استفاده از هوش‌مصنوعی در صنعت برق ضروری است

سخنگوی صنعت برق، گفت: هوش‌مصنوعی یک فناوری نوظهور است که ظرفیت ایجاد یک انقلاب در برنامه‌ریزی و بهره‌برداری بهینه از سیستم‌های قدرت را دارد و استفاده از آن در صنعت برق ضروری است. به گزارش مناقصه‌مزایده، مصطفی رجبی‌مشهدی؛ افزود: با توجه‌ به افزایش حجم اطلاعات تولیدی در صنعت برق کشور، تحویل این داده‌ها توسط افراد تقریباً غیرممکن و توسط ابزارهای موجود هم زمان‌بر است؛ از این‌رو برای تحلیل این حجم از اطلاعات باید از هوش‌مصنوعی استفاده شود. سخنگوی صنعت برق، خاطرنشان‌ کرد: هوش‌مصنوعی یک فناوری نوظهور است که پتانسیل ایجاد یک انقلاب عظیم در مدیریت و عملکرد سیستم‌های قدرت را دارد، به‌گونه‌ای که قادر است حجم زیادی از داده‌ها را تجزیه ‌و تحلیل کرده و به تصمیم‌گیری آگاهانه، هوشمندانه و سریع کمک کند. رجبی‌مشهدی؛ درباره توانایی هوش‌مصنوعی در پیش‌بینی نتایج پیامد‌ها یا اتفاقاتی که ممکن است رخ دهد، گفت: به نظر می‌رسد در آینده نزدیک هوش‌مصنوعی نقش حیاتی در انرژی به‌ویژه در سیستم‌های قدرت را خواهد داشت و ما هم در تلاشیم که از این فناوری نوظهور در جهت افزایش بهره‌وری، افزایش پایداری و ایمنی سیستم قدرت کمک بگیریم. وی با بیان اینکه سیستم‌های قدرت مجموعه‌ای از فرآیند‌ها و شبکه‌های فیزیکی پیچیده است که ما باید براساس آن فرآیندها، برق را برای مصرف‌کنندگان بدون تأخیر و باکیفیت مناسب تأمین کنیم، ادامه‌ داد: هوش‌مصنوعی این توانایی را دارد که در فرآیندهای پیچیده نقش انسان و سیستم‌های سنتی را برعهده بگیرد و در تصمیم‌گیری با سرعت و دقت بالا عمل کند. مدیرعامل شرکت مدیریت شبکه برق ایران به کاربرد هوش‌مصنوعی در حوزه مدیریت و کنترل شبکه برق اشاره کرد و اظهار داشت: هوش‌مصنوعی می‌تواند با نظارت بر زمان و داده‌های واقعی که از شبکه دریافت می‌کند، اختلالات و حوادثی را که در شبکه اتفاق می‌افتد را به ‌صورت زمان واقعی شناسایی کند و شرایط را تحلیل و اعلام هشدار کرده و در نهایت با یک تصمیم آگاهانه در فرآیند کنترل شبکه برق کمک کند. رجبی‌مشهدی؛ با اشاره به وعده وزارت نیرو در دولت سیزدهم برای افزایش چهار هزار و ۵۰۰ مگاوات انرژی تجدیدپذیر در شبکه برق کشور، افزود: هوش‌مصنوعی می‌تواند در زمینه برنامه‌ریزی، مدیریت و تولید انرژی‌های تجدیدپذیر به ما کمک کند که در آینده ذخیره‌سازی انرژی و دیگر منابع تولید سنتی هم به شبکه افزوده شود. وی به قابلیت‌های هوش‌مصنوعی در برنامه‌ریزی، افزایش قابلیت اطمینان، افزایش بهره‌وری و پایداری شبکه اشاره کرد و گفت: از چالش‌هایی که در حال‌حاضر در حوزه برنامه‌ریزی شبکه وجود دارد، می‌توان به تقاضای روبه‌رشد زیرساخت‌های قدیمی، محدودیت نقدینگی، نگرانی‌های زیست‌محیطی و موضوع پایداری شبکه اشاره کرد که هوش‌مصنوعی باتوجه‌به توانایی تحلیل داده‌ها در حجم بالا می‌تواند در تصمیم‌گیری آگاهانه در حوزه برنامه‌ریزی، تحلیل و پیش‌بینی درست در حوزه تقاضای انرژی و تحلیل و پیش‌بینی خرابی‌های تجهیزات یا مشکلاتی که برای شبکه ممکن است به وجود بیاید کمک کند. سخنگوی صنعت برق، با بیان اینکه هوش‌مصنوعی در حوزه بازار برق هم می‌تواند مفید باشد، اضافه‌کرد: در تحلیل داده‌های بازار برق و ارائه پیش‌بینی از روند خریدوفروش و قیمت برق در بازار، علاوه بر بحث نظارت بر بازار و اطمینان از انطباق شرایط بازار با قوانین موجود، هوش‌مصنوعی می‌تواند همه این فرآیند‌ها را به‌درستی بهبود بخشد. رجبی‌مشهدی؛ اظهار داشت: در حوزه بهره‌برداری شبکه هم موضوع مدیریت دارایی و مدیریت چرخه عمر بسیار با اهمیت خواهد بود و