احیای دائمی زاینده‌رود؛ از حرف تا عمل!

مهدی یاوری- به اصفهان که قدم می‌گذاری ناخودآگاه دوست داری تا به زاینده‌رود بروی. رودخانه‌ای کهن در دل یکی از قدیمی‌‌ترین شهرهای ایران، یعنی اصفهان. به جرأت می‌توان گفت که بسیاری از مردم کشورمان به محض شنیدن نام اصفهان به یاد زاینده‌رود می‌افتند. «زاينده‌رود»، منبع طراوت و سرسبزي اصفهان كه همواره الهام‌بخش شاعران و هنرمندان […]

مهدی یاوری- به اصفهان که قدم می‌گذاری ناخودآگاه دوست داری تا به زاینده‌رود بروی. رودخانه‌ای کهن در دل یکی از قدیمی‌‌ترین شهرهای ایران، یعنی اصفهان. به جرأت می‌توان گفت که بسیاری از مردم کشورمان به محض شنیدن نام اصفهان به یاد زاینده‌رود می‌افتند. «زاينده‌رود»، منبع طراوت و سرسبزي اصفهان كه همواره الهام‌بخش شاعران و هنرمندان و فراخوانده گردشگراني از همه عالم به سوي «نصف جهان» بوده است. زاينده‌رود كه از آن به‌عنوان رگ حياتي و عامل اصلي سرسبزي و حاصلخيزي اصفهان نام مي‌برند و پل‌هاي تاريخي «سي و سه پل»، «خواجو» و «ا… وردي‌خان» بر روي آن بنا شده است، از دامنه‌هاي زردكوه بختياري حدفاصل بين اصفهان و لرستان سرچشمه گرفته و از غرب به شرق جريان دارد. عظمت رودخانه زاينده‌رود پس از الحاق آب كوهرنگ به آن، مشخص مي‌شود. در حقيقت سرچشمه اصلي زاينده‌رود، كوهرنگ است كه باعث مي‌شود در فصول مختلف رودخانه زاينده‌رود پر آب و با بركت باشد. اتصال آب كوهرنگ را به زاينده‌رود، به زمان صفوي و شاه طهماسب نسبت مي‌دهند.

زاینده‌رود بی‌آب!

دهه ۸۰ بود که برای اولین‌بار خبر خشک شدن زاینده‌رود مخابره شد! کارشناسان از جمله دلایل اصلی خشکی زاینده‌رود را بارگذاری بیش از اندازه بر این رودخانه و طرح‌های انتقال آب به یزد، کاشان و… پیش از اجرای طرح‌های انتقال آب می‌دانند، همچنین برداشت بی‌رویه سالیانه آب در بالادست رودخانه در محدوده سد تا پل کله توسط پمپاژ، استقرار صنایع بزرگ، پالایشگاه، نیروگاه‌ها در کنار رودخانه از دیگر عواملی است که بر شرایط بحرانی زاینده‌رود دامن زده است و متأسفانه طی چند سال گذشته، به نوعی برخی فشارهای اجتماعی مردم و کشاورزان موجب شده که این رودخانه دائمی در مقطعی از زمان باز و در مقاطعی دیگر بسته شود.

زاینده‌رود احیا می‌شود

در هر دولتی طی دو دهه اخیر، وعده احیای دائمی رودخانه زاینده‌رود شنیده شده است اما در عمل همچنان یکی از زیبا‌ترین رودخانه‌های کشور تنها طی چندماه پر بارش باران آب داشته است! حال در دولت فعلی وعده احیای این رودخانه اعلام شده است. در همین رابطه، علیرضا الماسوندی؛ رئیس حوضه آبریز زاینده‌رود، چنین می‌گوید: این رودخانه چهار تا پنج سال آینده احیا می‌شود و جریان دائمی آب در آن را شاهد خواهیم بود. همچنین در بازه‌زمانی مورد نظر برای جریان حداقلی آب در تالاب بین‌المللی گاوخونی برنامه‌ریزی شده است. وزارت نیرو در سال گذشته اقداماتی برای مصارف و تعادل‌بخشی مصرف آب انجام داد که به دنبال آن حدود ۱۲ هزار کنتور فهام روی چاه‌های پروانه‌دار در استان نصب شد، همچنین شش هزار کنتور دیگر بر روی چاه‌های منطقه نصب کردیم که شمار کنتور‌‌ها را به ۱۸ هزار رساند. رئیس حوضه آبریز زاینده‌رود، با اشاره به اینکه حدفاصل سد زاینده‌رود و سد چم آسمان در غرب استان، ۵۲۰ ایستگاه پمپاژ آب قرار دارد، تصریح کرد: تمام این ایستگاه‌ها با مجوز و میزان برداشت‌های آن مشخص و قابل کنترل است.