بودجه طرح‌های زیربنایی میان دو تیغه قیچی

  گروه زیربنایی- اقتصاد ایران در رکود است و تعطیلی و عدم تحرک در اجرای پروژه‌های عمرانی از عوامل اصلی خاموش شدن موتور اقتصاد کشور شده است. در چند سال گذشته دولت تلاش زیادی کرده است تا به روش‌های مختلف بتواند بخش عمرانی کشور را که عموماً مربوط به امور زیر بنایی و راه و […]

 

گروه زیربنایی- اقتصاد ایران در رکود است و تعطیلی و عدم تحرک در اجرای پروژه‌های عمرانی از عوامل اصلی خاموش شدن موتور اقتصاد کشور شده است. در چند سال گذشته دولت تلاش زیادی کرده است تا به روش‌های مختلف بتواند بخش عمرانی کشور را که عموماً مربوط به امور زیر بنایی و راه و شهرسازی را به عنوان محور مهم اقتصادی کشور فعال کند، لیکن بودجه دولت کفاف پروژه‌های عمرانی و زیربنایی کشور را نمی‌دهد و باید گفت بودجه طرح‌های زیر بنایی همواره محصور میان دو تیغه قیچی می‌شود.

باید گفت بودجه جاری کشور که صرف هزینه‌های دولت می‌شود در سال‌های ۹۳ تا ۹۵ به ترتیب ۱۴۸، ۱۶۳ و ۲۰۹ هزار میلیارد تومان بوده و میزان تحقق آن در سال‌های ۹۳ و ۹۴ نیز به ترتیب ۹۶٫۶ و ۹۹٫۴ درصد بوده است.

بودجه عمرانی سال ۹۲ مبلغی بالغ ‌بر ۵۶ هزار میلیارد تومان بود که در سال ۹۴ به ۴۷٫۳ هزار میلیارد تومان کاهش یافت. بودجه عمرانی سال ۹۵ نسبت به سال ۹۴، افزایش ۲۰٫۵ درصدی داشته ولی این افزایش فقط توانسته با اختلاف یک درصد از بودجه ۹۲ پیشی بگیرد و به ۵۷ هزار میلیارد تومان برسد.

البته در سال ۱۳۹۴ عملکرد هزینه‌ای دولت نشان می‌دهد که از ۴۷٫۳ هزار میلیارد تومان مصوب بودجه برای پرداخت‌های عمرانی، در ۶ ‌ماهه نخست سال ۹۴ فقط ۸٫۶ هزار میلیارد تومان پرداخت‌ شده است. به‌ هر حال تحقق بودجه عمرانی بیش از ۱۴ درصد تا پایان سال نبوده است و این نشان می‌دهد که تأمین زیرساخت‌ها فقط در بخشنامه‌ها و آیین‌نامه‌ها مورد تأکید قرار می‌گیرد و در واقع عزم جدی برای انجام هزینه‌های عمرانی دیده نمی‌شود.

بودجه ۳۰ سال عمرانی کشور مشخص نیست در کجا هزینه شده

عضو کمیسیون شورا‌ها و امور داخلی مجلس با بیان این‌که قسمت اعظم بودجه کشور صرف مواردی همچون پرداخت یارانه و حقوق می‌شود، گفت: در حال حاضر حدود ۴۵ هزار میلیارد تومان به بخش یارانه و ۲۱ هزار میلیارد تومان حقوق پرداخت می‌کند؛ که قطعاً ارقام بسیار بزرگی محسوب می‌شوند.

قاسم میرزایی نیکو گفت: به‌عبارت‌دیگر دولت اعتباری برای صرف در حوزه دیگر کشور ازجمله عمران را ندارد. به همین علت بودجه‌های تخصیص شده در حوزه‌های مختلف در هیچ سالی تحقق پیدا نکرده است.

نماینده مردم دماوند و فیروزکوه در مجلس دهم گفت: به‌طورکلی بودجه ۳۰ سال عمرانی کشور مشخص نیست در کجا هزینه شده و دولت یازدهم نیز با ۵۸۰ هزار میلیون بدهی از دولت قبل، کار خود را شروع کرده است.

وی در این خصوص تصریح‌کرد: از سال ۵۷ تا ۹۴ همواره بیش از ۵۰ درصد منابع دولت از نفت تأمین‌شده است و به‌طور متوسط تنها ۳۷ درصد حاصل از مالیات‌ها است.

میرزایی نیکو با بیان این‌که یارانه بیش‌تر شهرستان‌های چند برابر بودجه سالانه شهرستان است، گفت: به‌طور مثال یارانه ماهانه دماوندی‌‌ها ۱٫۵ برابر بیش‌تر از بودجه سالانه این شهرستان است در حال حاضر یارانه دوسوم بودجه کشور را به‌راحتی می‌بلعد.

