چالش کمبود دارو؛ از بدهی بیمه‌ها به مؤسسات درمانی تا داروهای قلابی اینترنتی!

علی غلام‌فراهانی- کلمه «ناصر خسرو» بیش از آنکه ما ایرانیان را یاد شاعر بزرگ پارسی بیندازد، یاد منطقه‌ای در پایتخت می‌اندازد که داروهای نایاب را می‌شود تنها در آن جا پیدا کرد! حال بعد از ظهور فضای مجازی و به تعبیر بهتری شبکه‌های اجتماعی، چند صباحی هست که عنان کار دارویابی به دست آنان افتاده […]

علی غلام‌فراهانی- کلمه «ناصر خسرو» بیش از آنکه ما ایرانیان را یاد شاعر بزرگ پارسی بیندازد، یاد منطقه‌ای در پایتخت می‌اندازد که داروهای نایاب را می‌شود تنها در آن جا پیدا کرد! حال بعد از ظهور فضای مجازی و به تعبیر بهتری شبکه‌های اجتماعی، چند صباحی هست که عنان کار دارویابی به دست آنان افتاده و موجی از دلالی و سودجویی آنان را فرا گرفته است. کافی است سری به برخی از این اپلیکیشن‌های دارویابی بزنید تا ببینید قیمت داروهایی که در داروخانه‌ها قیمت‌شان ارزان است، به هزاران برابر قیمت به فروش می‌رسند! بدتر آنکه بسیاری از مردم نیز بعضاً از سر ناچاری دست به خرید از این سایت‌ها می‌زنند و داروهای قلابی دریافت می‌کنند! در واقع کمبود دارو باعث شده تا بسیاری از مردم دست به خرید دارو از سایت‌هایی بزنند که کمترین نظارتی روی آنان نیست و به همین دلیل تضمینی برای دریافت داروی اصیل از سوی آنان وجود ندارد. حال شاید مهم‌ترین سؤال این باشد که مهم‌ترین دلیل کمبود دارو در کشور چیست؟

مهم‌ترین دلیل کمبود دارو

بی‌شک بیمه‌ها یکی از ارکان بسیار مهم برای خدمات‌رسانی به مردم در حوزه بهداشت، درمان و سلامت کشور هستند؛ اما بدهی بیمه‌ها به مؤسسات درمانی آن قدر زیاد است که می‌توان به جرأت گفت؛ مهم‌ترین دلیل کمبود دارو در کشور بدهی بیمه‌ها به مؤسسات درمانی است! در همین رابطه، سلمان اسحاقی؛ سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، چنین می‌گوید: به دلیل بدهی بیمه‌ها به داروخانه‌ها، این مراکز انگیزه لازم را برای تأمین دارو نخواهند داشت زیرا وصول بدهی بیمه‌ها دردسرهای زیادی داشته و زمان زیادی می‌برد و این موضوع باعث بی‌انگیزگی آن‌ها شده است. با پرداخت به موقع بدهی بیمه‌ها در زمان مناسب می‌توان برای کادر درمان، دانشگاه‌های علوم پزشکی و داروخانه‌های استان‌های محروم و کم‌برخوردار مانند استان خراسان‌جنوبی، مشوق و انگیزه ایجاد کرد و یکی از دلایلی که ۶۰ درصد پزشکان متخصصان ما در پنج کلانشهر کشور هستند، به این خاطر است که توانسته‌اند این خلأ را با ایجاد مطب‌های خصوصی پُر کنند اما استان‌های محروم از ظرفیت مطب‌های خصوصی نمی‌توانند استفاده کنند. بنابراین پرداخت معوقات در زمان مناسب می‌تواند کارساز باشد.

داروهای قلابی پلتفرم‌های اینترنتی

البته این تنها معضل کمبود دارو نیست و همان‌طور که گفته شد، فروش داروهای قلابی در پلتفرم‌های دارویی به معضلی اساسی تبدیل شده است. در این رابطه، محمد پیکان‌پور؛ مدیرکل امور دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو، با اشاره به فروش چند برابر قیمتی دارو‌ها در پلتفرم‌های فروش اینترنتی دارو، گفت: با رویکرد دارورسانی در منزل و سهولت دسترسی به دارو از مسیر داروخانه موافقیم اما برای این موضوع هم باید هفت شرط اساسی تعیین شده، رعایت شود. به گزارش ایسنا، وی یک نسخه دست‌نویس جعلی را نشان داد که فردی یک فرآورده مخدر با مُهر تقلبی نوشته است و در کسری از ساعت فرآورده توسط پلتفرم‌های اینترنتی تحویل او داده شده است. زمانی که پلتفرم به داده بک‌گراند نظام سلامت و نسخه الکترونیک متصل نباشد و اعتبارسنجی لازم را از نسخه نتواند انجام دهد؛ امکان سوء‌استفاده فراهم می‌شود. در یک نمونه دیگر دارویی که قیمت هر یک عدد قرص آن ۳۰۰۰ تومان است، با قیمت یک‌میلیون و ۵۰۰ هزارتومان به افراد تحویل داده شده است. یک نوع اسپری تنفسی با قیمت ۷۰ هزار تومان با قیمت ۴۸۰ هزار تومان به صورت باز به بیمار تحویل داده شده است که معلوم نیست آیا قبلاً استفاده شده است یا خیر؟ همچنین شربت برند زادیتن که ۷۰ هزار تومان است با قیمت ۶۵۰ هزار تومان در این پلتفرم‌‌ها به فروش می‌رسد. داروی شیمی‌درمانی که قیمت مصوب آن ۹۲ هزار تومان است در این پلتفرم‌‌ها با قیمت ۹ میلیون تومان تحویل بیمار شده است. مثال‌هایی از این دست اصلاً کم نیستند.

