تشکلات کارگری یک کانون نوپا است و هدف آن کاهش حوادث ساختمانی است.

وی با اشاره به این‌که کانون انجمن صنفی کارگران بخش ساختمانی کشور یک کتاب تصویری در خصوص مبانی ایمنی کار (مناسب با دانش و آگاهی کارگران) چاپ کرده است گفت: این کتاب با همکاری سازمان تأمین اجتماعی کشور تدوین‌شده است.

شوکت با اشاره به این‌که وزارت کار و سازمان نظام‌مهندسی کشور باید مسؤولیت خود را در خصوص ایمنی ساختمان ایفا کنند تأکید کرد: همه کارگران و حتی مهندسین ناظر نیز باید به‌صورت اجباری در دوره‌های ایمنی حضور داشته باشند.

وی در خاتمه گفت: کمپین‌هایی مانند کمپین کارگاه‌های ایمنی یاری‌رسان NGO و انجمن‌های مرتبط با حوادث ساختمانی است.

سالانه ۳۰ هزار میلیارد تومان صرف هزینه‌های حوادث ناشی از کار می‌شود

همچنین دبیر کمیته اجرایی کاهش حوادث ساختمانی سازمان نظام‌مهندسی استان تهران بابیان این‌که حوزه ایمنی هزینه‌های هنگفتی به اقتصاد ملی وارد کرده است، گفت: طبق گزارش وزارت کار، سالانه ۳۰ هزار میلیارد تومان صرف هزینه‌های مستقیم حوادث ناشی از کار می‌شود.

حسن‌سلطانی‌علی با بیان مطلب فوق گفت: مبحث حوادث ناشی از کار یکی از معضلات مهم کشور است که متأسفانه به‌عنوان یکی از ارکان مهم و اصلی خدمات فنی و مهندسی در به رسمیت شناخته‌نشده است.

وی گفت: مبحث ایمنی هنوز در مراحل و فرایند طراحی، اجرا و نظارت مغفول مانده و در خصوص ایمنی کار با فقدان زیرساخت‌ها مواجه هستیم.

وی با بیان این‌که متأسفانه مقررات ملی ساختمان در کشور به‌درستی اجرایی نمی‌شود افزود: اجرای مباحثی مانند مبحث ۳ (ایمنی در برابر حریق)، مبحث ۱۲(ایمنی آسانسور) و مباحث مربوط به ایمنی تأسیسات برقی و مکانیکی همچنان در سطح آموزش‌های فنی وزارت راه و شهرسازی و نظام‌مهندسی نادیده گرفته می‌شوند.

سلطان‌علی در ادامه گفت: نتیجه این بی‌اهمیتی‌‌‌‌ها بار مالی تحمیل‌شده به کشور است

سلطان‌علی درمورد راهکار اصلی حل مشکلات حوادث ناشی از کار گفت: در بخش ایمنی باید مهندسان و کارگران آموزش‌های جامع و کاملی ببینند.

وی بابیان این‌که کشور ما در بخش تجهیزات ایمنی نیز مشکل دارد گفت: سطح استفاده از تجهیزات ایمنی و حفاظتی در کشور بسیار پایین است. افزایش ضمانت‌های اجرایی برای پیاده‌سازی قوانین یکی دیگر از راهکارهای حل مشکلات ایمنی در ساختمان است.

در مبحث ایمنی و حوادث ساختمان نگاهمان به سمت راهکارهای کنترلی بوده است

معاون فنی سامانه مدیری HSE شهردار تهران بابیان این‌که ایمنی به میزان دوری از خطرات اطلاق می‌شود افزود: کمپین‌هایی مانند کمپین ایمنی و بهداشت‌کار می‌تواند در ایجاد همسویی و مشارکت با ارگان ذی‌ربط مفید و کارآمد باشد

مجیدشرافتی‌نژاد با بیان مطلب فوق، افزود: یکی از موانع تحقق اهداف HSE (سامانه مدیریت بهداشت، ایمنی و محیط‌زیست)، عدم تحقق مدیریت یکپارچه شهری است و مادامی‌که ما نتوانیم مدیریت یکپارچه را از حالت شعاری آن خارج و به عمل تبدیل کنیم قادر به رسیدن به اهداف موردنیاز نخواهیم بود.

وی گفت: در مجموعه سامانه مدیریت HSE سال‌هاست که به دنبال برنامه و کمپین‌های مانند کمپین ایمنی و بهداشت‌کار هستم.

شرافتی‌نژاد گفت: متأسفانه در مبحث ایمنی و حوادث ساختمان نگاهمان به سمت راهکارهای کنترلی بوده و در این خصوص به تجزیه، تحلیل و بررسی دقیق عوامل اهمیتی داده نشده است.

معاون فنی سامانه مدیریت HSE با اشاره به این‌که برای ایمن‌سازی به دو مسیر نیاز داریم، گفت: مسیر اول توجه به نظامات فنی، الگوها، استاندارد‌‌‌ها و آیین‌نامه‌های و دیگری بستر‌‌‌ها و دستورالعمل اجرای این الزامات است.

شرافتی‌نژاد ادامه داد: برای پوشش هر دو مسیر در بدنه شهرداری تهران شروع به اجرای هر دو بخش به‌صورت موازی کردیم.

وی گفت: در این خصوص یک کار مطالعاتی در سال ۹۴ تعریف و در سال ۹۵ با همکاری دانشگاه صنعتی شریف با محوریت بررسی چرخه عمر ساختمان از زمان ایده، شروع، نقشه، تأسیسات و نهایتاً بهره‌برداری از ساختمان اجرایی شد.

وی در این خصوص تصریح کرد: در هر مرحله ذکرشده بالا بعد از شناسایی خطرات، عوامل بالقوه و راهکارهای کاهش حوادث ساختمانی به‌صورت راهبردی عملیاتی شد.

شرافتی‌نژاد درنهایت گفت: خروجی این مطالعات باعث ایجاد آیین‌نامه‌ها و استانداردهای فنی خواهد بود که در تمام مراحل چرخه عمر ساختمان مشکل را حل خواهند کرد. در حال حاضر اساس‌نامه این کارگروه‌های تخصصی به‌تمامی معاونت‌های این سازمان ابلاغ شد و در دستور کار قرارگرفته است.

کاردان‌‌‌‌ها برای حفظ جایگاه به دنبال ارتقای مدرک هستند

رییس سازمان نظام کاردانی کشور با بیان این‌که با رعایت اصول بهداشت ایمنی و محیط‌زیست می‌توان از افزایش آمار قربانیان جلوگیری کرد گفت: برای این‌که کارگاه ایمنی داشته باشیم باید متولیان امر ساخت‌وساز کشور آموزش‌دیده باشند.

داراب صفری گفت: اگر از تخصص کاردان‌های فنی ساختمان به‌درستی استفاده شود مطمئناً تحول خوبی در استحکام و افزایش طول عمر ساختمان خواهیم داشت.

وی با اشاره به این‌که مدرک‌گرایی بلای جان کشور است، گفت: حدود ۶۰ هزار کاردان برای حفظ جایگاه خود در عرصه ساخت‌وساز به دنبال ارتقای مدرک هستند و متأسفانه این مدارک در برخی موارد تنها دکوری است.

 

صفری در پایان تصریح کرد: اهمیت و نظارت وزارت راه و شهرسازی برای استفاده از کاردان‌‌‌‌ها می‌تواند نقش مؤثری در کیفی‌سازی ساختمان داشته باشد.