حادثه ریلی سمنان؛ خطای پیمانکاری یا مشکل زیر ساخت

استیضاح درمان مشکل نیست گروه راه و شهرسازی – مدتی بود دیگر هواپیمایی سقوط نمی‌کرد و افکار عمومی در حال فراموشی سانحه‌های تلخ هوایی سابق بود که حادثه‌ای تلخ دیگری اتفاق افتاد. این بار، این حادثه شوم، روی زمین رخ داد تا تنی چند از هموطنان عزیزمان جان‌به‌جان آفرین تسلیم کنند. در این رابطه چندنفر […]

استیضاح درمان مشکل نیست

گروه راه و شهرسازی – مدتی بود دیگر هواپیمایی سقوط نمی‌کرد و افکار عمومی در حال فراموشی سانحه‌های تلخ هوایی سابق بود که حادثه‌ای تلخ دیگری اتفاق افتاد. این بار، این حادثه شوم، روی زمین رخ داد تا تنی چند از هموطنان عزیزمان جان‌به‌جان آفرین تسلیم کنند. در این رابطه چندنفر بازداشت شده‌اند و مسؤولین و افکارعمومی در انتظار گزارش علت این اتفاق تلخ هستند. وجود خطای انسانی یا مشکل فرسودگی زیرساخت‌های کنترلی و یا ضعف پیمانکاری در ارایه خدمات و عدم بازرسی‌های صحیح، همه‌وهمه می‌تواند از علل بروز این حادثه جانکاه ریلی در استان سمنان باشد. در بهارستان زمزمه‌های استیضاح وزیر راه شنیده می‌شود اما آیا استیضاح مشکل را حل می‌کند؟

استیضاح وزیر راه با بیش از ۲۰ امضا تقدیم هیأت رییسه می‌شود

نماینده مردم مشهد و کلات در مجلس، از تهیه طرح استیضاح وزیر راه و شهرسازی با جمع‌آوری بیش از ۲۰ امضا خبر داد.

رضا شیران خراسانی از تهیه طرح استیضاح وزیر راه و شهرسازی با جمع‌آوری بیش از ۲۰ امضا خبر داد و گفت: برخورد دو قطار مسافری که جامعه اسلامی را متألم کرده نیازمند پیگیری مناسب از سوی مجلس است و در همین راستا استیضاح وزیر راه در نخستین نشست صحن علنی، تقدیم هیأت رییسه مجلس می‌شود.

نماینده مردم مشهد و کلات در مجلس شورای اسلامی، با بیان این‌که ضعف نظارتی از عوامل بروز حادثه برخورد دو قطار مسافربری در هفت‌خوان بوده است، افزود: برخورد قطار به این صورت هیچ توجیهی ندارد و متأسفانه ضعف مدیریتی به قیمت آسیب رساندن به خانواده‌های فراوان و داغدار کردن ایران اسلامی تمام می‌شود.

بازسازی منزل مدیرکل راه‌آهن درحالی که کارگر آن حدود ۳ ماه حقوق نگرفته است

شیران خراسانی ادامه داد: در شرایطی که در حوزه انتخابیه بنده کارگران راه‌آهن بیش از ۳ ماه است که حقوق دریافت نمی‌کنند، مدیرکل و معاونان وی علاوه بر دریافت حقوق، کارانه دریافت کرده‌اند و درهمین زمان خانه‌های خود را بازسازی کرده‌اند.

عضوکمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی، بابیان این‌که نتیجه عدم توجه به نیرو و سرمایه انسانی شروع اتفاقات غم‌انگیز است، تصریح کرد: استیضاح با ۱۰ امضا قابل قبول است، اما مطمئناً استیضاح وزیر راه به بیش از ۵۰ امضا می‌رسد.

