خود وام‌دهی مزمن!

                                            حرف‌های خودی و بی‌خودی خود وام‌دهی مزمن! در خبر است که فقط ۱۴ بانک از مجموع بیست و اندی بانک کشور، در شش ماهه اخیر ۱۶۳ همت (همان هزار میلیارد تومان قدیم که برای اختصار و شوکه نشدن خلق‌ا… عامی جماعت، همت گفته می‌شود) از تسهیلات و وام‌ها را به پرسنل و نیروهای خود […]

                                            حرف‌های خودی و بی‌خودی

خود وام‌دهی مزمن!

در خبر است که فقط ۱۴ بانک از مجموع بیست و اندی بانک کشور، در شش ماهه اخیر ۱۶۳ همت (همان هزار میلیارد تومان قدیم که برای اختصار و شوکه نشدن خلق‌ا… عامی جماعت، همت گفته می‌شود) از تسهیلات و وام‌ها را به پرسنل و نیروهای خود بذل محبت فرموده‌اند، یعنی با یک حساب سرانگشتی هر عزیز بانکی به‌طور متوسط نزدیک به یک میلیاردی وام گرفته که البته و صدالبته نوش‌جانش، ما که بخیل نیستیم، حتی وقتی بشنویم که نرخ و کارمزد و دوره تنفس و بازپرداختش، خیلی با مهربانی و لطف و محبت تعیین شده است تا خدای‌ناخواسته هیچ عزیزی ناراحت و غمین نشود، ذوق هم می‌کنیم!

البته این عدد یک میلیاردی از تقسیم کل وام پرداختی و به کل پرسنل بانک‌ها که حدود ۱۷۰ هزار نفری می‌شوند، به‌دست آمده است و اگر میزان وام‌های بانک‌های دیگر هم رصد شود و بانک‌ها در بذل و بخشش‌های درون‌سازمانی خود، شش ماهه دوم سال را با همین دست فرمان به جلو بروند، به‌نظر می‌رسد عدد از دو میلیارد هم بالاتر رفته و حظ ما کامل و کِیف‌مان کوک می‌شود!

راستش را بخواهید الان حال روحی عجیب و غریبی دارم، از یک‌طرف از اینکه برخی هم‌میهنان گرانقدر تسهیلات ارزان و گردن‌کلفتی دریافته کرده‌اند کمی تا قسمتی شادانگیز هستیم، از طرف دیگر شاکی از این هستیم چرا وام‌های خیلی کمتر حتی وام‌های ضروری مثل وام ازدواج اینقدر پیچ و تاب داشته و متقاضی باید هفت‌خوان رستم را طی کند و باز از یک‌طرف دیگر فکر می‌کنیم کل این آمار و اطلاعات شوخی است و ما را سرکار گذاشته‌اند تا کمی تفریح کنند و بالاخره از کمی آن‌طرف‌تر نمی‌دانیم به حال خودمان بخندیم یا گریه کنیم با این راه و رسم بانکداری بی‌بدیل‌مان!

جانم برایتان بگوید که جنابان بانکی (یعنی همان ۱۴ بانک و نه کل بانک‌ها) با توجه ویژه و نظر بلند و مناعت طبع بی‌نظیر خود و در راستای تحقق بانکداری عدالت‌محور و مردم‌پسند، در اقدامی تحسین‌برانگیز فقط در سه ماهه اول امسال چیزی حدود ۲۱۵ هزار میلیارد تومان به شرکت‌ها و هلدینگ‌های زیرمجموعه خودشان وام و تسهیلات داده‌اند که اگر بخواهند همین رویه را تا پایان سال ادامه بدهند، به عدد ناقابل و ناچیز ۸۶۰ هزار میلیارد تومان وام یحتمل کم‌بهره باحال، خواهند رسید، نوش‌جان و گوارای وجودشان چه کسی بگیرد بهتر از هم‌تیمی‌ها و هم‌قطاری‌ها و شرکا و رفقا!

ظاهراً کسی به کسی هم نیست و این رویه سال‌هاست ادامه داشته و ادامه هم خواهد داشت و فی‌الحال قانونی برای مقید کردن و سرخط کردن بانک‌ها برای این خاصه خرجی‌های وامی و تسهیلاتی نیست که البته اگر هست و ما و بانک‌ها و ناظران و مسئولان و متولیان خبر ندارند، احتمالاً آن بینوا آنقدری دور خورده و سرش را به طاق چسبانده و ابهام و باگ و نقص دارد که اساساً جرأت نمی‌کند در انظار ظاهر شود!

اینها که عرض کردیم از خبر‌ها و گفته‌ها و نوشته‌ها بود ولی به ضرس‌قاطع عزیزان بانکی، مخصوصاً آن بزرگوارانی که آمار خود را منتشر نفرموده‌اند، بهتر و دقیق‌تر به اعداد و ارقام و نرخ و سود و زمان‌ها مسلط و آگاه هستند، بنابراین بر مسئولان و ناظران و مرکزی‌نشینان بانکی فرض است در قدم اول کمی کلاهشان را بالاتر بگذارند که در زیر سایه بلندشان این ریخت و پاش‌ها می‌شود و سپس راهی، روشی، چاره‌ای بیندیشند که همه ابنای بشر ایرانی بتواند شیرینی و حلاوت اینچنین وام‌هایی را بچشند و یا لااقل سهمی درخور به هریک تعلق بگیرد.

تا تریبون در دست داریم و نفس‌مان گرم شده است این را هم عرض کنم وقتی رود خروشان وام‌ها به سمت شرکت‌ها و هلدینگ‌های اقماری بانک‌ها روانه می‌شود ولی قطره‌چکانی به تولید وام داده می‌شود، یعنی بستن شمشیر از رو برای صنعتگر و تولیدکننده که در جنگی نابرابر، عمر و سرمایه و هنر و خلاقیت و کارآفرینی و سرمایه‌های انسانی‌اش، به مرور با خاکستر برابر می‌شود!

هوشنگ‌خان