جهان در راه بریدن روبان قرمز!

نگاهی به وضعیت بیماری ایدز در ایران و جهان

جهان در راه بریدن روبان قرمز!

گروه اجتماعی – نمادش روبان قرمز است و یکی از کشنده‌‌‌ترین بیماری‌هایی است که بشر تاکنون شناخته است!

ایدز، سوغات آفریقا است و تا حالا بیش از ۴۰ میلیون انسان را در سراسر جهان از پا درآورده است. ایدز اولین بار در سال ۱۹۸۱ توسط مرکز کنترل و پیشگیری بیماری (CDC) شناخته شد، در حالی که عامل آن (عفونت HIV) در اوایل آن دهه شناخته شده بود. ایدز به عنوان همه‌گیری جهانی شناخته می‌شود که در حال حاضر حوزه شیوع آن بسیار وسیع و در حال گسترش است.

ایدز تأثیر بسیار زیادی بر روی جوامع داشته است، چه به عنوان یک بیماری و چه به عنوان عاملی برای تبعیض. همچنین تأثیرات اقتصادی قابل توجهی داشته است. تصورهای نادرست بسیاری در رابطه با ایدز وجود دارد، برای مثال انتقال ایدز از طریق رابطه‌های سطحی غیرجنسی.

در کشور ما نیز هزاران نفر به این ویروس کشنده، مبتلا هستند. ویروسی که علاوه بر ناتوانی، به دلیل نوع نگاه جامعه باعث بی‌اعتباری فرد نیز می‌شود!

بیش از ۳۰ هزار مبتلا به ایدز در ایران

عضو کمیته کشوری ایدز، آخرین آمار ابتلا به ایدز در کشور را تا پایان خردادماه ۹۵ اعلام کرد و نسبت به افزایش آمار بیماری در جوانان هشدار داد.

مسعود مردانی در گفت‌وگو با ایسنا، درباره آخرین آمار مبتلایان به ایدز در سال ۹۵ گفت: تا پایان خردادماه سال جاری، در نظام جامع مدیریت داده‌های الکترونیک اچ‌آی‌وی کشور که در وزارت بهداشت مستقر است، در مجموع ۳۲ هزار و ۶۷۰ نفر مبتلا به اچ‌آی‌وی در سیستم رجیستری کشور، شناسایی، ثبت و گزارش شده‌اند. از این تعداد ۸۴ درصد را مردان و ۱۶ درصد را زنان تشکیل می‌دهند. همچنین با استناد به این آمار، ۵۴ درصد موارد ثبت شده نیز در گروه سنی ۲۱ تا ۳۵ سال قرار دارند که نشان می‌دهد بیش از ۵۰ درصد موارد ابتلا به اچ‌آی‌وی/ایدز در سنین جوانی رخ می‌دهد؛ سنی که فرد از نظر مقاربت جنسی فعال است.

وی ادامه داد: براساس این نظام گزارش‌دهی، از تمام موارد شناخته شده‌ای که ثبت شده‌اند، ۸هزار و ۳۱۱ نفر تا امروز فوت کرده‌اند و ۱۱ هزار و ۶۹۴ نفر نیز به مرحله چهارم که همان بیماری ایدز است، رسیده‌اند. ایدز، مرحله پیشرفته بیماری است و اگر درمان نشود، بیمار دچار عفونت‌های فرصت طلب، سرطان‌‌‌ها و در نهایت مرگ می‌شود.

عضو کمیته کشوری ایدز، در خصوص سهم راه‌های مختلف ابتلا به ایدز نیز توضیح داد و گفت: از سال ۶۸ که اولین مورد ابتلا به این بیماری گزارش شد و به دنبال استفاده از فرآورده‌های خونی آلوده که از کشور فرانسه به ایران آمده بود، یکی از علل ابتلا به بیماری، تزریق با وسایل مشترک بوده است که رقم آن ۶۸٫۲ درصد اعلام شد. همچنین رابطه جنسی با ۱۸٫۵درصد و انتقال از مادر به کودک با ۱٫۵ درصد در انتقال این بیماری سهیم بوده‌اند.

به گفته مردانی، ۱۱ درصد علل ابتلا نیز نامشخصی بود اما، تصور می‌شود که این تعداد به احتمال زیاد از راه مقاربت جنسی مبتلا شده‌اند، اما به علت حفظ آبرو و مسایل فرهنگی که در کشور وجود دارد، آن را کتمان می‌کنند.

مردانی با تأکید بر این‌که شایع‌‌‌ترین راه انتقال اچ‌آی‌وی/ایدز در دنیا، مقاربت جنسی است، افزود: راه انتقال ۰٫۸ درصد از این موارد نیز فرآورده‌های خونی بوده است که این موارد در سال‌های جدید اتفاق نیفتاده است؛ چرا در سال‌های پیش از اجرای سیاست پالایش صددرصدی خون توسط سازمان انتقال خون، آزمایشگاه‌ها روش دقیق شناسایی موارد انتقال اچ‌آی‌وی و تست خون را نداشتند و در آن موقع عده‌ای از هموطنان از این راه به این بیماری گرفتار شدند.

عضو کمیته کشوری ایدز، با تأکید بر این که الگو و درصد انتقال بیماری در مردان و زنان تغییر کرده است، افزود: از کل موارد گزارش شده در ۳ ماه اول سال جاری، ۳۴ درصد موارد ثبت شده را زنان و ۶۶ درصد را مردان تشکیل می‌دهند. همچنین راه احتمالی انتقال در ۳۴ درصد موارد اعتیاد تزریقی بوده است، در صورتی که ۴۲ درصد مربوط به رابطه جنسی بوده است؛ این یعنی استفاده از مواد اعتیاد آور و سرنگ مشترک که در دهه قبل شایع‌‌‌ترین راه انتقال این ویروس بوده است، امروز جای خود را به رابطه جنسی داده است.

