هوا بس ناجوانمردانه «گند» است!

مسعود طاهری-پاییز فصل باد و باران است یا فصل دود و آلودگی!؟ این سؤال بی‌جوابی است که سال‌ها است ساکنین شهرهای بزرگ کشور برایش جوابی پیدا نمی‌کنند. روزگاری پایتخت فعلی ایران، یکی از خوش آب و هوا‌‌ترین مناطق کشور بود ولی در سال‌های اخیر، با رسیدن به هفتمین ماه سال، دلشوره از راه رسیدن آلودگی‌‌ها، […]

مسعود طاهری-پاییز فصل باد و باران است یا فصل دود و آلودگی!؟ این سؤال بی‌جوابی است که سال‌ها است ساکنین شهرهای بزرگ کشور برایش جوابی پیدا نمی‌کنند.

روزگاری پایتخت فعلی ایران، یکی از خوش آب و هوا‌‌ترین مناطق کشور بود ولی در سال‌های اخیر، با رسیدن به هفتمین ماه سال، دلشوره از راه رسیدن آلودگی‌‌ها، باعث می‌شود تا پاییز برای تهرانی‌‌ها فصل دود باشد و بس!

در واقع همین که هوا کمی سرد می‌شود، تعداد روزهای آلوده نیز افزایش پیدا می‌کند. آخرین تحقیقات نیز نشان داده که سردی هوا و افزایش آلودگی هوا بیش‌ترین تأثیر را بر مرگ‌ومیر شهروندان دارد.

نتایج تحقیقات نشان می‌دهد که در سال ۱۳۹۳، ۵۱۵۸ نفر به دلیل مشکلات تنفسی جان خود را در شهر تهران از دست داده‌اند. بین جنسیت افراد فوت شده و علت فوت ارتباط معنی داری وجود ندارد. افراد بالای ۶۵ سال حساسیت بیش‌تری به آلودگی هوا دارند، ۶۲٫۲ درصد، از فوت‌شدگان سنی بیش‌تر از ۶۵ سال داشتند.

میانگین سنی فوت‌شدگان ۶۵ سال بود.۲۸۹۸ نفر از فوت‌شدگان مرد، ۲۱۵۶ نفر زن و ۱۰۴ نفر نوزاد هستند. بیش‌ترین میزان مرگ‌ومیر‌‌ها (۲۶۶۴ مورد) به خاطر نارسایی تنفسی بود.

آمارهای سازمان بهشت‌زهرا و شرکت کنترل کیفیت هوای شهر تهران، همچنین نشان می‌دهد ارتباط مستقیمی میان آلودگی هوا با تعداد مرگ‌ومیر‌‌ها در این شهر وجود دارد. یعنی در هر ماهی که تعداد روزهای بیش‌تری کیفیت هوای شهر ناسالم گزارش شود، به شکل معناداری تعداد مرگ‌‌ومیرهایی که در تهران به وقوع می‌پیوندد نیز بیش‌تر می‌شود.

همچنین براساس آمار‌‌ها بیش از ۷۰درصد مرگ و میر‌‌ها در تهران به دلیل مشکلات تنفسی و قلبی است که ۵۲ درصد این آمار متعلق به نارسایی تنفسی است.

بر این اساس، ماه‌ دی هرسال که به دلیل وقوع پدیده وارونگی دما یا اینورژن همیشه بیش‌ترین روزهای آلوده سال به ثبت می‌رسد، پرکار‌‌ترین ماه کارکنان سازمان بهشت‌زهرا نیز است. این رابطه به شکل معکوس نیز صادق است، یعنی هر چه هوای شهر در یک ‌ماه سالم‌تر باشد، امکان کاهش مرگ‌ومیر شهروندان نیز بالاتر می‌رود.

براساس آمار بین‌المللی نیز بیماری‌های ناشی از آلودگی هوا، چهارمین رتبه مرگ و میر را به خود اختصاص داده‌اند و بنابر گزارش سازمان ملل متحد هر ساله ۳ میلیون نفر از مردم جهان بر اثر این پدیده جان خود را از دست می‌دهند.

همچنین تحقیقات انجام شده توسط شرکت کنترل کیفیت هوا و وزارت بهداشت نیز حاکی از آن است که میزان این آلاینده‌ها در شهر تهران ۸٫۲ برابر استاندارد جهانی است، به این ترتیب روزانه ۱۲۰۰ تن آلاینده در هوای تهران پخش می‌شود و این در حالی است که رشد سالانه انتشار CO2 در کشور، برابر ۲۵ درصد است. از سوی دیگر باید توجه داشت که آلودگی‌های شهری تا ۱۰۰ کیلومتر را تحت‌الشعاع قرار می‌دهند، همچنین سوانح رانندگی را افزایش داده و با کاهش دما این نوع آلودگی‌‌ها تشدید می‌شوند.

در همین ارتباط، دیروز مرکز کنترل و پایش محیط زیست کشور هوای ۹ مرکز استان را ناسالم اعلام کرد و هوای تهران، قزوین و اهواز را برای همه گروه‌ها ناسالم دانست.

دیروز همچنین تهران آلوده‌‌‌ترین روز خود را در سال ۹۵ پشت سر گذاشت و شاخص آلودگی‌‌اش به ۱۵۸ رسید. رقمی که معنایش ماندن سالمندان و کودکان در خانه‌ها است. همچنین دیروز و امروز زنگ ورزش در مدارس پایتخت تعطیل بود و براساس اطلاعات ایستگاه‌های سنجش آلودگی هوای شهر تهران، تربیت مدرس واقع در منطقه ۶ با شاخص ۱۶۰ آلوده‌‌‌ترین و مسعودیه واقع در منطقه ۱۵ با شاخص ۶۹ پاک‌‌‌ترین نقاط پایتخت را در روزی که گذشت، تشکیل دادند. آلودگی دیروز هوای تهران همچنین باعث شد تا روز گذشته محدوده طرح ترافیک تهران افزایش یابد.

در دیگر کلان شهرهای کشور نیز همان‌طور که اشاره شد، وضعیت تقریباً به همین شکل بود تا باز هم شاهد تغییر رنگ زیبای فصل پاییز از رنگ‌های زرد و نارنجی به سیاه و خاکستری باشیم و از خود بپرسیم که آیا باز هم پاییز به کلان‌شهرهای ایران باز می‌گردد؟!