ارتقای سلامت بازارسرمایه با سوت‌زنی

گروه بازارسرمایه ـ سوت‌زنی به‌عنوان یکی از راهکارهای افزایش قدرت کشف ناهنجاری‌‌ها و دارای اثر بازدارندگی عمومی، سال‌‌هاست مورد توجه قانون‌گذاران کشورهای مختلف قرار گرفته و در صورت توجه جدی به آن، می‌تواند موجب ارتقای سلامت بازارسرمایه شود. سوت‌زنی به‌عنوان یکی از راهکارهای افزایش قدرت کشف ناهنجاری‌‌ها و دارای اثر بازدارندگی عمومی، سال‌‌هاست مورد توجه […]

گروه بازارسرمایه ـ سوت‌زنی به‌عنوان یکی از راهکارهای افزایش قدرت کشف ناهنجاری‌‌ها و دارای اثر بازدارندگی عمومی، سال‌‌هاست مورد توجه قانون‌گذاران کشورهای مختلف قرار گرفته و در صورت توجه جدی به آن، می‌تواند موجب ارتقای سلامت بازارسرمایه شود. سوت‌زنی به‌عنوان یکی از راهکارهای افزایش قدرت کشف ناهنجاری‌‌ها و دارای اثر بازدارندگی عمومی، سال‌‌هاست مورد توجه قانون‌گذاران کشورهای مختلف قرار گرفته و در صورت توجه جدی به آن، می‌تواند موجب ارتقای سلامت بازارسرمایه شود. سازمان بورس و اوراق بهادار به‌عنوان نهاد ناظر بازارسرمایه، در سال‌های اخیر، با تصویب دستورالعمل حمایت و تشویق گزارشگران ناهنجاری در بازارسرمایه، گام‌های مثبتی در این راستا برداشته و با اجرای دستورالعمل یاد شده و پرداخت پاداش به برخی موارد سوت‌زنی، مفهوم و عملکرد این روش پیشگیری را در عمل نیز به فعالان بازار نشان داده است. بنابراین انتظار می‌رود در صورت استمرار توجه به کارکردهای این روش، اعتماد اشخاص برای اثربخشی گزارشگری یا سوت‌زنی در بازارسرمایه افزایش یافته و شاهد افزایش گزارشگری درخصوص ناهنجاری‌های مهم و اثربخش بر شفافیت و ارتقای سلامت بازارسرمایه باشیم. نکته حائزاهمیت درخصوص اثربخشی سوت‌زنی، علاوه بر نظام پاداش‌دهی، لزوم تبیین جایگاه قانونی و وضع حمایت‌های قانونی مشخص و همه جانبه از سوت‌زن یا گزارشگر یا افشاگر است. بدیهی است؛ صرف ایجاد انگیزه مادی بدون پیش‌بینی حمایت‌های قانونی قاطع از گزارشگر، دستکم موجب افشای ناهنجاری‌های بزرگ و مهم نخواهد شد. در این راستا، برخی حمایت‌های قانونی از قبیل پرداخت هزینه وکیل و مشاوره و جبران زیان وارده به گزارشگر و اشخاص وابسته به وی از محل صندوق حمایت، در دستورالعمل مصوب سازمان بورس و اوراق بهادار پیش‌بینی شده است که حکایت از رویکرد جدی سازمان به اثربخشی این دستورالعمل دارد. شایان ذکر است؛ فرهنگ‌سازی این موضوع به‌عنوان یک امر قانونی، شرعی و واجد آثار اجتماعی مفید و افزایش حمایت‌های قانونی از گزارشگران موجب افزایش کارایی و اثربخشی این روش خواهد بود.

محمدجعفر علیخانی

کارشناس حقوقی بازارسرمایه