خروج هر تجهیز در شرایط بحرانی، علاوه بر تحمیل هزینه اضافی تعمیرات ممکن است محدودیت‌هایی را هم در شبکه ایجاد کند و قابلیت اطمینان شبکه را هم کاهش دهد. وی افزود: به همین دلیل ما باید از تجهیزاتی که هم‌اکنون در شبکه برق داریم به نحو احسنت استفاده کنیم و هوش‌مصنوعی می‌تواند با تحلیل داده‌های گذشته و دریافت داده‌های نظارتی که ما بر یک تجهیز داریم و استفاده از مدل‌های پیش‌بینی‌کننده، روند تجهیز و نگهداری را برای ما بهینه کند. به گفته این مقام مسئول، هوش‌مصنوعی قادر است روش‌های تعمیر و نگهداری پیش‌دستانه‌ای را پیشنهاد دهد تا قبل از اینکه تجهیز به آستانه بحرانی برسد یا از مدار خارج شود، با استفاده از روش پیش‌دستانه هم هزینه کمتری را متحمل شویم و همزمان تعمیرات برای ما کوتاه‌تر شود و از این طریق علاوه بر این که عمر تجهیز را افزایش می‌دهیم، قابلیت اطمینان شبکه هم‌افزایش می‌یابد. سخنگوی صنعت برق، با بیان اینکه در حوزه امنیت شبکه، هوش‌مصنوعی می‌تواند در محافظت از شبکه و تجهیزات آن نقش مهمی داشته باشد، گفت: محافظت از داده‌های شبکه و مشتریان نیز موضوع مهم دیگر است علاوه بر این هوش‌مصنوعی توانایی شناسایی ترافیک‌های غیرعادی که ممکن است در اثر حوزه سایبری صورت‌گرفته باشد را شناسایی کند این قابلیت را دارد که نفوذ و ناهنجاری‌هایی را که ممکن است در شبکه به وجود بیاید را به‌صورت واقعی شناسایی نماید و امکان پاسخگویی سریع را فراهم کند. رجبی‌مشهدی؛ در ادامه با اشاره به شرایط ناترازی موجود در صنعت برق، خاطرنشان کرد: با کمک هوش‌مصنوعی می‌توانیم پیش‌بینی دقیق‌تری از تقاضا و بار شبکه داشته باشیم و با برنامه‌ریزی بهتر، در نظارت زمان واقعی قادر خواهیم بود نظارت دقیق‌تری بر روی شبکه داشته باشیم و احتمالاً کمبودهای قریب‌الوقوعی که ممکن است ایجاد شود را سریع‌تر تشخیص دهیم و متناسب با آن مکانیزم‌های پاسخگویی بار را فراخوانی کنیم. وی بیان ‌داشت: در حوزه مکانیزم‌های پاسخگویی بار، یکی از قابلیت‌های هوش‌مصنوعی این است که بتوانیم تعامل بهتری را با مصرف‌کنندگان داشته باشیم و یا برنامه‌های تشویقی بهتری را بتوانیم پیشنهاد دهیم، در واقع با کمک هوش‌مصنوعی می‌توانیم تصمیم بگیریم که مدیریت بار را در کدام نقطه و به چه صورت، بهینه‌تر انجام دهیم. سخنگوی صنعت برق، به چالش‌‌ها و نگرانی‌هایی که در حوزه ورود هوش‌مصنوعی به صنعت برق وجود دارد اشاره کرد و گفت: زمانی که قرار است در یک شبکه یکپارچه، بحث تحلیل زمان واقعی را با هوش‌مصنوعی انجام دهیم ریسک حملات سایبری هم ممکن است، به وجود بیاید که باید پیش‌بینی‌های لازم را برای این موضوع داشته باشیم. وی خاطرنشان‌کرد: چالش بعدی، حریم خصوصی واگذاری اطلاعات است که زمانی که داده‌های زیادی را برای تجزیه تحلیل در اختیار هوش‌مصنوعی قرار می‌دهیم در استفاده از حجم زیاد داده‌ها بحث نقض حریم خصوصی مصرف‌کنندگان مطرح می‌شود. رجبی‌مشهدی؛ چالش مهم دیگر را در اختیار داشتن نیروی انسانی متخصص دانست و گفت: در دنیا و صنعت برق این پرسش مطرح می‌شود که آیا می‌توانیم نیروی انسانی متخصص را در این حوزه را تربیت کنیم و یا در اختیار داشته باشیم؟ یا این فناوری چه تغییراتی ممکن است در فرآیندهای صنعت برق ایجاد کند؟ سخنگوی صنعت برق، به توسعه شبکه‌های محلی و مدیریت شبکه‌های کوچک‌تر اشاره کرد و گفت: ممکن است در آینده چگونگی کنترل شبکه به‌صورت موجود را نداشته باشیم و با توجه‌ به اینکه دستگاه‌های اندازه‌گیری هوشمند و فرآیندهای هوشمند را در محل داریم، پاسخگویی شبکه به اختلالات و اغتشاشات شبکه بیشتر به‌صورت محلی و سریع خواهد بود.