چرایی تداوم آلودگی هوا گروه محیط زیست ،«هوای تهران و کلانشهرها آلوده است»، جمله‌ای است که در طی چند سال گذشته با گوش پایتخت‌نشینان و ساکنان برخی کلانشهرها آشنا و عجین شده است، اما بررسی و مقایسه وضعیت آلودگی هوا در تهران در سال‌های ۹۵ و ۹۲ ناگفته‌هایی به همراه دارد. آمار درباره آلودگی هوای […]
چرایی تداوم آلودگی هوا
گروه محیط زیست ،«هوای تهران و کلانشهرها آلوده است»، جمله‌ای است که در طی چند سال گذشته با گوش پایتخت‌نشینان و ساکنان برخی کلانشهرها آشنا و عجین شده است، اما بررسی و مقایسه وضعیت آلودگی هوا در تهران در سال‌های ۹۵ و ۹۲ ناگفته‌هایی به همراه دارد.
آمار درباره آلودگی هوای تهران در سال ۹۵ و ۹۲ چه می‌گوید
سازمان حفاظت محیط‌زیست به عنوان یکی از ۱۶ دستگاه متولی کاهش آلودگی هوا از سال ۹۲ تاکنون تدابیر و اقداماتی را در این زمینه اتخاذ کرده است که شامل حذف بنزین پتروشیمی، استاندارد یورو ۴ برای سوخت، توزیع سوخت استاندارد در کلانشهرها، استاندارد یورو ۴ برای تولید خودرو و جلوگیری از شماره‌گذاری موتورسیکلت‌های کاربراتوری از ابتدای مهرماه است و براساس شواهد، این اقدامات تا حد زیادی در کاهش آلودگی هوا مؤثر واقع شده‌اند.
سعید متصدی، معاون محیط‌زیست انسانی سازمان حفاظت محیط‌زیست در صفحه تلگرامی خود آماری مقایسه‌ای از وضعیت کیفی هوای تهران از فروردین تا ۲۰ آذر ماه سال ۹۵ و مدت مشابه در سال‌های۹۴ و ۹۲ ارایه کرده است که نشان از بهبود وضعیت هوا دارد.
به گفته متصدی، در سال ۱۳۹۵ تهران تاکنون ١٣ روز پاک، ۲۰۴ روز سالم، ۴۴ روز ناسالم برای گروه‌های حساس و ۵ روز ناسالم داشته است.
در بازه زمانی اول فروردین تا ۲۰ آذر در سال ۱۳۹۴، ۱۴ روز پاک، ۱۸۸ روز سالم، ۶۱ روز ناسالم برای گروه‌های حساس و دو روز ناسالم و یک روز بسیار ناسالم در تهران گزارش شده بود.
اما در سال ۱۳۹۲ روزهای پاک ٣ روز، ۱۶۴ روز سالم، ۹۵ روز ناسالم برای گروه‌های حساس و۴ روز ناسالم بود.
نظرات سید محسن طباطبایی مزدآبادی، مدرس دانشگاه خوارزمی در زمینه آلودگی هوا خواندنی است وی اعتقاد دارد: آلودگی هوای تهران امری طبیعی نیست بلکه زاییده مدیریت ناصحیح است که در طول صدسال گذشته در این شهر رقم خورده است.
تهران در دهه‌های گذشته شاهد یک رشد جمعیتی فزاینده بوده که از توانمندی اکولوژیکی این منطقه خارج است. مقصر اصلی آلودگی هوای تهران آن مدیرانی هستند که سبب شده‌اند سهم عمده جمعیت ایران در یک شهر متمرکز شود.
آلودگی هوا زاییده یک روز نیست و حل آن هم یک روزه شدنی نیست، روند مدیریت آلودگی هوا رو به بهبود است و بخش عمده‌ای از این بهبود نیز به خاطر حساسیت مردم و مطالبه رسانه‌ای است.
تجارب گسترده‌ای در پیش روی شهرهای ایران در زمینه مقابله با آلودگی هوا وجود دارد، می‌توان با بومی‌سازی این تجارب در مهار آلودگی هوا گام‌های مؤثری برداشت.
در سنجش کیفیت هوا بنا بر تشخیص سازمان بهداشت جهانی WHO از معیار ضریب کیفیت هوا یا AQI استفاده می‌شود.
