پروژه فیبر نوری؛ نماد حسرت دولت برای عدم برگزاری مناقصه

  گروه ارتباطات- اپراتور چهارم ارتباطی یا همان «ایرانیان‌نت» با هدف ایجاد، توسعه و مدیریت شبکه ملی، دسترسی فیبرنوری و ارایه سرویس‌های ارزش افزوده بر روی آن، مورخ ۱۴/۱۱/۸۹ مجوز فعالیت گرفت و براساس پروانه موظف شد تا در سال دوم فعالیت خود یک میلیون و در سال سوم ۳ میلیون پورت پرسرعت راه‌اندازی کند. […]

 

گروه ارتباطات- اپراتور چهارم ارتباطی یا همان «ایرانیان‌نت» با هدف ایجاد، توسعه و مدیریت شبکه ملی، دسترسی فیبرنوری و ارایه سرویس‌های ارزش افزوده بر روی آن، مورخ ۱۴/۱۱/۸۹ مجوز فعالیت گرفت و براساس پروانه موظف شد تا در سال دوم فعالیت خود یک میلیون و در سال سوم ۳ میلیون پورت پرسرعت راه‌اندازی کند.

به گزارش مناقصه‌مزایده، انحصار این اپراتور طبق پروانه‌اش جهت فیبرکشی ۵ سال بود یعنی در مدت این ۵ سال به موازات ایرانیان‌نت به شرکت دیگری مجوز فیبرکشی توسط رگولاتوری داده نشد.

با در نظر گرفتن این‌که ایرانیان‌نت در تاریخ ۴/۴/۹۰ تحت شماره ۴۰۷۳۳۲ و شناسه ملی ۱۰۳۲۰۵۸۲۴۳۵ در اداره‌کل ثبت شرکت‌ها و مؤسسات غیرتجاری سازمان ثبت اسناد و املاک ایران به ثبت رسید، بنابراین پایان انحصار آن نیمه اول سال ۹۵ خواهد بود.

فعالیت‌های کند این اپراتور باعث شد تا با روی کار آمدن دولت یازدهم، محمود واعظی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، با انتقاد از تأخیر پیش‌روی اپراتور چهارم اعلام کند که شبه دولتی‌‌‌ها به این اپراتور وارد شده‌اند و به همین دلیل کار‌‌ها آن‌طور که باید، براساس برنامه، خوب پیش نمی‌رود.

وزیر ارتباطات گفت: اشکالی که در کشور ما وجود دارد این است که گاهی عجله می‌کنیم، اگر مناقصه می‌گذاشتیم و بخش خصوصی توانمند را وارد کار می‌کردیم، وضعیت بهتری داشتیم.

وی حدود دو سال گذشته با اخطار به اپراتور چهارم تأکید کرد: اگر این اپراتور نتواند براساس تعهداتش عمل کند، بخش خصوصی در کنارشان به فعالیت خواهد پرداخت.

علی‌رغم تذکر واعظی به اپراتور فیبرنوری کشور اما تغییر چندانی در فعالیت‌های آن اتفاق نیفتاد و بار دیگر وزیر ارتباطات پاییز سال گذشته با بیان این‌که ما با ورود بخش خصوصی به پروژه ایرانیان‌نت و تغییر ساختار آن به دنبال تغییر رویه این پروژه هستیم، گفت: ما حتی آمادگی این را داریم که برای ورود بخش خصوصی و تسریع امور ایرانیان‌نت (اپراتور چهارم) راه را برای شرکت‌های ارایه‌دهنده اینترنت پرسرعت باز کنیم و قسمت‌های مختلف آن را به بخش خصوصی واگذار کنیم تا کار با سرعت بیش‌تری پیش رود.

وی عنوان کرد: شبکه فیبر نوری، کافو نوری و سرمایه‌گذاری درباره اپراتور چهارم از بخش‌هایی است که می‌تواند با حضور بخش خصوصی رونق بیش‌تری بگیرد.

تمامی این تذکرات و خط و نشان‌‌‌ها در پاییز سال جاری، باطل شد.

محمودواعظی در مراسم اعطای پروانه‌های جدید FCP به شرکت‌های بزرگ اینترنتی صراحتاً اعلام کرد که ایرانیان‌نت تا سال ۹۹ انحصار دارد و نمی‌توانیم در این زمینه کاری انجام دهیم.

