چای، فاسد نمی‌شود!

                                            حرف‌های خودی و بی‌خود چای، فاسد نمی‌شود! احتمالاً شما هم مثل بنده فکر می‌کردید که چای خراب نمی‌شود، دقیقاً جنابمان هم با آن همه کمالاتی که داریم در این فقره دچار اشتباه فاحش شده‌ایم. جوری که سال‌های سال به‌خاطر کم‌سوادی و عدم اطلاع، فکر می‌کردیم چای خراب و فاسد نمی‌شود و اگر در محیط […]

                                            حرف‌های خودی و بی‌خود

چای، فاسد نمی‌شود!

احتمالاً شما هم مثل بنده فکر می‌کردید که چای خراب نمی‌شود، دقیقاً جنابمان هم با آن همه کمالاتی که داریم در این فقره دچار اشتباه فاحش شده‌ایم. جوری که سال‌های سال به‌خاطر کم‌سوادی و عدم اطلاع، فکر می‌کردیم چای خراب و فاسد نمی‌شود و اگر در محیط در بسته باشد که اصلاً اتفاقی برایش نمی‌افتد و اگر از نور و روشنایی و اغیار به دور نگه داشته شود که دیگر عمراً کسی بتواند فساد و خرابی آن را ببیند.

ولی از این موجود دو پا هر کاری که بگویی بر می‌‌آید، در خبر است در شرایطی سربسته و کاملاً پوشیده و دور از اغیار و محیط آزاد و بدون هیچ شفافیت و نوری، یک هوا بیشتر از قامت بلند‌ترین اختلاس‌های این ملک، از این چای زبان بسته، فساد میلیارد دلاری استخراج کنند و رکوردی را به ثبت رسانده‌اند که تاکنون هیچ دانشمند و صاحب‌نظر و متخصصی فکرش را هم نمی‌کرد که اصولاً و اساساً چای چه محلی از اعراب دارد و سالیانه چه مقدار وارد و استفاده می‌شود که بتوان از قِبَل آن چند صد همت خورد و برد و حظ‌وافر کرد!

یعنی اگر به عقل ما بود که می‌گفتیم، مورچه چیست که کله‌پاچه‌‌اش باشد، آخر این چای که اندازه‌‌اش در قواره یک‌هزارم اقتصاد خانواده و کشور هم نیست، چگونه می‌شود که این عددهای غول‌آسا برای واردات آن هزینه شود و بدتر از آن بشود همین اعداد کهکشانی را هم به جیب زد و بر بیت‌المال چنان تاخت و تاز کرد که کمتر کسی به خاطر بیاورد!

راستش را بخواهید هرچند این وضعیت پیش آمده و فساد چند ساله، رو شده، خیلی روی اعصابمان رژه می‌رود و عقل هوشنگ‌خانی ما نمی‌تواند فهمی از آن داشته باشد، ولی اصل نگرانی جنابمان چیز دیگری است و با خود می‌گوییم وقتی این یک فقره ناچیز خرد، حد و اندازه‌‌اش به چند میلیارد دلار اختلاس و فساد می‌رسد، پس هزاران کالا و خدمات و محصول و موادی که از دل زمین و روی زمین و کارخانه و صنعت و هوا و دریا استحصال و یا ساخته می‌شود، اگر مراقبت و مواظبت درست‌درمانی بر خرید و واردات و تخصیص ارز و نظارت و کنترل بر توزیع و فروش و قیمت‌گذاری آن‌ها نشود، چه وضعی پیش خواهد آمد و چه عددهایی جابه‌جا خواهد شد و چه غول‌های اقتصادی و پولی به‌وجود خواهند آمد؟

یعنی برخی جیب‌ها چه عمق و وسعتی دارد که رانت و فساد چند میلیاردی برای پُر شدن و راضی شدنش نیاز است، شاید هم این اعداد برای همچو مایی بزرگ و عجیب و دست‌نیافتنی است و برای برخی گوشه کوچکی از کار است، بماند که آنقدر ارقام گردن‌کلفت هستند که همین یک فقره هم کلی رانت و باند و رابطه و حساب و کتاب و تیم و دسته نیاز دارد. ولی به هرحال فکر است دیگر ما هرچه بخواهیم اجازه ندهیم، حرف گوش نداده راه خودش را می‌رود و می‌ترسیم بالاخره سر از جاهای ناجوری درآورده و فی‌المثل به این نتیجه برسد شاید این اعداد، دست گرمی است و باید منتظر گنده‌تر از اینها هم باشیم، وقتی آن اختلاس‌های چند صد میلیاردی کشف می‌شد و یا وقتی آن ۳ هزار میلیارد تومان همه را شوکه کرده بود، چه کسی فکرش را می‌کرد که چند صباحی دیگر این اعداد بزرگ و عظیم، در برابر رانت‌ها و اختلاس‌های سنوات بعدی، پول خردی بیش نبوده و قافیه را باخته و لنگ انداخته و بروند در گوشه‌ای نشسته و چون شاگردی تنبل، در بر استادان نوکیسه از راه رسیده، تلمذ نمایند!

راستی کسی می‌داند تکلیف ترمیم حقوق کارگران چه شد، هنوز در قید امروز و فرداست و فرصت به جلسه و تصمیم نرسیده است یا دیربازی است روی هوا معلق مانده است تا اگر قسمت شود با افزایش حقوق سال دیگر ترکیب شده و یک حال اساسی به قشر کارگر و کارمند زحمتکش داده شده و به نسبت ۳به‌یک، با قد و قامت رعنا و رشید تورم، هماوردی کند و حقوق‌بگیران را از زمین گرم به خاکستر نرم، رهنمون کنند!

هوشنگ‌خان