صنایع و حمل و نقل با سوخت فسیلی دو عامل اصلی در ایجاد ذرات معلق با قطر کم‌تر از ۲٫۵ میکرومتر در شهر‌ها هستند.
آلودگی هوا چهارمین عامل مرگ و میر جهانی است و قریب به ۱٫۵ میلیارد تن در معرض این آلاینده‌ها قرار دارند و در سال ۳ میلیون انسان جان خود را به دلیل آلودگی هوا از دست می‌دهند که تنها ۱۰ درصد از آن‌ها در کشورهای توسعه یافته زندگی می‌کنند و این نشان می‌دهد کشورهای جنوب اصلی‌‌ترین کانون‌های آلودگی هوا هستند.
مکزیکوسیتی در سال ۹۲ میلادی آلود‌ترین شهر کره خاکی بود و موقعیت جغرافیایی این شهر که از ۳ طرف بین کوه محصور شده بود سبب می‌گشت تمام آلاینده‌های ۴ میلیون خودرو به ابری سیاه بالای این شهر تبدیل شود؛ اما امروز مکزیکوسیتی بین ۲۰ شهر آلوده دنیا نیز نیست و تعداد روزهای پاک در این کلان‌شهر ۲۰ میلیونی در سال ۲۰۱۲ به ۲۳۷ رسید.
تجربه‌های مدیریتی مکزیک به‌طور اجمالی توسعه حمل و نقل عمومی با تأکید بر مترو، ایجاد سامانه گسترده BRT، ترویج دوچرخه سواری، کاهش زمان تست آلایندگی خودروها، نوسازی تاکسی‌ها و خروج کارخانه‌های آلاینده از شهر ۶ کلید طلایی مکزیکوسیتی برای عبور از بحران آلودگی هواست.
در زمینه توسعه حمل و نقل عمومی این شهر توانست به سرعت ۱۲ خط را راه‌اندازی کند و با توسعه BRT سالانه ۸۰ هزار تن از میزان آلاینده‌های دی اکسید کربن را کاهش دهد به‌طوری که در سال ۲۰۰۹ این شهر موفق به اخذ جایزه زیست‌محیطی «فمیلی روی» از دانشگاه آکسفورد شد.
در حوزه ترویج استفاده از دوچرخه نیز تنها در سال ۲۰۰۹ این شهر ۲۱ کیلومتر خط ویژه دوچرخه ایجاد کرده است.
در حالی که معاینه فنی در ایران چندساله است، تست آلاینده‌ها در این شهر ۶ ماه است، محدودیت ورود خودروها به معابر شهری به صورت یک روز در هفته از جمله دیگر برنامه‌های مکزیکوسیتی برای کنترل آلودگی هوا در این شهر بود، ضمن این‌که سرب از بنزین حذف شد و استفاده از مبدل‌های کاتالیستی نیز برای خودروها اجباری گشت.
در مکزیک با تسهیلات ارزان قیمت خودروها و تاکسی‌های فرسوده با روالی منظم تعویض شدند و مقام‌های دولتی مکزیک در سال‌های گذشته در تلاش برای جایگزینی اتوبوس‌های دیزلی با اتوبوس‌های هیبریدی بوده‌اند. همچنین بیش از ۵۰ هزار کارخانه از داخل و اطراف شهر مکزیکوسیتی نیز به خارج از این شهر جا به جا شدند.
با این‌که تقریباً تمامی این طرح‌ها در تهران نیز در حال اجراست اما باید از خودمان بپرسیم چرا آلودگی هوا همچنان وجود دارد، گفت: به نظر می‌رسد مشکل اصلی در موضوع اجرای مصوبات و قوانین باشد.
همچنان خودروها با آلایندگی بالا تولید می‌شوند و کارخانه‌های آلاینده در اطراف شهر فعالیت می‌کنند، نباید اجازه داد آلودگی هوا به یک عرف در جامعه شهری ما تبدیل شود چرا که هزینه اقتصادی آن می‌تواند روند توسعه را تحت تأثیر قرار دهد.
منابع:
ایرنا
خبرگزاری خبرآنلاین
پایگاه اطلاع‌رسانی انجمن علمی اقتصاد شهری ایران
قانون
عصر ایران
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.