دولت‌هاي آفريقا براي بهبود عملكرد بورس‌هاي كالاي كشاورزي چه گام‌هايي مي‌توانند ‌بردارند؟ قسمت دوم

  نويسنده: يان گاگين *افزايش انضباط و نظم بازار. به منظور استقرار بورس‌هاي كالا در آفريقا، در كشورهايي هم‌چون كنيا، اوگاندا، زامبيا و نيجريه تلاش‌هاي نافرجامي صورت پذيرفته است. دليل اصلي ناكامي اين اقدامات، اين بود كه فعالان بازار در اين تلاش‌ها ذي‌نفع نبودند و بنابراين برا ي تضمين موفقيت آن‌ها انگيزه‌اي نداشتند. بي‌اطلاعي از […]

 

نويسنده: يان گاگين

*افزايش انضباط و نظم بازار.

به منظور استقرار بورس‌هاي كالا در آفريقا، در كشورهايي هم‌چون كنيا، اوگاندا، زامبيا و نيجريه تلاش‌هاي نافرجامي صورت پذيرفته است. دليل اصلي ناكامي اين اقدامات، اين بود كه فعالان بازار در اين تلاش‌ها ذي‌نفع نبودند و بنابراين برا ي تضمين موفقيت آن‌ها انگيزه‌اي نداشتند. بي‌اطلاعي از الزامات و نيازهاي اين بازار‌ها يكي ديگر از دلايل شكست اين تلاش‌ها بود. ما از اين ناكامي‌ها كاملاً آگاهيم، اما موفقيت‌هايي را كه در زيمبابوه و آفريقاي جنوبي به‌دست آمده شاخص‌هايي مثبت مي‌دانيم.

حالا ين سؤال مطرح است كه دولت‌هاي آفريقايي براي تسهيل فعاليت بورس‌هاي كالاهاي كشاورزي چه اقداماتي مي‌توانند انجام دهند؟

 

 

·     ايجاد محيطي مناسب براي فعاليت بورس. اين مسأله نيازمند درك نحوه كاركرد بازار نيز مي‌باشد. اتحاديه آفريقا در بيانيه آروشا به روشني اعلام كرده است كه دولت‌هاي آفريقايي بايد با پشتيباني بخش تجارت آفريقا، به توسعه و حمايت از ابتكارات بورس كالا بپردازند، مهارت‌هاي لازم براي درك عمليات بازارهاي بورس را فراهم سازند و توانايي‌هاي نهادي براي شركت در اين گونه فعاليت‌ها را افزايش دهند؛ از تلاش براي گسترش روابط عمومي و آگاه يبخشي به منظور آگاه ساختن عموم از عمليات بورس كالا پشتيباني كنند؛ به تعامل با دولت‌هاي ديگر در جهت شناسايي و حذف موانع استقرار و فعاليت بورس كالا تمايل داشته باشند؛ در پي جلب مشاركت افرادي باشند كه به تأسيس بورس تمايل دارند (همكاري نه تنها با طيف گسترده‌اي از گروه‌هاي مختلف در بخش خصوصي با اهداف اقتصادي متفاوت از جمله بانك‌ها، شركت‌هاي انبارداري و مديران تضامين ، بلكه با نهادهاي دولتي)؛ افزايش حوزه فعاليت خود به گونه‌اي كه بزرگ‌ترين بخش ممكن از جمعيت را پوشش دهد؛ و بنابراين ايجاد تمايل براي همكاري با دولت‌هاي آفريقايي و جامعه بين‌الملل به منظور ارايه خدمات بورس به طيف گسترده و فراگيري از كشور‌ها و گروه ها.

·     حذف هر چه سريع‌تر باقيمانده موانع تعرفه‌اي و غير تعرفه‌اي. اين موانع هنوز هم سايه سنگيني بر بازار انداخت‌هاند و اغلب به جاي دلايل اقتصادي، دلايلي كاملاً سياسي دارند.

·     حذف كنترل‌هاي دولتي از بازار‌ها در جهت حركت آزاد محصولات كشاورزي بين كشورهاي مختلف كه به گسترش فرصت‌هاي بازاريابي مي‌انجامد.

·     خريد نيازمندي‌هاي دولت از بورس، به منظور تشويق استفاده از بورس و حمايت از شفافيت اطلاعاتي كه بورس به بازار ارايه مي‌دهد.

·     بيانيه آروشا هم‌چنين خواستار توجه بيش‌تر به موارد زير شد: افزايش سرمايه‌گذاري در امكانات زيربنايي، به‌ويژه در مناطق روستايي و به‌خصوص در زمينه تسهيلاتي هم‌چون حمل و نقل، انبارسازي و آبياري كه امكانات تداركاتي توليد و تجارت كالا را بهبود مي‌بخشد؛ بهبود خدمات پشتيباني از كشاورزي از جمله برگزاري دوره‌هاي آموزشي، درك اين نكته كه قيمت‌هاي عادلانه، برابر و با ثبات كالاهاي آفريقايي نقش مهمي در فقرزدايي و بهبود شرايط زندگي جمعيت روستايي آفريقا ايفا مي‌كند؛ و تأكيد بر اين واقعيت كه توليد كالا بزرگ‌ترين منبع درآمد وا شتغال براي مردم آفريقا است.

·     علاوه بر اين، دولت‌هاي آفريقايي بايد مشكل دسترسي فعالان بازار به ارزهاي خارجي را نيز حل كنند و استفاده از حكميت و داوري به عنوان ابزاري سريع براي حل اختلافات را تشويق و پشتيباني كنند.

 

در اصل، اگر دولت‌هاي آفريقايي بخواهند شرايطي را ايجاد نمايند كه اصول عرضه و تقاضا در معاملات كشاورزي نقشي تعيين‌كننده داشته باشند، بازار به خودي خود كارايي سيستم را تضمين مي‌كند. بورس با ارايه راهكارهاي كشف قيمت، و سيستم قراردادها، رده‌بندي كيفيت، رسيد انبار، و سيستم حل اختلاف گامي بزرگ در دستيابي به اين هدف محسوب مي‌شود.