کارگران راه‌آهن مشهد ۳ماه است حقوق نگرفته‌اند

یک نماینده مجلس از پرداخت نشدن ۳ ماه حقوق کارگران راه‌آهن مشهد خبر داد و با اشاره به کلید خوردن طرح استیضاح وزیر راه، گفت: آخوندی علاوه بر معذرت‌خواهی باید از سمت خود استعفا کند.

رضا شیران با اشاره به جمع‌آوری امضا برای استیضاح وزیر راه و شهرسازی، گفت: نمایندگان مجلس این هفته در حوزه‌های انتخابیه هستند بنابراین در مجلس حضور ندارند اما با ۲۵ نفر از همکاران که تماس تلفنی داشتم، همه اتفاق نظر دارند که در اولین روزکاری که ۱۴ آذرماه است، استیضاح وزیر راه و شهرسازی تقدیم هیأت رییسه مجلس شود.

وی با بیان این‌که برخورد دو قطار با یکدیگر و نحوه خدمات‌رسانی پس از حادثه از موضوعات استیضاح است، افزود: یقین داریم که در روز ۱۴ آذر ماه امضاهای استیضاح افزایش پیدا می‌کند، زیرا عملکرد وزیر راه و شهرسازی در مدیریت این حادثه اصلاً مناسب نبود.

نماینده دور دهم مجلس شورای اسلامی با اعلام این‌که سؤال ما این است که اگر بستگان وزیر هم در این قطار بودند، نحوه خدمات رسانی به این شیوه اجرا می‌شد یا نه، اظهار داشت: این‌‌ها زائران امام‌رضا(ع) بودند که متأسفانه به بد‌‌ترین شکل جان خود را از دست دادند.

شیران با انتقاد از این‌که حداقل کمک‌های اولیه هم در قطار وجود نداشت، گفت: یکی از مسافران این قطار می‌گفت که حتی یک باند برای بستن زخم سر یکی دیگر از مسافران نبوده و به اجبار با ملافه‌های موجود جلوی خونریزی را گرفتند.

عضو کمیسیون اجتماعی مجلس، ادامه داد: این سانحه در ۵ کیلومتری سمنان رخ داد بنابراین نزدیک به شهر بود اما خدمات رسانی به آسیب دیدگان با بد‌‌ترین وضعیت انجام شد و امکانات ایمنی راه‌آهن هم در شرایط حداقلی قرار داشت.

این نماینده مجلس با اعلام این‌که وزیر راه و شهرسازی علاوه بر معذرت خواهی باید استعفا کند، گفت: مسافران این قطار می‌گویند حتی وقتی هلی‌کوپتر آمده، وسایلی برای خاموش کردن آتش نداشته است. این سوءمدیریت راه‌آهن را نشان می‌دهد که کم‌ترین وسایل را برای مهار آتش در اختیار نداشته است.

شیران با تأکید بر این‌که به جز سایر سازمان‌ها مانند هلال‌احمر و اورژانس، شرکت راه‌آهن هم باید این سوانح را مدیریت کند، افزود: باوجود پیشرفت علم و تکنولوژی و این همه امکاناتی که در اختیار شرکت راه‌آهن قرار دارد و در مسیر دو خطه راه‌آهن مشهد، چطور دو قطار به یکدیگر برخورد کرده‌اند؟

وی با انتقاد از عملکرد شرکت راه‌آهن در پیگیری حقوق کارکنان این شرکت، گفت: از دو ماه پیش پیگیری‌هایی را از کارگران راه‌آهن مشهد انجام دادم و متأسفانه متوجه شدم که این کارگران از ۳ ماه پیش تاکنون حقوق نگرفته‌اند.

این نماینده مجلس با بیان این‌که مدیرکل راه‌آهن مشهد و معاونان حقوق خود را دریافت کرده‌اند اما به‌کارگران حقوق نداده‌اند، افزود: متأسفانه در کشور ما وقتی یک سانحه‌ای رخ می‌دهد، مدیران پایین‌دستی را محاکمه می‌کنند؛ در حالی‌که باید با مقصران واقعی این سوانح برخورد شود.

