شایبه رایزنی شبه‌دولتی‌‌‌ها برای گرفتن امتیاز با ترک تشریفات

    در حالی که طبق وعده مدیرعامل سازمان بنادر قرار بود اپراتور بندر شهید رجایی تا پایان شهریور امسال مشخص شود، نه تنها این وعده هنوز محقق نشده که شنیده‌ها از رایزنی‌های شبه‌دولتی‌‌ها برای کسب جایگاه اپراتوری در بندر شهید رجایی به جای بخش خصوصی واقعی، حکایت دارد. ‌‌به گزارش فارس پس از رفع […]

 

 

در حالی که طبق وعده مدیرعامل سازمان بنادر قرار بود اپراتور بندر شهید رجایی تا پایان شهریور امسال مشخص شود، نه تنها این وعده هنوز محقق نشده که شنیده‌ها از رایزنی‌های شبه‌دولتی‌‌ها برای کسب جایگاه اپراتوری در بندر شهید رجایی به جای بخش خصوصی واقعی، حکایت دارد.

‌‌به گزارش فارس پس از رفع تحریم‌های بنادر ایران، موضوع پورت‌اپراتوری بندر شهید رجایی، به عنوان تنها بندر کانتینری ایران، این روز‌‌ها داغ‌تر شده است.

تا پیش از این و در سال‌های قبل، یکی از شرکت‌های منتسب به سازمان بنادر و دریانوردی (تایدواتر) که سهامداران آن اغلب کارمندان این سازمان بودند، اپراتوری بندر شهید رجایی را بر عهده داشت، اما پس از تحریم این شرکت دریایی، مدیرعامل سابق سازمان‌ در دولت قبل تصمیم گرفت در راستای جلوگیری از توقف روند فعالیت‌های دست‌‌وپاشکسته کانتینری در این بندر و در شرایط تحریم، شرکتی دیگر را که در لیست سیاه تحریم‌های ظالمانه آمریکا نباشد، وارد عرصه اپراتوری بندر شهید رجایی کند.

البته بماند که آن سال‌ها در ‌جذب اپراتور جدید و جایگزینی یک شرکت به جای تایدواتر هم حواشی بسیاری رخ داد. از تلاش تایدواتر برای ماندگاری در پورت‌اپراتوری این بندر تا برگزاری مزایده و حذف شرکت برنده در شب مزایده به بهانه بدهی به سازمان و ترک تشریفات و روی کار آمدن شرکتی شبه‌دولتی (بنیاد) در اپراتوری این بندر.

پس از آن بود که در دولت یازدهم، مدیرعامل جدید سازمان بنادر و دریانوردی که از هیأت‌مدیره راه‌آهن به سازمان بنادر آمده بود، تصمیم گرفت با ترک تشریفات و تا زمان تعیین تکلیف نهایی مزایده اپراتوری بندر شهید رجایی، اپراتوری این بندر بزرگ کشور را به دو شرکت «سینا» و «بتا» بسپارد، دو شرکتی که هر دو نیمه دولتی بودند، یکی وابسته به بنیاد و دیگری وابسته به تایدواتر.

این دو شرکت چندی است که در تنها بندر کانتینری ایران مشغول عملیات اپراتوری هستند و از همان تاریخ قرار شد به‌زودی در قالب مزایده‌ای مشخص و قانونی، شرکت‌ یا شرکت‌های اپراتور مشخص شوند، وعده‌های گوناگونی هم در این مدت برای زمان برگزاری مزایده داده شد، اما این موضوع کماکان اجرایی نشده است و ظاهراً بررسی‌های مشاور زمان‌بر است.

‌به هر حال موضوع برگزاری مزایده جذب اپراتور یا اپراتور‌ها برای بندر شهید رجایی دنبال ‌و وعده‌های فراوانی از سوی مدیران سازمان برای برگزاری زمان مزایده و جذب پورت‌اپراتور مطرح شد؛ اوایل خردادماه امسال بود که مدیرعامل سازمان بنادر اعلام کرد: قرارداد اپراتورهای بندر شهید رجایی تا پایان شهریور تمدید شد.

