کاهش آلودگی هوا با گسترش وسایل نقلیه الکتریکی

دستاوردی داخلی برای خداحافظی با غول آلودگی

کاهش آلودگی هوا با گسترش وسایل نقلیه الکتریکی

    یکی از بزرگ‌‌ترین معضل کلان‌شهر‌های امروزی از جمله تهران، آلودگی‌های محیط‌زیست از جمله آلودگی هوا و آلودگی صوتی است. در میان انواع و اقسام منابع آلاینده برآورد شده ۲۰ درصد آلودگی هوای تهران و شهرهای بزرگ از تردد موتورسیکلت‌های غیراستاندارد و فرسوده است.

 موتورسیکلت الکتریکی نسبت به بنزینی هیچ گونه آلودگی به وجود نمی‌آورد. تنها مسأله آلودگی در فرایند تولید برق است؛ اما با توجه به این‌که نیروگاه‌های تولید برق اغلب در خارج از شهر‌‌ها و به صورت متمرکز هستند، کنترل و هدایت آلودگی آنها بسیار ساده‌تر از کنترل آلودگی ناشی از خودورهای بنزینی است به همین دلیل بسیاری از کشورهای اروپایی و آسیایی شرقی تمرکز ویژه‌ای را در تولید خودرو و موتور سیکلت‌های الکتریکی قرارداده‌اند. محققان ایرانی هم با توجه به اهمیت این مسأله در این خصوص تلاش کرده‌اند. تیم تحقیقاتی ۹نفره دانشگاه شهید چمران اهواز از جمله این محققان هستند. این تیم تحقیقاتی اخیراً با ساخت موتورسیکلتی به نام شبح و تجاری‌سازی آن قصد دارند گامی برای پیشگیری از این مشکل بزرگ‌ بردارند. این محصول بهانه‌ای شد تا چندی پیش سیناپرس گفت‌و‌گویی با محمد توپچی، کار‌شناس مکانیک و یکی از اعضای این تیم تحقیقاتی انجام دهد.

چه عاملی باعث شد تا به فکر ساخت چنین موتورسیکلتی بیفتید؟

تیم تحقیقاتی ما با توجه به رشد روزافزون آلودگی هوا به دلیل احتراق موتورهای سوختی تصمیم گرفت برای استفاده از انرژی‌‌ سبز، موتورسیکلت الکتریکی بسازد. این موتور دو سرنشین دارد و وزن تقریبی آن ۹۰ کیلو گرم است. سرعت آن نیز براساس سیکل شهری ۶۰ کیلومتر بر ساعت است. این موتور مداومت حرکتی خیلی کمی دارد و می‌توان تنها با یک بار شارژ کردن ۱۲۰ کیلومتر مسافت را طی کرد. طی کردن ۱۲۰ کیلومتر برای یک سیکل شهری مسافت طولانی است؛ یک روزی کاری را می‌توان با این موتور سیکلت سپری کرد. جنس بدنه اصلی این موتور از جنس فیبر کربن است که وزن غیرمفید موتور را کاهش می‌دهد اما ما برای ساخت نمونه آزمایشگاهی از پروفیل فولاد استفاده کرده‌ایم.

چه ویژگی باعث شده تا این موتورسیکلت نسبت به نمونه مشابه داخلی و خارجی متمایز باشد؟

معمولاً یکی از موارد خطرناک در موتورسیکلت‌ها استفاده از چرخ زنجیر است. ما در ساخت این نوع موتورسیکلت هیچ نوع چرخ زنجیری استفاده نکرده‌ایم. موتور داخل خود چرخ است و عملاً قرار نیست هیچ نیرویی را منتقل کنیم بنابراین از نظر ایمنی این نوع موتورسیکلت بسیار فوق‌العاده است. ویژگی متمایز دیگر این موتورسیکلت، استفاده کم از قطعات متحرک است؛ هرچه تعداد قطعات متحرک کم‌تر باشد استهلاک موتور کم‌تر خواهد شد.

پیش‌بینی می‌کنید چه زمانی این محصول به تولید انبوه برسد؟

پیش‌بینی می‌شود با توافق چند شرکت داخلی تا۲-۳ سال آینده شاهد تولید انبوه این موتورسیکلت‌ها باشیم.

قیمت کنونی این موتور به‌طور تقریبی چقدر است؟

ما به دلیل حضور در مسابقات ملی طراحی ماشین و محدودیت‌های این نوع مسابقات، از جمله این‌که باید وزن باتری کم‌تر از۱۰ کیلو گرم باشد مجبور شدیم از باتری لیتیوم پلیمر استفاده کنیم. قیمت این باتری ۷ میلیون تومان است. انشاا… در مرحله تولید انبوه از باتری سیلد لید اسید استفاده می‌کنیم که ارزان‌تر است و به راحتی می‌توان آن‌را خالی کرد.

خرید چنین موتورسیکلتی با توجه به ارزان‌تر بودن موتورسیلکت‌های بنزینی مقرون به صرفه نیست. قطعاً بازار این نوع موتور‌ها هم رونقی نخواهد داشت.

هرچند اکنون قیمت سوخت فسیلی ارزان‌تر از سوخت‌های الکتریکی است اما همین سوخت فسیلی را ما با سوبسید می‌خریم. در ضمن این نوع سوخت زوال پذیرند و دیر یا زود به پایان می‌رسند. همچنین موتورهایی با سوخت فسیلی صدای زیادی دارند و تولید آلودگی زیست‌محیطی می‌کنند در نتیجه ما در آینده راهی جز استفاده از این نوع موتور‌ها نداریم. به‌طور یقین اگر این نوع موتور‌ها به تولید انبوه برسند قیمت آنها بسیار کم‌تر خواهد شد.

انتظارتان از نهادهای دولتی و حمایتی چیست؟

 

به نظر من باید در وهله اول بستر‌ها و زیرساخت‌های این طرح در کشور فراهم شود. دوم این‌که باید دولت از چنین طرح‌هایی بیش‌تر حمایت کند زیرا تولید انبوه چنین موتورسیکلتی تنها از عهده تیم دانشجویی بر نمی‌آید؛ قطعاً اجرای چنین طرح‌هایی در کشور نیاز به سرمایه‌گذاری‌های پایدار دارد. هرچند فعالیت این نوع تیم‌‌ها هم خیلی مؤثر است اما با توجه به این‌که دولت به شدت دنبال انرژی سبز است اجرای چنین طرح‌هایی می‌تواند گزینه مناسبی برای رهایی از وضعیت مشکلات فعلی کلان‌شهر‌ها باشد.