شیران با بیان این‌که آسیب‌های کارگری در این بخش باید به‌طور جدی بررسی شود، اظهار داشت: نحوه عملکرد در رابطه با کارکنان راه‌آهن مشهد اصلاً مناسب نبود و بالاخره مشخص بود که این آسیب در یک جایی خودش را نشان می‌دهد.

وی با بیان این‌که متأسفانه در جریان این ۳ ماه که کارگران حقوق نگرفتند، خانه سازمانی مدیران راه‌آهن مشهد بازسازی شده و حتی فضای سبز آن هم ایجاد شده است، گفت: ما معتقدیم که وزیر راه و شهرسازی عملکرد مناسبی نداشته و باید از سمت خود کناره‌گیری کند.

ATCخطای انسانی درچند لایه مدیریتی محرز است

درحالی که تبلیغات گسترده‌ای در دوسال گذشته درباره کاهش حوادث ریلی با اجرای سیستم کنترل اتوماتیک قطار(ATC) انجام شده، کارشناسان این حوزه از اجرای ناقص این سیستم در خط ریلی تهران-مشهد خبر می‌دهند.

برخورد دو قطار در ایستگاه هفت‌خوان سمنان و کشته شدن ۴۴ نفر از هموطنانمان بهانه‌ای شد تا نگاه‌ها دوباره به وعده‌های مسؤولان وزارت راه و شهرسازی مبنی بر تجهیز خطوط ریلی به سیستم کنترل اتوماتیک قطار و کاهش حوادث انسانی دوخته شود؛ سال ۹۳بود که پس از برخود دو قطار در ایستگاه شاهرود مسؤولان وزارت راه و شهرسازی از اجرای کامل سیستم کنترل اتوماتیک قطار درآینده نزدیک خبر دادند و براساس این وعده‌ها قرار شد شاهد کاهش چشمگیر خطای انسانی و حوادث ریلی در کشور باشیم؛ با این وجود اما حادثه تلخ برخورد دو قطار این بار در سمنان این سؤال را مطرح کرد که چرا با وجود پیاده‌سازی سیستم کنترل اتوماتیک دوباره چنین حادثه‌ای رخ داده است؟

کارشناسان حوزه حمل و نقل ریلی عدم پیاده‌سازی کامل سیستم کنترل اتوماتیک قطار را در خط ریلی تهران-مشهد عامل اصلی این حادثه می‌دانند، بررسی‌ها حکایت از آن دارد که کارشناسان حمل و نقل ریلی بار‌‌ها واکنش‌هایی نسبت به این موضوع نشان داده و هشدارهایی را به مسؤولان وزارت راه و شهرسازی داده بودند اما این هشدار‌‌ها نتیجه نداد و حادثه تلخ روز گذشته در ایستگاه هفت‌خوان سمنان به وقوع پیوست؛ حادثه‌ای که مسؤولان وزارت راه و شهرسازی در اولین واکنش‌ها، بی‌توجهی مدیر کنترل شیفت ایستگاه و بی‌دقتی وی به سیستم هشدار را عامل آن اعلام کردند؛ در حالی که اگر سیستم کنترل اتوماتیک به طول کامل پیاده‌سازی می‌شد نباید خطای انسانی چنین فاجعه‌ای را رقم می‌زد.

در همین ارتباط، محمدحسین‌رضاییان، کارشناس حوزه ریلی در گفت‌وگو با مهر، عدم پیاده‌سازی کامل سیستم کنترل اتوماتیک قطار‌‌ها به همراه انجام خطاهای انسانی در چندین لایه مدیریتی را عامل این حادثه می‌داند.

وی می‌گوید: اجرای سیستم کنترل اتوماتیک قطار‌‌ها باعث افزایش ایمنی و حذف خطاهای انسانی می‌شود ضمن این‌که افزایش بهره‌وری در حمل و نقل ریلی را هم به همراه دارد.

