انحصار در پرداخت الکترونیک بهای سوخت؛ سرنخ حملات سایبری

سخنگوی صنف جایگاه‌داران سوخت کشور، گفت: فعالیت انحصاری یک شرکت پرداخت الکترونیک، از عوامل تکرار حمله سایبری به سامانه هوشمند سوخت و عقب‌ماندگی در استفاده از فناوری‌های نوین در جایگاه‌ها است. به گزارش مناقصه‌مزایده، رضا نواز؛ درباره جزئیات حمله سایبری به سامانه هوشمند سوخت، افزود: چندین ماه قبل از اینکه در سال ۱۴۰۰ حمله سایبری رخ دهد، هشدارهای لازم را در این‌باره به مسئولان مرتبط داده بودیم. وی با بیان اینکه همه داده‌های دریافتی از متخصصان و روند موجود در جایگاه‌های سوخت، نشان‌دهنده استهلاک و بی‌توجهی‌‌ها بود، ادامه داد: این مسائل امکان خطر را بیشتر می‌کرد، اما متأسفانه در آبان ۱۴۰۰ این اتفاق رخ داد؛ پس از آن هم صنف جایگاه‌داران سوخت کشور، برای نوسازی و همچنین تغییر نظام توزیع هدفمند یارانه سوخت اقداماتی انجام داد. نواز؛ با اشاره به برگزاری جلسات متعدد با متخصصان فنی، تشریح کرد: برای جذب سرمایه‌گذار در این حوزه فراخوانی صادر کردیم و شش بانک برای همکاری، اعلام آمادگی کردند و خواسته‌های آن‌‌ها نیز منطقی بود. وی تأکید کرد: در این شرایط، نیازی به تأمین منابع مالی از سوی دولت نبود و حتی تفاهم‌نامه‌هایی را هم با چند بانک امضاء کردیم، اما دو مشکل علاقه‌مندی مسئولان شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی در سال ۱۴۰۰ به حفظ وضع موجود و همچنین تلاش یک شرکت پرداخت الکترونیک برای حفظ این وضع، مانع از انجام کار‌ها شد. سخنگوی صنف جایگاه‌داران سوخت کشور با بیان اینکه شرکت پرداخت الکترونیکی که در جایگاه‌های سوخت فعالیت دارد، بر این بازار تسلط دارد، گفت: این شرکت فقط به شرط اینکه خودش مجری طرح‌‌ها باشد، می‌پذیرفت که طرحی اجرا شود که صورت جلسات آن موجود است. وی ادامه داد: بانک‌های علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری در حوزه جایگاه‌های سوخت، انتظار داشتند که تراکنش‌های مربوط به جایگاه‌هایی که در آن‌‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنند، سهم خودشان باشد؛ یعنی به مالک جایگاه سوخت، این حق را بدهند که شرکت‌های پرداخت الکترونیک دارای مجوز از بانک‌مرکزی را انتخاب کنند. نواز؛ در ادامه، با ورود برخی دستگاه‌های نظارتی و امنیتی به این مسئله، گفت: یکی از دستگاه‌های امنیتی تصویب کرد که نباید فقط یک شرکت پرداخت در جایگاه‌های سوخت حضور داشته باشد. وی تشریح کرد: این مصوبه به شرکت‌های تابعه وزارت نفت ابلاغ شد و منظور از آن، این بود که شرکت‌های پرداخت الکترونیک دارای مجوز از بانک‌مرکزی، پس از اخذ مجوز از دستگاه‌های نظارتی و بازرسی در حوزه‌های مختلف، می‌توانند تجهیزاتی در جایگاه‌های سوخت نصب کنند و تراکنش‌‌ها از طریق آن‌‌ها انجام شود. سخنگوی صنف جایگاه‌داران سوخت کشور، تأکید کرد: بانک‌مرکزی هم در این زمینه پیگیری انجام داده و قطعاً با شورای‌عالی فضای مجازی هم مکاتباتی داشته است. قوانین حوزه پولی و بانکی و مصوبات شورای‌عالی پول و اعتبار، بیان می‌کنند که مالکان بخش‌خصوصی در انتخاب دستگاه‌های پذیرنده اختیار دارند. وی افزود: اگر این اتفاق می‌افتاد و شرایط رقابتی می‌شد، فناوری‌های نوین و تسهیل بیشتر برای مردم و جایگاه‌های سوخت اتفاق می‌افتاد، اما انجام نشد. نواز؛ با بیان اینکه هشدارهای صنف جایگاه‌داران سوخت کشور در این باره ادامه دارد، گفت: اکنون که حمله سایبری دوم رخ داده، اظهارنظرهای مسئول، پیرامون سامانه‌های پرداخت الکترونیک بانکی است.