توانایی ایران برای تبدیل شدن به هاب گازی منطقه

در حال‌حاضر با توجه به چالش‌‌ها و محدودیت‌های روسیه برای صادرات گاز، شرایط مناسبی برای ایران به‌وجود آمده است که خود را به هاب گازی منطقه تبدیل کند. به گزارش مناقصه‌مزایده، با توجه به اینکه ایران دومین دارنده منابع گازی در جهان محسوب می‌شود، در اسناد بالادستی کشور به ضرورت ایفای نقش در عرصه تجارت […]

در حال‌حاضر با توجه به چالش‌‌ها و محدودیت‌های روسیه برای صادرات گاز، شرایط مناسبی برای ایران به‌وجود آمده است که خود را به هاب گازی منطقه تبدیل کند. به گزارش مناقصه‌مزایده، با توجه به اینکه ایران دومین دارنده منابع گازی در جهان محسوب می‌شود، در اسناد بالادستی کشور به ضرورت ایفای نقش در عرصه تجارت گاز تأکید شده است. در سند چشم‌انداز صنعت نفت در سال ۱۴۰۴، کسب ۸ الی ۱۰ درصدی از سهم تجارت گاز در جهان، یکی از اهداف مهمی است که مورد توجه قرار گرفته است. برای دستیابی به این هدف باید از بازار‌های صادراتی گاز استفاده کرد. بازار منطقه، اروپا و شرق، سه بازار اصلی گازی برای ایران است. بازار منطقه از لحاظ سیاسی، امنیتی و اقتصادی اولویت بیشتری دارد. با توجه به موقعیت جغرافیایی ایران، در کشور‌های مجاور ظرفیت خوبی برای صادرات وجود دارد. علاوه بر این ایران می‌تواند از ظرفیت خرید و فروش گاز نیز استفاده کند و به هاب گازی منطقه تبدیل شود. خرید گاز از روسیه و فروش آن به کشور‌های دیگر در میزان صادرات خالص کشور تأثیری ندارد، اما تبدیل شدن ایران به هاب گازی منطقه اثرات مثبت سیاسی و اقتصادی در پی خواهد داشت. عمده کشور‌های اطراف ایران مانند ترکیه و عراق وارد کنندگان گاز از ایران هستند. به‌عنوان مثال ترکیه ۱۰ میلیارد مترمکعب از گاز مصرفی خود را از ایران وارد می‌کند. در مقابل، روسیه، قطر و ترکمنستان که در مجاورت با ایران هستند، جزء سه دارندگان بزرگ گاز در جهان محسوب می‌شوند. در حال‌حاضر به علت چالش‌های ایجاد شده بین اوکراین و روسیه و در نتیجه کاهش صادرات گاز توسط روسیه به اروپا، این کشور با مازاد گاز روبه‌رو است. همین‌طور ترکمنستان به دلیل اجرای طرح‌های توسعه‌ای و محدودیت برای صادرات گاز خود در حال‌حاضر نیازمند بازار برای صادرات گاز خود می‌باشد. با توجه به این وضعیت، ایران می‌تواند از شرایط موجود بهره ببرد و با خرید گاز از دارندگان این انرژی و فروش آن به واردکنندگان، موقعیت سیاسی و تجاری خود را ارتقاء داده و به هاب گازی منطقه تبدیل شود. ایران با واردات گاز از روسیه، ترکمنستان و قطر می‌تواند در مجموع نزدیک به ۱۰۰ میلیارد مترمکعب گاز را از تأمین‌کنندگان بگیرد و به کشور‌های واردکننده از جمله عراق، ترکیه، سوریه و لبنان بفروشد. به‌طوری که جواد اوجی؛ وزیر نفت، در نشست تخصصی بازار جهانی انرژی با اشاره به حجم بالای ذخایر نفت و گاز در ایران و دیگر کشورهای منطقه، موقعیت ژئوپلیتیک ایران در اتصال قاره‌های آسیا و اروپا و تنها مسیر یکپارچه خشکی بین دریای خزر و خلیج‌فارس را یادآور شد و گفت:‌ ایران امروز امن‌‌ترین و آسان‌‌ترین مسیر تبادل و انتقال انرژی به آب‌های آزاد است. اوجی؛ افزود: جهان انرژی با توجه به ظرفیت‌ها، نمی‌تواند نقش کلیدی ایران را در تبادلات انرژی نادیده بگیرد. وزیر نفت، خاطرنشان کرد:‌ کشورهای اطراف ایران برخی صادرکننده نفت و گاز و برخی واردکننده هستند که این وضعیت، امکان ایفای نقش هاب انرژی را برای ایران تسهیل کرده است. وی ادامه داد: ایران با بهره‌گیری از منابع طبیعی و همسایگان شمالی، می‌تواند اصلی‌‌ترین بازیگرتجارت انرژی در جهان باشد و به هاب اصلی گاز تبدیل شود. اوجی؛ یادآور شد: در حال‌حاضر، ایران به ترکیه و عراق گاز صادر می‌کند و پاکستان، هند و عمان نیز مشتریان بالقوه گاز ایران محسوب می‌شوند. وی افزود: علاوه بر گاز، سایر حامل‌های انرژی مانند تجارت و سوآپ نفت‌خام، فرآورده‌های نفتی و صادرات محصولات پتروشیمی امتیاز ویژه‌ای را برای کشورمان به وجود آورده است. وزیر نفت، اظهار داشت: پایانه‌های صادرات و واردات، خطوط لوله انتقال نفت، گاز و فرآورده‌های نفتی، نشان از ظرفیت عظیم ایران برای تبدیل شدن به هاب انرژی منطقه را دارد. وی خاطرنشان کرد: همکاری ایران و روسیه فقط به مزایای اقتصادی محدود نمی‌شود، این روابط همچنین درک متقابل را تقویت کرده که می‌تواند به ثبات منطقه و جهان کمک کند و راه را برای همکاری‌های بیشتر در دیگر بخش‌‌ها هموار کند.