وزیر ارتباطات، دولت و وزارتخانه را چه در زمان حال و چه در آینده متعهد به رعایت پروانه‌هایی که در گذشته صادر شده است، دانست و گفت: خود را متعهد به قراردادهای سابق می‌دانیم که پروانه‌های امروز هم شامل این موارد می‌شود.

این اظهارات یک‌باره و تغییر رویکرد عجیب و غریب مقام عالی وزارت ارتباطات، تعجب همگان از جمله معاونش در پست ریاست سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی را برانگیخت. متعجبان اصلی هم شرکت‌های دریافت‌کننده پروانه FCP بودند که عملاً با این وعده جلوی بخشی از فعالیت‌های آن‌‌ها گرفته شد.

در حالی که تا پیش از این وعده مشارکت بخش خصوصی و شرکت‌های اینترنتی در پروژه ایرانیان‌نت داده شده بود اما این اظهارات خط باطلی بر تمامی وعده‌های گذشته کشید.

تکلیف نامعلوم فیبر نوری ایران

سال گذشته مدیرعامل اپراتور چهارم (فیبر نوری) از ایجاد شبکه فیبر نوری در ۷ کلان‌شهر تا پایان سال ۱۳۹۵ خبر داده بود، اکنون که تقریباً ۵ ماه تا پایان سال جاری باقی مانده تکلیف پروژه فیبرنوری کشور نامعلوم است.

دسترسی به شبکه فیبر نوری یا FTTX شرایطی فراهم می‌کند تا پهنای باندی معادل ۲۰ مگابیت بر ثانیه در اختیار شهروندان قرار گیرد، پهنای باندی که می‌تواند در حوزه‌های مختلف مانند آموزش الکترونیکی، بانکداری الکترونیکی، دولت الکترونیکی یا IPV و ده‌ها مورد دیگر مورد استفاده قرار گیرد.

اما برای ایجاد این شبکه لازم است بیش از ۵ میلیارد دلار برای ایجاد ۶٫۸ میلیون پورت هزینه و سرمایه‌گذاری شود موضوعی که طی سال‌های گذشته فعالیت‌های اپراتور فیبر نوری یا اپراتور چهارم در کشور را با اما و اگرهای متعدد همراه ساخته است.

در این میان باتوجه به اهمیت ایجاد این شبکه و کندی‌های موجود، در مقطعی از زمان حتی بحث‌هایی مبنی بر تعلیق شرکت ایرانیان نت یا اپراتور چهارم نیز مطرح شد که البته بعد از مدتی مدیرعامل شرکت ایرانیان‌نت این‌گونه عنوان کرد که چنین موضوعی تاکنون نه در دستور کار سازمان تنظیم مقررات ارتباطات رادیویی و نه در دستور کار کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات قرار نداشته بلکه تنها هشداری بوده که سازمان تنظیم مقررات ارتباطات ارایه کرده و ما هم به جان و دل پذیرفته و تمام تلاش خود را خواهیم کرد که تا پایان سال آینده سرویس‌دهی به شهر‌‌ها را آغاز کنیم.

البته در نهایت حتی این هشدار‌‌ها نیز تأثیر چندانی نداشته و این طرح همچنان در شرایط قبلی خود قرار دارد با این تفاوت که پس از این جریانات در مقطعی از زمان وزیر ارتباطات از افزایش مدت دوره انحصار این اپراتور خبر داد.

داستان سهام طلایی زیرساخت در ایرانیان نت

در نمایشگاه تلکام امسال در پیگیری آخرین وضعیت این طرح از مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت که سهام ۲۰ درصدی ایرانیان نت را در اختیار دارد، محمدجوادآذری‌جهرمی عنوان کرد: ما ۲۰ درصد سهام شرکت ایرانیان‌نت را در اختیار داریم که این شرکت وظیفه داشته بسترهای لازم در حوزه فیبر نوری را ایجاد کند و حال که این اتفاق نیفتاده ما نیز در این زمینه تکلیفی داشتیم اما در کنار این تکلیف شرکایی هم داشتیم که با وجود سرمایه‌گذاری شرکت ارتباطات زیرساخت این شرکا سهم خود را سرمایه‌گذاری نکردند.