چالش کمبود دارو؛ از بدهی بیمه‌ها به مؤسسات درمانی تا داروهای قلابی اینترنتی!

علی غلام‌فراهانی- کلمه «ناصر خسرو» بیش از آنکه ما ایرانیان را یاد شاعر بزرگ پارسی بیندازد، یاد منطقه‌ای در پایتخت می‌اندازد که داروهای نایاب را می‌شود تنها در آن جا پیدا کرد! حال بعد از ظهور فضای مجازی و به تعبیر بهتری شبکه‌های اجتماعی، چند صباحی هست که عنان کار دارویابی به دست آنان افتاده و موجی از دلالی و سودجویی آنان را فرا گرفته است. کافی است سری به برخی از این اپلیکیشن‌های دارویابی بزنید تا ببینید قیمت داروهایی که در داروخانه‌ها قیمت‌شان ارزان است، به هزاران برابر قیمت به فروش می‌رسند! بدتر آنکه بسیاری از مردم نیز بعضاً از سر ناچاری دست به خرید از این سایت‌ها می‌زنند و داروهای قلابی دریافت می‌کنند! در واقع کمبود دارو باعث شده تا بسیاری از مردم دست به خرید دارو از سایت‌هایی بزنند که کمترین نظارتی روی آنان نیست و به همین دلیل تضمینی برای دریافت داروی اصیل از سوی آنان وجود ندارد. حال شاید مهم‌ترین سؤال این باشد که مهم‌ترین دلیل کمبود دارو در کشور چیست؟

مهم‌ترین دلیل کمبود دارو

بی‌شک بیمه‌ها یکی از ارکان بسیار مهم برای خدمات‌رسانی به مردم در حوزه بهداشت، درمان و سلامت کشور هستند؛ اما بدهی بیمه‌ها به مؤسسات درمانی آن قدر زیاد است که می‌توان به جرأت گفت؛ مهم‌ترین دلیل کمبود دارو در کشور بدهی بیمه‌ها به مؤسسات درمانی است! در همین رابطه، سلمان اسحاقی؛ سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، چنین می‌گوید: به دلیل بدهی بیمه‌ها به داروخانه‌ها، این مراکز انگیزه لازم را برای تأمین دارو نخواهند داشت زیرا وصول بدهی بیمه‌ها دردسرهای زیادی داشته و زمان زیادی می‌برد و این موضوع باعث بی‌انگیزگی آن‌ها شده است. با پرداخت به موقع بدهی بیمه‌ها در زمان مناسب می‌توان برای کادر درمان، دانشگاه‌های علوم پزشکی و داروخانه‌های استان‌های محروم و کم‌برخوردار مانند استان خراسان‌جنوبی، مشوق و انگیزه ایجاد کرد و یکی از دلایلی که ۶۰ درصد پزشکان متخصصان ما در پنج کلانشهر کشور هستند، به این خاطر است که توانسته‌اند این خلأ را با ایجاد مطب‌های خصوصی پُر کنند اما استان‌های محروم از ظرفیت مطب‌های خصوصی نمی‌توانند استفاده کنند. بنابراین پرداخت معوقات در زمان مناسب می‌تواند کارساز باشد.

داروهای قلابی پلتفرم‌های اینترنتی

البته این تنها معضل کمبود دارو نیست و همان‌طور که گفته شد، فروش داروهای قلابی در پلتفرم‌های دارویی به معضلی اساسی تبدیل شده است. در این رابطه، محمد پیکان‌پور؛ مدیرکل امور دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو، با اشاره به فروش چند برابر قیمتی دارو‌ها در پلتفرم‌های فروش اینترنتی دارو، گفت: با رویکرد دارورسانی در منزل و سهولت دسترسی به دارو از مسیر داروخانه موافقیم اما برای این موضوع هم باید هفت شرط اساسی تعیین شده، رعایت شود. به گزارش ایسنا، وی یک نسخه دست‌نویس جعلی را نشان داد که فردی یک فرآورده مخدر با مُهر تقلبی نوشته است و در کسری از ساعت فرآورده توسط پلتفرم‌های اینترنتی تحویل او داده شده است. زمانی که پلتفرم به داده بک‌گراند نظام سلامت و نسخه الکترونیک متصل نباشد و اعتبارسنجی لازم را از نسخه نتواند انجام دهد؛ امکان سوء‌استفاده فراهم می‌شود. در یک نمونه دیگر دارویی که قیمت هر یک عدد قرص آن ۳۰۰۰ تومان است، با قیمت یک‌میلیون و ۵۰۰ هزارتومان به افراد تحویل داده شده است. یک نوع اسپری تنفسی با قیمت ۷۰ هزار تومان با قیمت ۴۸۰ هزار تومان به صورت باز به بیمار تحویل داده شده است که معلوم نیست آیا قبلاً استفاده شده است یا خیر؟ همچنین شربت برند زادیتن که ۷۰ هزار تومان است با قیمت ۶۵۰ هزار تومان در این پلتفرم‌‌ها به فروش می‌رسد. داروی شیمی‌درمانی که قیمت مصوب آن ۹۲ هزار تومان است در این پلتفرم‌‌ها با قیمت ۹ میلیون تومان تحویل بیمار شده است. مثال‌هایی از این دست اصلاً کم نیستند.