تداوم روند کاهش رشد نقدینگی، پایه پولی و ضریب فزاینده

گروه بازارسرمایه – رشد پایه پولی در دوازده‌ماهه منتهی به پایان تیرماه ۱۴۰۲ در ادامه روند نزولی خود از ابتدای سال‌جاری از ۴۵ درصد در فروردین‌ماه به ۴۱٫۱ درصد در تیرماه کاهش یافت. ضریب فزاینده نقدینگی نیز در پایان تیرماه ۱۴۰۲ نسبت به پایان سال ۱۴۰۱، معادل ۱٫۴ درصد کاهش یافت. به گزارش مناقصه‌مزایده، بانک‌مرکزی […]

گروه بازارسرمایه – رشد پایه پولی در دوازده‌ماهه منتهی به پایان تیرماه ۱۴۰۲ در ادامه روند نزولی خود از ابتدای سال‌جاری از ۴۵ درصد در فروردین‌ماه به ۴۱٫۱ درصد در تیرماه کاهش یافت. ضریب فزاینده نقدینگی نیز در پایان تیرماه ۱۴۰۲ نسبت به پایان سال ۱۴۰۱، معادل ۱٫۴ درصد کاهش یافت. به گزارش مناقصه‌مزایده، بانک‌مرکزی اعلام کرد: به دنبال تدوین و اجرای برنامه پولی و تعیین هدف رشد نقدینگی طی سال گذشته و امسال نرخ رشد دوازده‌ماهه نقدینگی از ۳۷٫۴ درصد در پایان تیرماه ۱۴۰۱ طی یک روند نزولی به ۲۷٫۵ درصد در پایان تیرماه ۱۴۰۲ کاهش یافته است. گفتنی است؛ رشد دوازده‌ماهه نقدینگی از ۴۲٫۸ درصد در مهرماه ۱۴۰۰ به ۲۶٫۹ درصد در شهریور ماه ۱۴۰۲ رسید. براساس این گزارش حجم نقدینگی در پایان تیرماه ۱۴۰۲ به رقم ۶۶۹۴۰٫۵ هزار میلیارد ریال رسید که نسبت به پایان سال ۱۴۰۱ معادل ۵٫۶ درصد رشد نشان می‌دهد. کاهش قابل‌ملاحظه رشد نقدینگی در سال ۱۴۰۱ و رسیدن آن به ارقام زیر ۳۰ درصد در پایان تیرماه سال‌جاری حاکی از تحقق برنامه پولی تنظیم شده و توفیق بانک‌مرکزی در اجرای سیاست کنترل مقداری رشد ترازنامه بانک‌ها در دوره اخیر است. همچنین پایه پولی در تیرماه ۱۴۰۲ رقم۹۲۱۳٫۸ هزار میلیارد ریال را به ثبت رساند. بر این اساس پایه پولی در پایان تیرماه سال‌جاری رشدی معادل ۷٫۱ درصد را نسبت به پایان سال ۱۴۰۱ تجربه کرد. در چهار ماهه ابتدایی سال‌جاری، خالص بدهی بخش دولتی به بانک‌مرکزی سهمی معادل ۱۳٫۰ واحد درصد در رشد پایه پولی داشته است. عامل اصلی افزایش سهم خالص بدهی بخش دولتی به بانک‌مرکزی در رشد پایه پولی، کاهش سپرده‌های دولت نزد بانک‌مرکزی بوده است که نشان می‌دهد پرداخت‌های دولت در چهار ماهه ابتدایی سال با اتکاء به منابع سپرده‌ای خود صورت گرفته است. در عین حال دولت طی این مدت از تنخواه‌گردان خزانه استفاده نکرده است. دیگر عامل رشد پایه پولی در پایان تیرماه سال ۱۴۰۲، مطالبات بانک‌مرکزی از بانک‌ها متأثر از افزایش اضافه برداشت بانک‌ها از منابع بانک‌مرکزی بوده است که نسبت به پایان سال قبل، سهمی معادل ۶٫۲ واحد درصد در رشد پایه پولی داشته است؛ بخشی از این افزایش ناشی از سیاست‌های تنظیمی بانک‌مرکزی پس از افزایش سپرده قانونی بانک‌های تخطی‌کننده از سیاست کنترل مقداری ترازنامه تعیین شده توسط بانک‌مرکزی است. همچنین خالص سایر اقلام بانک‌مرکزی سهمی معادل ۳٫۴ واحد درصد در رشد پایه پولی در چهارماهه منتهی به پایان تیرماه سال ۱۴۰۲ داشته است که عمدتاً متأثر از افزایش مانده اوراق بهادار ناشی از عملیات سیاست پولی بانک‌مرکزی و افزایش حجم ریپو (عملیات بازار باز) بوده است. این امر حکایت از سیاست پولی فعال بانک‌مرکزی در تأمین نقدینگی مورد نیاز بانک‌ها و مؤسسات اعتباری دارد. در مقابل، خالص دارایی‌های خارجی بانک‌مرکزی در چهار ماهه ابتدایی سال‌جاری سهم کاهنده در رشد پایه پولی داشته به گونه‌ای که در پایان تیرماه سال‌جاری از سهمی معادل ۵٫۱۵- واحد درصد در رشد پایه پولی دوره مذکور (۷.۱ درصد) برخوردار بوده است. کاهش خالص دارایی‌های خارجی بانک‌مرکزی در سال ۱۴۰۲ عمدتاً ناشی از فروش ارزهای خریداری شده از دولت در اواخر سال گذشته و مدیریت دارایی‌‌ها و بدهی‌های ارزی بانک‌مرکزی با فراهم کردن زمینه فروش بخشی از ارزهای غیرقابل دسترس خریداری شده در سال‌های قبل بوده است که معادل ریالی آن پیش از این به دولت پرداخت شده و در حال‌حاضر با مهیا شدن امکان دسترسی به این منابع، بانک‌مرکزی توانسته است علاوه بر تأمین نیازهای ارزی کشور، از این طریق نیز اقدام به کنترل مطلوب رشد پایه پولی بنماید. رشد پایه پولی در دوازده‌ماهه منتهی به پایان تیرماه ۱۴۰۲ در ادامه روند نزولی خود از ابتدای سال‌جاری از ۴۵٫۰ درصد در فروردین‌ماه به ۴۱٫۱ درصد در تیرماه کاهش یافت. لازم به اشاره است ضریب فزاینده نقدینگی نیز در پایان تیرماه ۱۴۰۲ نسبت به پایان سال ۱۴۰۱، معادل ۱٫۴ درصد کاهش یافت و به رقم۷٫۲۶۵ رسید.