دسترسی ۱۸ میلیون فرد اچ.آی.وی مثبت به داروهای نجات بخش

دبیرکل سازمان ملل متحد در پیامی اعلام کرد: دسترسی افراد اچ.آی.وی مثبت به داروهای نجات بخش در خلال ۵ سال گذشته دو برابر شده و به بیش از ۱۸ میلیون رسیده است.

بان‌کی‌مون در پیامی که به مناسبت روز جهانی ایدز منتشر شد، افزود: با گذشت ۳۵ سال از پیدایش ایدز، جامعه بین‌الملل می‌تواند با افتخار به گذشته بنگرد اما همچنین باید با اراده و تعهد به منظور دستیابی به هدف پایان بخشیدن به همه‌گیری ایدز تا ۲۰۳۰ نگاهی رو به جلو داشته باشیم.

وی افزود: پیشرفت قابل‌توجهی در مقابله با این بیماری وجود داشته است. مردم بیش از هر زمان دیگر، تحت درمان قرار دارند. شمار کودکانی که از راه انتقال مادر به کودک مبتلا شده‌اند از سال ۲۰۱۰ به نصف کاهش یافته است و دسترسی به داروهای اچ‌آی‌وی برای پیشگیری از انتقال آن از مادر به کودک هم اکنون در اختیار بیش از ۷۵ درصد افراد نیازمند است.

دبیرکل سازمان ملل خاطرنشان کرد، هر ساله مردم کم‌تری به دلایل مرتبط با ایدز جان خود را از دست می‌دهند و افرادی که با اچ‌آی‌وی زندگی می‌کنند، طول عمر بیش‌تری دارند و با سرمایه‌گذاری‌های درست، جهان می‌تواند با سرعت بیش‌تری به سوی دستیابی به هدف درمان ۳۰ میلیون نفر تا سال ۲۰۳۰ حرکت کند.

بان‌کی‌مون افزود: در حالی که پیشرفت به روشنی حاصل شده، دستاورد‌‌ها همچنان متزلزل هستند. زنان جوان به ویژه در کشورهایی با شیوع بالای اچ‌آی‌وی، به ویژه در جنوب صحرای آفریقا، بسیار آسیب پذیر هستند. جمعیت‌های کلیدی همچنان به گونه‌ای نامتناسب تحت‌تأثیر اچ‌آی‌وی قرار دارند. موارد جدید ابتلا بین افرادی که مواد مخدر تزریق می‌کنند، همچنین مردان همجنسگرا رو به افزایش است.

این مقام سازمان ملل خاطرنشان کرد: همه‌گیری ایدز در اروپای شرقی و آسیای مرکزی با دامن زدن به انگ، تبعیض و قوانین تنبیهی افزون‌تر می‌شود. افرادی که در سطح جهان از لحاظ اقتصادی محروم تر هستند، دسترسی به خدمات و مراقبت ندارند. جرم انگاری و تبعیض هر روز ابتلای موارد بیش‌تری را موجب می‌شود. زنان و دختران به ویژه همچنان آسیب بیش‌تری می‌بینند.

دبیرکل سازمان ملل متحد در ادامه این پیام خود افزود: دستور کار ۲۰۳۰ برای توسعه پایدار با عهد با نادیده انگاشته نشدن هیچ‌کس تصویب شد. این دستور کار در هیچ زمینه‌ای به اهمیت مقابله با ایدز نیست. حمایت از جوانان، افراد آسیب‌پذیر و به حاشیه رانده شده، مسیر همه‌گیری را تغییر خواهد داد.

بان‌کی‌مون تأکید کرد: چارچوب راهبردی برنامه مشترک سازمان ملل متحد در زمینه ایدز در راستای آرمان‌های توسعه پایدار بر چگونگی پیوند میان تلاش علیه اچ‌آی‌وی با پیشرفت در زمینه آموزش، صلح، برابری جنسیتی و حقوق بشر استوار است.

وی ادامه داد: مفتخرم که می‌بینم چگونه سازمان ملل متحد و برنامه مشترک سازمان ملل متحد در زمینه ایدز به رهبری «میشل‌سیدیبه» به یافتن رویکردهای جدید و بهتر برای پایان بخشیدن به این همه‌گیری متعهد شده‌اند.

دبیرکل سازمان ملل افزود: طی نخستین دهه این همه گیری، گروه‌های متأثر عدم اقدام، بی‌تفاوتی و ضعف در پاسخ به ایدز را نمی‌پذیرفتند. شجاعت آنان موجب پیشرفت در تضمین سلامت زنان و کودکان، کاهش هزینه‌های داروهای نجات بخش و بها دادن به آنانی شد که صدایشان به گوش نمی‌رسید.

وی ادامه داد: همگی باید به همان روحیه تسلیم‌ناپذیری بپیوندیم. در روز جهانی ایدز، به خاطر تلاش‌های خستگی‌ناپذیر رهبران، جامعه مدنی، همکاران سازمان ملل متحد و بخش خصوصی برای پیشبرد این دستاورد درود می‌فرستم.

 

بان‌کی‌مون در پایان پیام خود اعلام کرد: در حالی که برای پایان دوره دبیرکلی خود آماده می‌شوم، همه را به این امر فرا می‌خوانم که اجازه دهید دوباره با هم برای تحقق چشم‌انداز جهانی بدون ایدز متعهد شویم.