ایران و چهارمین سال متوالی خشکسالی؛ آب هست اما خیلی کم!

مرضیه نیکخواه ـ روزی نیست که خبری از بی‌آبی در کشور نداشته باشیم! مردم در شبکه‌های اجتماعی هر روزه تصاویری از بی‌آبی در منازل خود به نمایش می‌گذارند. آن طور که مقامات می‌گویند تنها کمی بیش از ۳۰ درصد سد‌ها دارای آب هستند و بی‌آبی تهدیدی جدی برای حیات ایرانیان است. اکنون که در فصل زمستان هستیم نیز خبری از باران و برف‌های معمول در کلانشهر‌ها خصوصاً تهران نیست و به خودی‌خود همین مسئله خبر از عمق فاجعه برای سال بعد می‌دهد. جالب آنکه اصغری؛ یکی از کارشناسان به نام سازمان هواشناسی نیز به طنز گفته، تنها راهی که می‌توان برف را به تهران آورد این است که آن را نقاشی کنیم! ایران در عرض جغرافیایی ۲۵ تا۴۰ درجه نیمکره شمالی واقع شده است. این عرض جغرافیایی را کمربند خشکی جهان می‌نامند. در این عرض جغرافیایی، مهم‌‌ترین و مشهور‌ترین بیابان‌های جهان مستقر شده‌اند. وضعیت به قدری بحرانی است که چندی قبل ناسا اعلام کرد که ایران تا ۳۰ سال آینده به دلیل افزایش دما و تغییر اقلیم غیرقابل سکونت خواهد شد. با این وجود رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی کشور، با رد این ادعا می‌گوید: این خبر شایعه بوده و اصالت ندارد و قابل اعتنا نیست. ناسا اصلاً چنین پیش‌بینی‌ای در مورد ایران انجام نداده است. ولی یک واقعیت وجود دارد و آن این است که خاورمیانه، یکی از مناطقی است که سرعت تخریبش بالاتر از دیگر مناطق جهان است. کشور ما به دلیل موقعیت جغرافیایی جزء کشورهای خشک و نیمه‌خشک به حساب می‌آید که البته کاهش بارندگی‌‌ها در سال‌های اخیر هم مزید بر علت این خشکسالی بوده و آن طور که شرکت مدیریت منابع آب اعلام کرده میزان بارش‌‌ها در پاییز امسال حتی نسبت به سال گذشته چیزی حدود شش درصد هم کاهش داشته و این هشداری است برای وقوع بحران خشکسالی. اگرچه که در کشور در شرایط کم‌بارشی به سر می‌بریم، اما به جهت همین شرایط کم‌بارشی موضوع مدیریت منابع آبی در کشور اهمیت دوچندانی پیدا می‌کند. در کل کشور اکنون در حوزه شهری حدود ۹۹ و ۹دهم درصد جمعیت شهری را تحت پوشش آب شرب و بهداشت داریم و در روستا‌ها حدود ۸۷ درصد.

ایران چهارمین سال متوالی خشکسالی را تجربه می‌کند

در همین رابطه، سخنگوی صنعت آب، با بیان اینکه از ابتدای سال آبی جاری تا ۹ دی‌ماه، ورودی سدهای کشور مشابه سال گذشته بوده است، بر ضرورت تداوم مدیریت صحیح مصرف آب، تأکید کرد. فیروز قاسم‌زاده؛ با بیان اینکه پیش‌بینی‌های پربارشی در فصل پاییز محقق نشد و کشور برای چهارمین سال متوالی، شرایط خشکسالی را تجربه می‌کند، اظهار کرد: با توجه به عدم دریافت بارش‌های کافی تاکنون، بخش آب کشور با تنظیم برنامه مدیریت منابع و مصارف حوضه‌های آبریز و اجرای طرح‌های مناسب، درصدد تأمین آب مطمئن برای بخش‌های مختلف مصرف به‌ویژه بخش شُرب است.

پیش‌بینی بارش‌های نرمال و کم‌بارشی در زمستان

رئیس سازمان هواشناسی نیز با تأکید بر اینکه برخی اتفاقات همچون گرمایش جهانی تحقق پیش‌بینی‌‌ها را تحت‌تأثیر قرار می‌دهند، اظهار کرد: طی روزهای زمستانی پیش‌رو، بارش‌هایی در حد نرمال و در برخی مناطق مایل به کم‌بارش پیش‌بینی می‌شود و حتی در صورت بارندگی‌های مناسب نیز، کم‌بارشی‌های گذشته جبران نمی‌شود. به گزارش ایسنا، سحر تاجبخش؛ در یک برنامه تلویزیونی، افزود: احتمال افزایش بارش‌‌ها در پاییز و زمستان براساس این پیش‌بینی‌‌ها بود و در منطقه ارزهای میانی که کشور ما قرار دارد نیز احتمال ۶۰ تا ۷۰ درصد بارش مناسب وجود دارد. تاجبخش؛ تأکید کرد: قطعاً همه ما تمایل داریم که پیش‌بینی‌‌ها محقق شود اما در برخی مواقع اتفاقاتی در جو می‌افتد که پیش‌بینی‌پذیری را کاهش می‌دهد و یکی از این اتفاقات، افزایش دما است که سال ۲۰۲۳ به گرمترین سال تاریخ کره‌زمین تبدیل شد. این مسئله موجب شد که الگوهای جو در منطقه خودمان که به‌دقت رصد کرده بودیم، چندان با پیش‌بینی‌های اردیبهشت مطابقت نداشته باشد.