رضاییان ادامه می‌دهد: سیستم کنترل اتوماتیک قطار در خط ریلی تهران-‌مشهد به صورت کامل اجرایی نشده است و براساس گفته مأموران ایستگاه‌های این مسیرریلی، افزایش خطاهای این سیستم هم مورد توجه قرار مسؤولان نبوده و به امری عادی تبدیل شده بود.

وی می‌افزاید: خطای انسانی در این حادثه تنها از سوی مدیر کنترل ایستگاه رخ نداده بلکه در چندین لایه ناهماهنگی‌هایی وجود داشته است.

به گفته این کارشناس حوزه ریلی، زمانی که یک قطار به هر علتی متوقف می‌شود لوکوموتیوران برای آگاه‌سازی لوکوموتیوران قطار بعدی، ترقه‌ای را در فاصله ۵۰۰ متر عقبتر در روی ریل قرار می‌دهد تا با عبور قطار و ترکیدن ترقه، لوکوموتیوران ترمز را بکشد که دراین حادثه چنین هشداری از سوی لوکوموتیو تبریز-مشهد انجام نشده است.

رضاییان اضافه می‌کند: خطای بعدی از سوی لوکوموتیوران قطار سمنان-مشهد انجام شده، زیرا بعید به نظر می‌رسد که در بیابان، قطار متوقف شده در فاصله هزار متری قابل مشاهده نباشد پس این لوکوموتیو ران باید عکس‌العمل سریعتری انجام می‌داد.

وی ادامه می‌دهد: با وجود این‌که لوکوموتیوران قطار جلویی اعلام توقف کرده اما به علت تغییر شیفت در پست تلفنگرام ایستگاه، مأمور قبلی این توقف را به مأمور شیفت بعدی اعلام نکرده است و سرانجام مأموران ترافیک مرکز کنترل شاهرود(ایستگاه اصلی اجرای سیستم ATC) مسدود بودن خط را مشاهده کرده اما به دلیل تکرار در اشتباه‌های این سیستم، چراغ قرمز و هشدار را سبز (عبور) کرده و منجر به بروز این حادثه شده است.

این کارشناس صنعت حمل و نقل می‌گوید: اگر هرکدام از این افراد فعالیت خود را به درستی انجام می‌داد، شاهد وقوع چنین حادثه‌ای نبودیم اما متأسفانه تمامی این مأموران به صورت همزمان دچار خطا شدند.

به گفته این کارشناس، علاوه بر خطای انسانی، تجهیزات لازم از جمله سیستم بالیس روی خط ریلی تهران- مشهد نصب نشده است، در حالی که برای اجرای کامل سیستم کنترل اتوماتیک قطار، باید برخی تجهیزات برروی قطار و برخی روی خط نصب شوند و یک سری نرم افزار‌‌ها هم برای مدیریت این تجهیزات باید استفاده شود.

رضاییان تصریح می‌کند: چون تجهیزات بالیس به صورت کامل اجرایی نشده است امکان خطای انسانی افزایش یافته و چنین حادثه‌ای رخ داده است البته این موضوع نمی‌تواند عامل خطای انسانی در بروز این حادثه را کمرنگ کند.

وی ادامه می‌دهد: حمل و نقل ریلی برخلاف سایر شیوه‌های حمل و نقلیه مدیریت و نظم بیش‌تری را می‌طلبد زیرا زمانی که در مسیرریلی یک قطار متوقف می‌شود، تمام خط دچار مشکل شده و مدیریت این موضوع نیازمند نظم فوق‌العاده‌ای است.

رضاییان با انتقاد از عدم پیاده‌سازی کامل سیستم ATC می‌گوید: هزینه پیاده‌سازی سیستم کنترل اتوماتیک قطارها، کم‌تر از ۵ درصد احداث خط جدید است و اگر این سیستم کامل اجرایی شود، ۷۰ درصد در بهره‌وری خط مؤثر است اما با وجود عدم اجرای این سیستم، مسؤولان وزارت راه وشهرسازی وعده احداث خط‌های جدید را می‌دهند.

