علی غلام‌فراهانی- خدمت سربازی در ایران، تاریخی تقریباً نزدیک به یک قرن دارد. حکومت وقت نامش را اجباری گذاشت و این اصطلاح همچنان در برخی از نقاط کشورمان استفاده می‌شود. تاریخ را که ورق بزنی می‌بینی که در سال ۱۳۰۴ قانون خدمت نظام اجباری در مجلس تصویب و حدود یک سال بعد اجرا شد. نخستین […]
علی غلام‌فراهانی- خدمت سربازی در ایران، تاریخی تقریباً نزدیک به یک قرن دارد. حکومت وقت نامش را اجباری گذاشت و این اصطلاح همچنان در برخی از نقاط کشورمان استفاده می‌شود. تاریخ را که ورق بزنی می‌بینی که در سال ۱۳۰۴ قانون خدمت نظام اجباری در مجلس تصویب و حدود یک سال بعد اجرا شد. نخستین اجباری رفته‌ها که بعد‌ها با آنان (آش‌خورها) لقب دادند، متولدان سال‌های ۱۲۸۴ و ۱۲۸۵ شمسی بودند! کشورمان دارای مرزهای وسیعی است که در آن زمان حفاظت از آن نیازمند ارتش نیرومندی بود. حکومت وقت بعد از بیرون کردن اشرار خارجی در مرزهای کشور نیاز داشت تا نیرویی را برای حفاظت از آن اختیار کند تا دوباره بیگانگان فکر تعدی به مملکت‌مان را نکنند. در میان مردم اما نُقل‌قول‌های جالبی رایج شد؛ مثلاً می‌گفتند مرد تا سربازی نرفته باشد مرد نمی‌شود! بسیاری از آقایانی که اکنون این متن را می‌خوانند این دوره را تجربه کرده‌اند. دورانی که حواشی زیادی دارد؛ از جدا شدن از خانواده گرفته تا غم دلتنگی دوری از خانواده؛ از خشم‌شب‌های گاه و بیگاه گرفته تا تنبیهاتی همچون پامرغی و درازنشست؛ از میدان تیر گرفته تا حضور در اردوهای شبانه‌روزی در بیابان. از حضور در خوابگاه‌های نظامی گرفته تا پست دادن از روی دکل! حال این سؤال مطرح است که آیا در زمان حاضر نیز نیازی به حضور میلیون‌ها سرباز در پادگان‌ها است؟ یا این که خدمت سربازی با شرایط فعلی همخوانی دارد؟
تکلیف مدت سربازی چه شد؟
در ایران حدود ۳٫۵ میلیون سرباز و مشمول تعیین‌تکلیف نشده هستند که با مصوبه جدید نمایندگان مجلس شورای اسلامی به یک ساله شدن مدت سربازی امیدوار شدند. نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جلسه روز ۲۱ آبان ۱۴۰۲ «کاهش خدمت سربازی به میانگین ۱۲ ماه» را تصویب کردند؛ در حالی که ۳۰ مهر ستاد کل نیروهای مسلح سربازی را ۱۴ تا ۲۱ ماه اعلام کرد. انتشار اخبار ضد و نقیض با موضوع سربازی از سوی مجلس و ستاد کل فکر جوانان را درگیر کرده است؛ این در حالی است که وزیر دفاع، امیر محمدرضا آشتیانی؛ می‌گوید: در این زمینه مسئولیت با ستاد کل نیروهای مسلح است. رئیس ستاد کل نیروهای مسلح سرلشکر محمد باقری نیز، در حاشیه نشست با فرماندهان ارشد انتظامی استان کرمان، گفت: «سربازی مسأله آسانی نیست که با تصمیمات ناگهانی بتوان تغییرات اساسی در آن داد». همچنین پیگیری‌‌ها از مسئولان ستاد کل نیز حاکی از آن است که هیچ تغییر یا کاهش مدت خدمت سربازی فعلاً در دستور کار نیست. در ایران، مدت زمان سربازی بار‌ها تغییر کرده است؛ بعد از پیروزی انقلاب، سربازی یک ساله شد حتی در بحبوحه جنگ به ۳۰ ماه رسید. کاهش و افزایش مدت زمان خدمت سربازی چندین بار دیگر هم تکرار شد تا اینکه از سال ۱۳۹۹ تا حدود ۴۰ روز پیش بر روی ۲۴ ماه ایستاد؛ اما از ۳۰ مهر امسال با ابلاغ جدید مدت سربازی بین۱۴ تا ۲۱ ماه متغیر ماند. این تغییر مدت خدمت بین ۱۴ تا ۲۱ ماه بسته به محل خدمت و شرایط فرد تغییر می‌کند؛ به‌طور مثال فردی که در مناطق عملیاتی درگیر شمال‌غرب و جنوب‌شرق خدمت کند، مدت سربازی‌اش از بقیه مشمولان کمتر بوده و ۱۴ ماه خدمت می‌کند؛ علاوه بر این موارد، کسری‌های دیگری همچون تأهل، تعداد فرزند، مهارت‌آموزی و… هم به افراد مشمول تعلق گرفته و کاهش خدمت سربازی را به دنبال دارد. حال باید منتظر ماند و دید که آیا حرف نمایندگان مجلس به کرسی خواهد نشست یا همچنان مدت سربازی به زندگی عادی جوانان لطمه می‌زند؟
دیدگاه بسته شده است.