هشدار برای موازی‌کاری در تدوین نقشه‌راه «هوش‌مصنوعی»!

مجلس و دولت از یک‌سو و برنامه هفتم توسعه از سوی دیگر خود را مکلف به تدوین سند برای فناوری هوش‌مصنوعی کرده‌اند از این‌رو بیم آن می‌رود که در این زمینه موازی‌کاری صورت گیرد. به گزارش مهر، با پیشرفت و نفوذ هوش‌مصنوعی در زندگی جوامع بسیاری از کشورهای دنیا برای به کار گرفتن این فناوری […]

مجلس و دولت از یک‌سو و برنامه هفتم توسعه از سوی دیگر خود را مکلف به تدوین سند برای فناوری هوش‌مصنوعی کرده‌اند از این‌رو بیم آن می‌رود که در این زمینه موازی‌کاری صورت گیرد. به گزارش مهر، با پیشرفت و نفوذ هوش‌مصنوعی در زندگی جوامع بسیاری از کشورهای دنیا برای به کار گرفتن این فناوری اقدام به تدوین قوانین و نقشه‌راه کرده‌اند ضمن اینکه سازمان‌های بین‌المللی و حتی شرکت‌های سازنده محصولات و فناوری‌های جدید هوش‌مصنوعی نیز درباره نداشتن نقشه‌راه یا ضابطه برای این فناوری در آینده هشدار داده‌اند. در ایران هم اهمیت بالای موضوع هوش‌مصنوعی باعث شده که تدوین سند هوش‌مصنوعی در مجلس و سازمان و وزارتخانه‌های مختلف همچون وزارت ارتباطات و مرکز ملی فضای مجازی و معاونت علمی مورد بررسی قرار گیرد. به گزارش مهر،‌ رضا تقی‌پور؛ رئیس فراکسیون هوش‌مصنوعی و حکمرانی داده، درخصوص آخرین وضعیت تدوین سند حکمرانی هوش‌مصنوعی، گفت: در آخرین جلسه فراکسیون هوش‌مصنوعی که در مرداد ماه برگزار شد، قرار شد طی نشست‌های اردویی و به منظور طولانی و پراکنده نشدن بررسی‌‌ها با همکاری دانشگاه صنعتی‌شریف، دانشگاه امام حسین(ع) و سایر مراکزی که در نشست حضور داشتند، بررسی اجمالی همه پیش‌نویس‌هایی که در بخش‌های مختلف آماده شده انجام شود. وی با اشاره به لزوم مشارکت همه مراکز به‌خصوص مراکز دولتی، مرکز ملی فضای مجازی و معاونت علمی و فناوری، افزود: از آنجا که فراکسیون هوش‌مصنوعی خودش نمی‌تواند به تنهایی سند تصویب کند، پس از نهایی شدن سند هوش‌مصنوعی این سند در مراجع ذی‌ربط به تصویب می‌رسد. تقی‌پور؛ درخصوص زمان برگزاری جلسات اردویی و بررسی پیش‌نویس‌‌ها، تصریح کرد: این فرآیند در حال طی شدن و نشست‌های فراکسیون ادامه دارد. به‌زودی زمان برگزاری جلسات اردویی مشخص می‌شود تا همه حضور داشته باشند و پیش‌نویس‌هایی که آماده شده در آنجا بررسی شود. وی به هدف از تصویب سند هوش‌مصنوعی اشاره کرد و افزود: فراکسیون هوش‌مصنوعی به یکپارچگی دستگاه‌های مختلف کمک می‌کند و پیش‌بینی ما این است که اگر با این سند موافقت کنند و به تصویب شورای‌عالی فضای مجازی برسد قطعاً به‌عنوان سند برنامه ملی هوش‌مصنوعی، خطوط پیشرفت و توسعه هوش‌مصنوعی را برای سال‌های آتی در کشور مشخص می‌کند و همه دستگاه‌ها ذیل این سند فعالیت‌هایشان را دنبال می‌کنند. تقی‌پور؛ درخصوص تفاوت