سهم بالقوه بورس‌هاي كالايي آفريقا در توسعه تجارت آفريقا (قسمت آخر)

  به نظر برخي ناظران، محدوديت (يا فقدان) آشكار توسعه اجتماعي- اقتصادي در آفريقاي كنوني تا حد زيادي زاييده توسعه نيافتگي بخش كالاهاي اساسي (كشاورزي و معدني) است. علاوه بر اين، تا زماني كه راهكار و يا سازوكار معتبري براي معامله توليدات اين بخش ايجاد نشود، امكان پرداخت‌هاي خارجي و رشد و توسعه منظم بسياري […]

 

به نظر برخي ناظران، محدوديت (يا فقدان) آشكار توسعه اجتماعي- اقتصادي در آفريقاي كنوني تا حد زيادي زاييده توسعه نيافتگي بخش كالاهاي اساسي (كشاورزي و معدني) است. علاوه بر اين، تا زماني كه راهكار و يا سازوكار معتبري براي معامله توليدات اين بخش ايجاد نشود، امكان پرداخت‌هاي خارجي و رشد و توسعه منظم بسياري از اقتصادهاي كالا- محور كشورهاي آفريقايي دور از دسترس خواهد بود و اين مسأله پيامدهاي ناخوشايندي براي ساكنان اين كشور‌ها دارد. با توجه به اين مسأله، بايد تلاش‌هاي كنوني را كه در سرتاسر قاره آفريقا براي تأسيس يك بورس كالاي كارآمد آفريقايي انجام مي‌شود تشديد كرد. ولي با توجه به تنوع كالاهايي كه در اين كشور‌ها توليد مي‌شود، تفاوت در سطح توسعه اجتماعي-ا قتصادي كشورهاي مختلف قاره آفريقا، و چالش‌هاي اجتماعي و اقتصادي متعددي كه در اين قاره وجود دارد، تلاش براي تحقق چنين ابتكاري احتياط و دورانديشي زيادي را طلب مي‌كند.

همچنین بايد به اين نكته توجه داشت كه پژوهش‌هاي متعددي كه اخيراً درباره اين موضوع انجام شده ان اهميت مشاركت و افزايش توانايي‌هاي فعالان عرصه (يعني سازمان‌هاي ملي معاملات و يا صادرات كالا، اتحاديه‌هاي ملي و منطقه‌اي توليدكنندگان كالا) را دست‌كم گرفته‌اند، زيرا هيچ سازماني هر قدر هم كه قدرتمند باشد، نمي‌تواند به تنهايي بها هداف توسعه توليد و تجارت كالا در آفريقا دست يابد. در حمايت از اين رويكرد، بيانيه و برنامه عملياتي آروشا در زمينه كالاهاي آفريقايي، ايجاد يك شبكه همكاري براي تأسيس بورس‌هاي كالا را پيشنهاد مي‌كند. همچنین بورس پيشنهادي كالا و قراردادهاي مشتقه آفريقا (پاكدكس) در حال حاضر از حمايت اتحاديه آفريقا و پلتفرم كالاهاي آفريقايي برخوردار است كه يك شركت بخش خصوصي مستقر در آفريقاي جنوبي مي‌باشد كه درصدد است از طريق يك شبكه همكاري بين بخش‌هاي عمومي و خصوصي آفريقا و شركاي راهبردي و بين‌المللي توسعه‌اي خود، فعاليت كند. سامانه معاملات الكترونيكي قاره آفريقا كه قرار است توسط پاكدكس ايجاد شود به شعبه‌هاي محلي مدل مشاركتي (بورس‌هاي كالا) از قبيل پاكدكس كنيا با مسؤوليت محدود كه در زمينه معامله كالاهايي هم‌چون چاي و قهوه پيشتاز خواهد بود، پاكدكس ساحل عاج كه پيشتاز تجارت كاكائو و قهوه است و پاكدكس نيجريه براي معاملات فرآورده‌هاي نفت و گاز متصل مي‌شود كه در كشورهاي اصلي توليدكننده كالا مستقر هستند. پاكدكس اميدوار است با اتخاذ اين رويكرد بتواند پشتيباني محلي در سطح قاره آفريقا و حجم معاملاتي را كه براي موفقيت آن ضروري است، به‌دست آورد. بر اين اساس، مدل پيشنهادي پاكدكس بسياري از پيش نيازهاي فوق براي اداره يك بورس كالاي موفق را فراهم مي‌سازد و بنابراين شايسته حمايت و پشتيباني كليه دست‌اندركاران است.

 

با توجه به آن‌چه گفتيم، كليه طرف‌هاي ذي‌نفع (اتحاديه آفريقا و ساير مجامع منطقه‌اي، دولت‌هاي آفريقايي و سازمان‌هاي توسعه بين‌المللي از قبيل انكتاد و كميسيون تجارت بين‌الملل) بايد تلاش‌هاي خود را براي ايجاد يك بورس كالاي آفريقايي (پاكدكس) افزايش دهند. چنين تلاش‌هايي بايد آگاهي بخشي، اقدامات سياسي، حمايت‌هاي مالي، تأمين تخصص‌هاي فني و تجاري، مشاركت با انجمن‌هاي محلي معامله‌گران و پيشه‌وران، و بسيج گروه‌هاي كشاورزي- تجاري محلي داراي منافع مشترك را براي مشاركت در بازارهاي جديد شامل شود.