ادامه چالش طرح رتبه‌بندی معلمان؛ آیین‌نامه جدید رتبه‌بندی مرهم می‌شود؟

مهدی یاوری- کافی است تا جلوی یک معلم اسم طرح رتبه‌بندی معلمان را بیاورید تا او را حسابی آزرده‌خاطر کنید! طرحی که به گواه اکثر کارشناسان از کارشناسی خوبی برخوردار نبود و حتی بسیاری از مواردی را که در این طرح آورده بودند، به‌درستی اجرا نشد! عریض و طویل‌‌ترین وزارتخانه دولت، وزارت آموزش و پرورش […]

مهدی یاوری- کافی است تا جلوی یک معلم اسم طرح رتبه‌بندی معلمان را بیاورید تا او را حسابی آزرده‌خاطر کنید! طرحی که به گواه اکثر کارشناسان از کارشناسی خوبی برخوردار نبود و حتی بسیاری از مواردی را که در این طرح آورده بودند، به‌درستی اجرا نشد! عریض و طویل‌‌ترین وزارتخانه دولت، وزارت آموزش و پرورش است. وزارتخانه‌ای که در دل خود گوهری به نام معلم را دارد که چراغ هدایت انسان‌ها به‌شمار می‌رود. اما همین قشر زحمتکش مدت‌ها بود که با بی‌عدالتی مواجه بود که مهم‌ترین آن نابرابری دریافتی آنان بود. بر همین اساس طرح رتبه‌بندی معلمان بعد از بیش از یک دهه سرانجام در اسفندماه ۱۳۹۹ از سوی دولت وقت به مجلس ارسال و کلیات آن خردادماه سال ۱۴۰۰ به تصویب رسید، اما به دلیل تغییرات قابل‌توجه لایحه از سوی نمایندگان مجلس و عدم تأمین بار مالی آن، ماه‌ها در مجلس معطل ماند و یک مرتبه نیز از سوی شورای‌نگهبان رد و دوباره به مجلس بازگشت. با انجام اصلاحات، این‌بار رتبه‌بندی از سوی شورای‌نگهبان مورد موافقت قرار گرفت و در ۱۶ اسفندماه سال ۱۴۰۰ از سوی رئیس مجلس جهت اجرا به دولت و ۲۳ اسفندماه از سوی رئیس‌جمهور به وزارت آموزش و پرورش، سازمان برنامه و بودجه و سازمان اداری و استخدامی کشور ابلاغ شد. بر این اساس دولت مکلف شد ظرف مدت یک ماه از ابلاغ قانون، آیین‌نامه اجرایی را تدوین و به تصویب هیئت وزیران برساند که به علت آنچه معاون سازمان امور اداری و استخدامی وقت، آن را دغدغه برای حفظ کیفیت آیین‌نامه اجرایی خوانده بود، تا ۱۲ تیرماه ۱۴۰۱ به طول انجامید و در نهایت چند روز بعد از سوی محمد مخبر؛ معاون اول رئیس‌جمهور جهت اجرا، ابلاغ شد.

نارضایتی معلمان از اجرای طرح رتبه‌بندی

اما پس از اجرای این طرح صدای بسیاری از معلمان بلند شد. طبق این طرح معلمان در شاخص‌های تجربه، شایستگی عمومی، تخصصی و حرفه‌ای بررسی می‌شوند و در شایستگی‌های عمومی معیارهایی همچون ارتباط و تعامل مؤثر، مهارت تفکر و حل مسئله، خلاقیت و تحول‌خواهی و باور به ارزش‌های اسلامی، ملی و انقلابی و روحیه جهادی مدنظر است. در بخش تجربه نیز سنوات خدمت، ارزیابی عملکرد، گواهی آموزش‌های ضمن خدمت، سابقه تدریس به همکاران و دریافت تقدیرنامه مدنظر است. از سوی دیگر، در فرآیند رتبه‌بندی، بررسی معلمان به‌صورت سیستمی انجام شده است که خطاهای بسیاری هم داشت؛ به‌عنوان مثال، معلم فیزیک را فقط فردی که در رشته فیزیک تحصیل کرده است، در حیطه تخصصی و حرفه‌ای می‌تواند ارزیابی کند اما در ارزیابی معلمان، این اتفاق نیفتاده است. مورد بعدی هم مربوط به «اشکالات آیین‌نامه اجرایی رتبه‌بندی معلمان» است که این موضوع از سوی رئیس مجلس هم مورد تأکید قرار گرفت و بخش زیادی از مشکلات رتبه‌بندی به این دلیل است و تا زمانی که آیین‌نامه اصلاح نشود، بررسی اعتراضات معنا نخواهد داشت. در حالی که روند صدور احکام جدید رتبه‌بندی معلمان بعد از بررسی اعتراضات همچنان ادامه داشت، با تدوین آیین‌نامه جدید رتبه‌بندی، امید‌ها برای رفع نقایص رتبه‌بندی معلمان با اصلاح آیین‌نامه، رنگی‌ دیگر به خود گرفت. در حالی‌که در آیین‌نامه قبلی معلمان فقط برای ارتقای رتبه، هر چهار سال یک بار ارزیابی می‌شدند تا مرتبه برای معلمان اختصاص یابد اما در آیین‌نامه جدید پیشنهاد شده که در بین این چهار سال هم ارزیابی صورت گیرد و هر سال با ارزشیابی‌هایی، عملکرد معلمان سنجیده شود. به‌طور کلی این آیین‌نامه نسبت به آیین‌نامه قبلی تغییرات اساسی تحت عنوان «چرخش‌های اصلاحی» دارد. حال باید منتظر ماند و دید که آیا آیین‌نامه اصلاحی جدید می‌تواند دل معلمان را به دست بیاورد یا خیر؟