حال سؤال این است که چرا سیستم کنترل اتوماتیک قطار‌‌ها باوجود وعده‌های مکرر مسؤولان وزارت راه و شهرسازی به‌طور کامل اجرایی نشده است؟ و چرا این تعداد خطای انسانی باهم بروز کرده و منجر به شکل‌گیری چنین فاجعه‌ای شده است؟ وزارت راه و شهرسازی باید پاسخگوی این حجم از بی‌نظمی و ناهماهنگی در لایه‌های مدیریتی ایستگاه‌های راه‌آهن باشد.

آقایان نتوانستند جلوی قطار را بگیرند!

نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی با انتقاد از نوع واکنش وزیر راه و شهرسازی به حادثه قطار سمنان از امضای طرح استیضاح آخوندی از سوی نمایندگان خبر داد.

نادرقاضی‌پور با اشاره به حادثه قطار تبریز–مشهد در محور (هفت‌خوان) استان سمنان گفت: در سال ۸۲ زمانی که حادثه قطار در ایستگاه نیشابور اتفاق افتاد و بیش از ۳۰۰ نفر کشته شدند؛ رییس‌جمهور وقت وزیر را عزل نکرد و آقای خرم هم استعفاء نداد، در حالی که اگر آن زمان وزیر عزل می‌شد یا استعفا می‌داد، دیگر این حادثه تکرار نمی‌شد.

وی افزود: امروز وزیر راه گفته است که مسافران بیمه هستند و بیمه خسارت را آنها را پرداخت می‌کند؛ اما به آقای آخوندی می‌گویم که این مردم پول‌پرست و پول دوست نیستند؛ بلکه زمانی زنان و دختران آذربایجان ما برای نجات دادن کشور از دست روس‌ها، طلاهای خود را به آنها دادند و در تاریخ ثبت شده که ما پول‌پرست نیستیم و ایران را دوست داریم.

عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی تأکید کرد: انتظار داشتیم که برخورد قاطعی با خاطیان و مقصران حادثه قطار سمنان صورت بگیرد؛ نه این‌که آقایان بحث بیمه و پرداخت پول را پیش بکشند.

قاضی‌پور تصریح کرد: ما هم ریزعلی‌خواجوی و دهقان فداکار داریم و هم پیراهن اضافه؛ ولی آقایان همین را هم نداشتند که جلوی قطار‌‌ها را بگیرند که آنها به یکدیگر اصابت نکنند.

وی افزود: ما نمایندگان آذربایجان، فراکسیون مناطق ترک‌نشین و فراکسیون کارگری مجلس واکنش وزیرراه به این حادثه دردناک را شدیدا محکوم کرده و استیضاح وی را در ۹ بند تنظیم کرده و امضا می‌کنیم تا بدانند که ما نمی‌گذاریم، خون زوار امام رضا(ع) به این آسانی از دست برود.

این نماینده مجلس در خصوص جزییات طرح این استیضاح، خاطرنشان کرد: باتوجه به تعطیلات مجلس به صورت تلفنی با همکاران تماس گرفته شد که دراین میان بیش از ۲۰ نفر با این طرح اعلام موافقت کرده‌اند و نمایندگان دیگر نیز پای کار خواهند آمد.

 

عضوکمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی، تأکید کرد: انتظار داشتیم که آقای رییس‌جمهور در آذربایجان شرقی اعلام عزای عمومی کنند؛ اما این کار را انجام ندادند از این رو ما به دولت توصیه می‌کنیم که به خود بیاید و با مردم قهر نکند؛ چراکه این مردم پشتیبان نظام و ولایت مدار هستند ولی ما با خاطیان به هر شکل ممکن برخورد خواهیم کرد.