افزایش ۴۰٫۳ درصدی سپرده بانک‌ها نزد بانک‌مرکزی در تیر ۱۴۰۲

همچنین بررسی آخرین داده‌های بانک‌مرکزی نشان می‌دهد که سپرده بانک‌ها و مؤسسه‌های اعتباری نزد بانک‌مرکزی در تیر امسال نسبت به تیرماه پارسال ۴۰٫۳ درصد (برابر با ۲۲۳ هزار و ۹۰۰ میلیارد تومان) رشد داشت. یکی از اقدامات بانک‌مرکزی برای کنترل و مهار نقدینگی جذب منابع مازاد بانک‌ها است. مطابق آمار اجرای این سیاست در دولت موفقیت‌آمیز بود و در بازه زمانی یک ساله (تیرماه ۱۴۰۱ تا تیرماه ۱۴۰۲) سپرده بانک‌ها و مؤسسه‌های اعتباری ۴۰٫۳ درصد رشد داشته است. بررسی متغیرهای پولی و مالی تیر امسال که توسط بانک‌مرکزی منتشر شده گویای این است که مجموع سپرده‌های بانک‌ها و مؤسسه‌های اعتباری نزد بانک‌مرکزی برابر ۷۷۹ هزار میلیارد تومان بود. سپرده بانک‌ها و مؤسسه‌های اعتباری نزد بانک‌مرکزی در تیرماه سال گذشته برابر ۵۵۵ هزار میلیارد تومان و در اسفند ۱۴۰۱ معادل ۷۱۸ هزار میلیارد تومان بود. سپرده بانک‌ها و مؤسسه‌های اعتباری در تیرماه امسال نسبت به تیر سال گذشته ۴۰٫۳ درصد و در مقایسه با اسفند سال گذشته ۸٫۵ درصد افزایش یافته است.

۱۵۷۶ میلیون دلار بدهی خارجی دولت کاهش یافت

همچنین براساس آمار بانک‌مرکزی، بدهی خارجی دولت در پایان تیرماه امسال نسبت به سال گذشته یک میلیارد و ۵۷۶ میلیون دلار کاهش یافته است. بانک‌مرکزی آخرین وضعیت بدهی‌های خارجی کشور در پایان تیرماه ۱۴۰۲ را اعلام کرد. بررسی جداول نشان می‌دهد که مجموع بدهی خارجی کشور در دوره مذکور پنج میلیارد و ۵۹۷ میلیون دلار بود. براساس این گزارش، بدهی میان‌مدت سه میلیارد و ۹۲۶ میلیون دلار و بدهی کوتاه‌مدت یک میلیارد و ۶۷۱ میلیون دلار ثبت شده است. همچنین میزان بدهی خارجی کشور براساس یورو در مجموع پنج میلیارد و ۳۴ میلیون یورو بود که سه میلیارد و ۵۳۲ میلیون یورو آن میان‌مدت و یک میلیارد و ۵۰۳ میلیون یورو آن کوتاه‌مدت است. بدهی خارجی کشور در تیرماه امسال نسبت به ماه قبل از آن ۳۷۵ میلیون دلار کاهش یافت. بدهی خارجی در خردادماه امسال پنج میلیارد و ۹۷۲ میلیون دلار بود. میزان بدهی خارجی کشور در تیر ۱۴۰۱ برابر با هفت میلیارد و ۱۷۳ میلیون دلار بود.