معاون وزیر ارتباطات همچنین در خصوص احتمال بازپس‌گیری سهام شرکت ارتباطات زیرساخت از اپراتور فیبر نوری اظهار کرد: به عنوان مدیرعامل شرکت زیرساخت تمام تلاشم بر این است که این سهم را حفظ کنیم چرا که شبکه فیبر نوری به هر حال یک زیر ساخت مخابراتی محسوب می‌شود اما ما در شرکت زیرساخت اکنون شاهد سهام طلایی ایرانیان نت هستیم که ممکن است در آینده این سهم را کم کنیم.

سرمایه‌گذاری MTN

رییس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی نیز در گفت‌وگویی درباره آخرین وضعیت اپراتور فیبر نوری و دوره انحصار آن، از تصمیم MTN برای سرمایه‌گذاری در اپراتور چهارم ایران خبر داد.

علی‌اصغرعمیدیان همچنین اظهار کرد: طبق آخرین نشست‌‌‌ها کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات رادیویی ۱۰ نظر درباره این طرح داشت که از میان این تعداد در ۸ مورد با ایرانیان‌نت به تفاهم رسیدیم، اما بر سر دو نقطه اختلاف‌نظر وجود دارد.

معاون وزیر ارتباطات در تشریح این دو مورد گفت: مورد اولی که ما قطعاً ما با آن مخالفت کرده و امکانی برای موافقت با آن وجود ندارد، بحث انحصار FTTC بود که در این خصوص شرکت ایرانیان‌نت می‌خواست این انحصار را در اختیار داشته باشد، اما ما تأکید داریم باید این امکان در اختیار همگان قرار گیرد.

وی موضوع دوم را به بحث تعرفه‌گذاری مربوط دانست و افزود: در خصوص تعرفه نیز پیشنهاد اپراتور فیبر نوری آن است که تعرفه‌ها بین ایرانیان‌نت، ۱۷ اپراتور FCP و مخابرات تنظیم شود، اما نظر ما بر آن است که باید تعرفه از سوی رگولاتور و براساس شرایط بازار تعیین شود که حال این موضوعات را در جلسات آتی مورد بررسی مجدد قرار خواهیم داد.

عمیدیان در ارتباط با تمدید دوران انحصار اپراتور فیبر نوری نیز توضیح داد: کمیسیون فرصتی برای مذاکرات به اپراتور فیبر نوری داد تا تعیین تکلیف کند اکنون نیز ایرانیان‌نت در این بازه زمانی قرار دارد و در حال مذاکره است.

رییس سازمان تنظیم مقررات ارتباطات در پاسخ به سؤال دیگر مبنی بر عدم سرمایه‌گذاری سهامداران این شرکت، اظهار کرد: این شرکت اقدام به جذب سرمایه‌گذار خارجی کرده است، حال نکته آن‌که دوره حفاظت معمولاً براساس عملکرد تعیین شده و این موضوع نیز بستگی به سرمایه‌گذاری دارد. البته باید توجه داشت که زمان پروانه قابل تمدید است، اما دوره حفاظت براساس عملکرد است.

وی همچنین اظهار کرد: با توجه به این‌که MTN به عنوان سرمایه‌گذار خارجی اپراتور فیبر نوری وارد عمل شده و این شرکت در کشور نیز پول داشته و آماده سرمایه‌گذاری است، برهمین اساس کمیسیون به ایرانیان‌نت این مجوز را داد تا برای مدتی مذاکرات خود را دنبال کند اکنون نیز مذاکرات این شرکت در مراحل نهایی قرار دارد.

البته چندی پس از این صحبت‌‌‌ها وزیر ارتباطات که زمانی به یک‌باره و غافلگیرکننده خبر از تمدید دوره انحصار ایرانیان‌نت داده بود در خصوص سرمایه‌گذاری MTN در اپراتور فیبر نوری تأکید کرد: هنوز قراردادی که در این زمینه وجود دارد به‌طور قطعی به امضا نرسیده و هر یک از طرفین بر سر دو یا ۳ بند با یکدیگر اختلاف نظر داشته و در حال مذاکره هستند.

محمود واعظی همچنین عنوان کرد: طبق صحبت‌های صورت گرفته قرار بر آن است که در صورت همکاری MTN به میزان ۴۹ درصد سهام ایرانیان نت را در اختیار داشته باشد.

منابع :

خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)

 

خبرگزاری تسنیم