تدوین سند هوش‌مصنوعی در دستگاه‌های دولتی مختلف از جمله معاونت علمی و… و موازی‌کاری با سند ملی هوش‌مصنوعی، گفت: تدوین این سند با اسناد دیگر مغایرت نخواهد داشت چراکه در این سند ما وارد جزئیات بخش‌های مختلف نمی‌شویم. همه این‌ها در حالی است که پیش از این معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری به تشریح جزئیاتی از پیش‌نویس سند ملی هوش‌مصنوعی اشاره کرده است و در این خصوص،‌هادی عاشری؛ معاون ستاد هوش‌مصنوعی و رباتیک معاونت علمی ریاست جمهوری، گفته بود: این سند پیش از این در ستاد اقتصاد دیجیتال معاونت تدوین شده و در حال‌حاضر به ستاد هوش‌مصنوعی ارجاع داده شده است؛ سند چهار هدف کلان، پنج راهبرد اصلی، ۳۰ شاخص کلان، حدود ۱۴۰ اقدام و ۱۵۰ فعالیت یا پروژه و ۱۷۵ شاخص خرد دارد که در حال‌حاضر به شورای‌عالی انقلاب فرهنگی ارائه و میزهای تخصصی برای بررسی ذیل شورا تشکیل شده است. وی همچنین با اشاره به برخی مفاد سند مزبور، گفت: در این سند معاونت علمی مکلف می‌شود از راه‌اندازی شرکت‌های یونیکورن هوش‌مصنوعی حمایت کند. یکی از اهداف کلی سند هوش‌مصنوعی که در معاونت علمی بررسی می‌شود موضوع «رقابت‌پذیری شرکت‌ها» است که معاون ستاد هوش‌مصنوعی و رباتیک معاونت علمی ریاست جمهوری در این خصوص، گفت: براساس این هدف‌گذاری باید بتوانیم یک‌سری شرکت فناور بزرگ در هوش‌مصنوعی راه‌اندازی کنیم، چون مدل توسعه هوش‌مصنوعی در دنیا بر مبنای شرکت‌های فناور است. وی یکی از اهداف دیگر این سند را «برآورده کردن نیازمندی‌‌ها و حل شدن ابر چالش‌‌ها با کاربردی‌سازی هوش‌مصنوعی» عنوان کرد و افزود: این هدف یعنی کاربردی کردن هوش‌مصنوعی در کشور باید در اولویت قرار بگیرد، یعنی اگر فقط پز این را بدهیم که در حوزه تولید علم دنیا مثلاً در رتبه یک قرار داریم، فایده نخواهد داشت در صورتی که فناوری هوش‌مصنوعی را کاربردی‌سازی نکرده باشیم. تدوین این دو سند همزمان و موازی با هم در حالی پیش می‌رود که برنامه هفتم توسعه نیز در این خصوص تکلیفی را برعهده مرکز ملی فضای مجازی و وزارت ارتباطات گذاشته است براین اساس مقرر شده وزارت ارتباطات و مرکز ملی فضای مجازی با همکاری یکدیگر و سایر دستگاه‌ها در مدت شش ماه بعد از لازم‌الاجرا شدن برنامه هفتم این برنامه را تهیه و تدوین کنند. اگر چه عقب نماندن و پیشرفت در هر حوزه علم و فناوری به نقشه‌راه و آینده‌پژوهی نیازمند است اما موازی‌کاری و انجام پروژه‌های تکراری آن‌هم در برهه حساس کنونی که پیشرفت هوش‌مصنوعی هر روز و هر لحظه شگفت‌آورتر می‌شود، ممکن است به سردرگمی و اتلاف وقت و هزینه منجر شود. لذا به نظر می‌رسد متولیان امر باید ضمن سرعت بخشیدن به تدوین اسناد و برنامه‌های ملی در این خصوص از انجام موازی‌کاری در این زمینه نیز بپرهیزند.