عضو کمیسیون شورا‌ها و امور داخلی مجلس تصریح‌کرد: دولت باید حاکمیت خود را در اکثر حوزه‌ها تمام کند البته در بودجه ۹۶ نگاه‌های مطلوبی در این خصوص صورت گرفته است.

افزایش اعتبارات عمرانی یکی از نقاط قوت لایحه بودجه سال ۹۶ است

نماینده مردم اسلام آبادغرب و دالاهو در مجلس شورای اسلامی، با اشاره به لایحه بودجه سال ۹۶ کشور، افزایش اعتبارات عمرانی را یکی از نقاط قوت این لایحه در سال آینده عنوان کرد.

حشمت ا… فلاحت پیشه اظهارکرد: افزایش ۴۰ تا ۵۰ درصدی اعتبارات عمرانی سال آینده در مقایسه با امسال را می‌توان مهم‌ترین تفاوت لایحه بودجه طی این دو سال دانست.

وی با بزرگ دانستن این حرکت دولت در افزایش اعتبارات عمرانی، ابراز امیدواری کرد که این افزایش بودجه تأمین و به شکل واقعی عملیاتی شود.

فلاحت پیشه همچنین با بیان این‌که بودجه سال ۹۶ در شرایط خوشبینانه پسابرجام نوشته شده است، افزود: امیدوارم این شرایط حفظ و دولت بتواند بودجه تعیین شده را تأمین و در راستای حل مشکلات کشور هزینه کند.

عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در ادامه به برخی اعتبارات پیش‌بینی شده برای پروژه‌های عمرانی استان نیز اشاره و اظهارکرد: در لایحه بودجه ۹۶، حدود ۱۹۱ میلیارد تومان برای تکمیل راه‌آهن غرب (ملایر- کرمانشاه)، ۵۸ میلیارد تومان برای تکمیل بزرگراه استان (مسیر اسلام آبادغرب- قصرشیرین) و ۵۶ میلیارد تومان برای قطار شهری دیده شده است.

وی گفت: در این لایحه همچنین اعتباراتی برای راه‌های استان، تکمیل بیمارستان‌ها، پروژه‌های آبرسانی و فاضلاب و سایر بخش‌ها در نظر گرفته شده که امیدوارم دولت بتواند تخصیص کامل دهد و پروژه‌ای نیمه تمام نماند.

فلاحت‌پیشه بیان‌کرد: در خصوص راه‌آهن غرب کشور باید به این مسأله اشاره کرد که تعهد دولت تکمیل پروژه تا مرز خسروی است و امیدوارم در ایستگاه کرمانشاه متوقف نشود.

وی ادامه داد: در حالی که برای راه‌آهن یکی دیگر از استان‌های کشور طی دو سال اخیر حدود ۸۰۰ میلیارد تومان اختصاص داده شده اما برای راه‌آهن غرب کشور که به مراتب اهمیت بیش‌تری نیز دارد اعتبار ۱۹۱ میلیارد تومانی مصوب شده و باید منتظر ماند و دید که آیا دولت می‌تواند به تعهد خود مبنی بر اجرای کامل این پروژه در غرب کشور عمل کند.

فلاحت‌پیشه در پایان گفت: لایحه بودجه ۹۶ با وجود مزیت‌هایی که نسبت به لایحه امسال داشت می‌توانست اعتبارات بهتری برای سد‌ها و پروژه‌های آبی استان نظیر طرح گرمسیری داشته باشد.

حسن روحانی، رییس‌جمهوری اسلامی ایران هفته گذشته با حضور در مجلس لایحه بودجه سال ۱۳۹۶ کشور به میزان ۱۰ میلیون و ۸۴۹ هزار و ۳۹۲ میلیارد و ۹۳۴ میلیون ریال را تقدیم مجلس شورای اسلامی کرد.

بودجه عمران همیشه قیچی می‌شود

همچنین سخنگوی کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی با بیان این‌که متأسفانه هزینه جاری کشور غیرقابل‌تصور و بسیار زیاد است گفت: هزینه‌های جاری دولت شامل حقوق و مزایای کارمندان، یارانه و بخش عمران است.

صدیف‌بدری گفت: بودجه بسیار کم بخش عمران در بیش‌تر مواقع قیچی شده و به بخش‌هایی مانند یارانه وارد می‌شود. البته به نظر می‌رسد عدم تحقق بودجه عمرانی مبحث تازه‌ای نباشد.