مدیرعامل سازمان بنادر روز‌های بعد هم به فارس گفت که‌ امسال دیگر نسبت به تعیین‌ تکلیف اپراتورهای بندر شهید رجایی اقدام می‌کنیم‌ و اپراتور از طریق فراخوان تعیین‌ تکلیف خواهد شد، در این‌باره مشاور مشترک داخلی – خارجی جذب شده است تا درباره مدل واگذاری، زمان، نوع و کمیت واگذاری مسایل پیگیری شود، ‌این شرکت مشاور روش‌های مختلف اپراتوری، مدت زمان واگذاری، نوع واگذاری و با روش واگذاری «ایرانی – خارجی» یا صرفاً ایرانی‌ را مشخص می‌کند، باید مشخص شود که چه مدل توسعه‌ای و در چه مدت زمانی اجرا شود و نحوه واگذاری اپراتوری به چه شکل باشد.

بنا به ادعای محمد سعیدنژاد‌، سازمان بنادر و دریانوردی، ‌از نظر فنی، حقوقی و قانونی بهترین روش و شرایط را انتخاب و نسبت به انتخاب اپراتور اقدام می‌کند. در برنامه‌ریزیِ مشاور، تعیین تک اپراتور یا کنسرسیومی از اپراتور‌ها مشخص خواهد شد و به هیأت مدیره سازمان ارایه می‌شود تا تصمیمات فنی اتخاذ شود.

‌‌سعیدنژاد این را هم گفت که به طول انجامیدن زمان اخذ اپراتور جدید به‌ دلیل بررسی‌های همه‌جانبه است، زیرا باید همه نکات فنی در واگذاری بزرگ‌‌ترین بندر کانتینری کشور مشخص شود.

به هر حال مقرر شده بود شهریورماه امسال موضوع اپراتوری بندر شهید رجایی و برگزاری مزایده در این‌باره تعیین تکلیف شود که شهریور هم از راه رسید و کار به جایی نرسید.

نظر می‌رسد موضوع اپراتوری بندر شهید رجایی که هم اکنون در جایگاه ۵۸‌مین بنادر برتر جهان قرار دارد، باید بیش‌تر مورد توجه دولت باشد، به هر حال فعالیت پورت‌اپراتوری در بندر، خصوصاً تنها بندر کانتینر‌ی کشور، در کنار درآمدزا بودن برای اپراتورها، منافع بسیاری دارد‌ که لازم است در این‌باره دقت کافی از سوی دولت برای جلوگیری از رایزنی‌‌ها و البته کارشکنی‌‌ها انجام شود.

از سوی دیگر لازم است با بررسی‌های همه‌جانبه موضوع جذب اپراتور کاردان و فنی، مورد توجه خاص باشد زیرا قطعاً در شرایط پساتحریم استقبال لاینرهای خارجی از بندر شهید رجایی افزایش می‌یابد و ما باید در رقابت با بنادر دیگر حاشیه خلیج‌فارس، نسبت به ارایه خدمات دقیق‌، منظم و به‌روز دقت داشته باشیم تا مشوقی برای جذب خطوط کشتیرانی دنیا باشد.

‌شنیده‌ها حاکی از آن است که سازمان بنادر و دریانوردی در حال فراهم‌سازی مقدمات جذب اپراتور جدید در بندر شهید رجایی است البته این‌که فراهم‌سازی این مقدمات چه میزان به طول بیانجامد مشخص نیست، اما موضوع قابل توجه دیگر، تلاش برخی شرکت‌های شبه‌دولتی برای حضور در اپراتوری بندر شهید رجایی و کسب سود‌های کلان است‌.

شنیده شده است که برخی شرکت‌های شبه‌دولتی در حال رایزنی هستند تا این‌بار نیز با ترک تشریفات، اپراتوری بندر شهید رجایی را بر عهده بگیرند و از این محل سود‌های کلانی حاصل کنند.

البته عده‌‌ای هم در‌ این میان معتقد هستند رویکرد سازمان بنادر و دریانوردی، بیش از جذب شرکت‌های خصوصی واقعی، توجه به شرکت‌های شبه دولتی است و در تأیید این ادعا به واگذاری طرح توسعه تجهیزات بندر شهید بهشتی چابهار به شرکتی نیمه‌دولتی و از شرکت‌های اقماری این سازمان‌ اشاره می‌کنند.

 

‌گفتنی است بنا بر اعلام سازمان بنادر و دریانوردی، جذب اپراتور فقط طبق قانون و با برگزاری مزایده قانونی و تشخیص اهلیت اپراتور انجام می‌شود که امیدواریم در این شرایط، قانون به درستی اضافه شود و با حضور همه شرکت‌های خصوصی، در رقابتی سالم، پورت‌اپراتوری بندر شهید رجایی هم تعیین تکلیف شود تا از بنادر حاشیه خلیج‌فارس عقب نمانیم.