سخنگوی فراکسیون مدیریت شهری مجلس دهم با انتقاد از این‌که امروز شاهد هستیم که بیش از ۹۰ درصد بودجه دولت صرف امور جاری کشور می‌شود و تنها ۱۰ درصد از بودجه کل صرف امور عمرانی می‌شود، تصریح‌کرد: وقت آن رسیده که دولت نگاه ویژه‌ای به بخش عمران داشته باشد زیرا این بخش در رکود بسیار سنگینی محصورشده است.

نماینده مردم اردبیل، نیر، نمین و سرعین در مجلس شورای اسلامی با یادآوری این‌که مجلس دهم باید در زمینه کاهش هزینه‌های جاری دولت با سبک‌سازی بدنه دولت اقدامات چشمگیری انجام دهد، افزود: امروز به مرحله‌ای رسیده‌ایم که دامنه هزینه‌های جاری دولت تا مرز ۹۰ درصد بودجه عمومی کشور رشد کرده و به شکل بودجه جاری درآمده است؛ و این مورد باعث ایجاد چالش در حوزه‌های مختلف شده است.

وی در ادامه به راهکارهای ارایه‌شده دولت یازدهم در مورد کاهش حجم هزینه‌های جاری دولت اشاره داشت و در این خصوص گفت: دولت یازدهم برای تغییر ساختار سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور گام‌های مؤثری برداشته و در نظر دارد برای کاهش هزینه‌های جاری دولت دو نهاد «سازمان برنامه‌وبودجه» و «سازمان اداری و استخدامی» از هم تفکیک کند.

سخنگوی کمیسیون عمران مجلس دهم در خاتمه گفت: کاهش حاکمیت دولت در امور و کاهش هزینه‌های جاری کشور به مدت‌زمان طولانی نیاز دارد؛ زیرا باید برنامه‌ریزی‌های مطلوبی در این خصوص صورت بگیرد.

لزوم حمایت از واگذاری طرح‌های نیمه‌تمام عمرانی به بخش خصوصی

به علاوه عضو کمیسیون عمران با بیان این‌که در لایحه بودجه ۹۶ ارسال‌شده به مجلس مباحثی در خصوص واگذاری طرح‌ها به بخش خصوصی صحبت شده است گفت: مشارکت بخش خصوصی در طرح‌های مختلف عمرانی باعث بهبود شرایط اقتصادی می‌شود.

حمیدبنایی گفت: در حال حاضر بخش اعظمی از پروژه‌های عمرانی به دلیل نبود منابع مالی در حال استهلاک است؛ در حالی‌که توان‌بخش خصوصی می‌تواند راه‌گشای این مباحث باشد.

نماینده مردم گناباد و بجستان در مجلس شورای اسلامی در این خصوص افزود: البته این مشارکت‌‌ها باید با نظارت دقیق انجام بگیرد تا کشور متحمل ضرر و زیان از کم‌کاری‌ها نشود؛ بخش خصوصی باید متعهد شود که با همکاری در تکمیل پروژه‌ای بعد ادعای ناکارآمد بودن پروژه و تخریب آن را نکند.

این نماینده مردم در مجلس دهم گفت: استفاده از منابع و ظرفیت‌های خارجی و بخش خصوصی راهکار مطلوبی برای جبران کسری بودجه است.

وی با بیان این‌که کمیسیون عمران همواره به دنبال واگذاری طرح‌ها به بخش خصوصی است، گفت: اجرای صحیح اصل ۴۴ قانون اساسی یکی از تأکیدات مکرر کمیسیون عمران است.

بنایی با بیان این‌که با توجه به کاهش قیمت نفت باید درآمدهای جایگزین برای کشور به دست بیاید، گفت: در شرایط کنونی بهترین درآمد برای کشور استفاده از منابع خارجی و به حرکت درآوردن چرخه تولید است.

عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی با اشاره به این‌که دولت در بودجه‌ریزی طرح‌های عمرانی دقت موشکافانه‌ای داشته باشد، یادآور شد: در این خصوص دولت باید طرح‌های اولویت‌دار و در حال اتمام را به طرح‌هایی با کم‌تر از ۳۰ درصد پیشرفت فیزیکی ترجیح دهد.

همچنین عضو کمیسیون عمران مجلس با اشاره به تأکید دولت در بودجه ۹۶ کل کشور بر واگذاری طرح‌های نیمه‌تمام به بخش خصوصی، گفت: استفاده از ظرفیت بخش خصوصی برای تکمیل پروژه‌های عمرانی می‌تواند بسیاری از این پروژه‌ها را تمام و به بهره‌برداری برساند.