بارور‌سازی ابر‌ها مشکل کم‌بارشی را حل می‌کند؟!  

با تشدید بحران آب و خشکسالی در نقاط مختلف جهان، بسیاری از کشور‌ها با تنش‌های شدید در حوزه منابع آب و مدیریت آن روبه‌رو هستند. از جمله این مناطق می‌توان به خاورمیانه و ایران اشاره کرد که براساس برآوردهای جدید با شرایط به‌مراتب نگران‌کننده‌ای مواجه شده است. به گزارش مناقصه‌مزایده، بارورسازی ابر‌ها و بارندگی مصنوعی […]

با تشدید بحران آب و خشکسالی در نقاط مختلف جهان، بسیاری از کشور‌ها با تنش‌های شدید در حوزه منابع آب و مدیریت آن روبه‌رو هستند. از جمله این مناطق می‌توان به خاورمیانه و ایران اشاره کرد که براساس برآوردهای جدید با شرایط به‌مراتب نگران‌کننده‌ای مواجه شده است. به گزارش مناقصه‌مزایده، بارورسازی ابر‌ها و بارندگی مصنوعی یکی از راه‌های مقابله با خشکسالی است که از دهه ۱۹۴۰ وجود داشته است. برای دهه‌ها تصور می‌شد بارورسازی ابر‌ها مؤثر باشد و مطالعات اخیر هم به اثبات این امر کمک کرده‌اند که بارورسازی ابر‌ها به راستی تأثیر خودش را حتی به میزان کم دارد و هیچ مدرکی مبنی بر مضر بودن «یدید نقره» که برای بارورسازی ابر‌ها از آن استفاده می‌شود، وجود ندارد. کارشناسان می‌گویند بارورسازی ابر‌ها به‌طور کلی ۵ تا ۱۵ درصد افزایش بارندگی را به همراه دارد. هرچند این مسئله ثابت شده که هیچ درمانی برای خشکسالی نیست، اما بارورسازی ابر‌ها می‌تواند یک ابزار مهم برای مدیریت آب باشد.

وزارت نیرو در حال فعالیت روی بارورسازی ابرهاست

در این باره سحر تاجبخش؛ رئیس سازمان هواشناسی، اظهار کرد: براساس نقشه‌ها، شواهد و اطلاعات موجود، برای فصل زمستان تا اوایل بهار سال آینده سیگنال خاصی برای بارش‌‌ها وجود ندارد، از این‌رو پیش‌بینی می‌کنیم بارش‌‌ها نرمال به سمت کم‌بارشی باشد. تاجبخش؛ با بیان اینکه ممکن است امواجی به صورت غیر مترقبه، موقت و موردی کشور را تحت‌تأثیر قرار دهد که این امواج در الگو‌ها و مدل‌‌ها دیده نمی‌شود، افزود: ۳٫۵ سال است که در کشور شرایط خشکسالی داریم و باید در حوزه مدیریت منابع آب، کشاورزی، صنعت و محیط‌زیست برنامه‌های جدی داشته باشیم. وی درخصوص بارورسازی ابر‌ها و اثرات آن بر افزایش میزان بارندگی‌ها، گفت: بارور‌سازی ابر‌ها یک موضوع علمی است که در همه کشورهای دنیا انجام می‌شود و قابل اجرا بوده و درتمام آزمایشگاه‌های مرتبط، این موضوع بررسی شده است. رئیس سازمان هواشناسی، گفت: ادعاهای متفاوتی درخصوص تولید بارش وجود دارد و آنچه که می‌توانیم به آن استناد کنیم مقالات و مستنداتی بوده که در سازمان‌ها و ژورنال‌های بین‌المللی منتشر می‌شوند. در ایران نیز سازمانی زیرنظر وزارت نیرو در رابطه با بارورسازی ابر‌ها در حال فعالیت است. صادق ضیاییان؛ رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا متولی این امر وزارت نیرو است و سازمان هواشناسی کشور در آن نقشی ندارد همچنین تأثیر بارورسازی ابر‌ها بر بارندگی‌های کشور و در سطح گسترده و پهنه وسیع هنوز توسط نهادهای بین‌المللی تأیید نشده است. ضیاییان؛ درباره میزان تأثیرگذاری بارورسازی ابر‌ها بر میزان بارندگی‌‌ها، اظهار کرد: بارورسازی در بازه‌زمانی و مکانی محدود اثرگذار است. برای مثال در رویدادی نظیر المپیک یا یک موقعیت مکانی نظیر پشت سد‌ها و دریاچه‌ها و… سابقه عملی دارد. وی با تأکید بر اینکه بارورسازی ابر‌ها یک طرح تحقیقی است که در بسیاری از نقاط جهان اجرا می‌شود، گفت: نهادهای بین‌المللی معتبر اثرگذاری باروسازی ابر در بلندمدت و موقعیت مکانی به وسعت پهنه کشور‌ها را تأیید نمی‌کنند و اظهارات در این رابطه بیش از آنکه علمی باشد، «گمانه‌زنی عامیانه» است و نمی‌توان قاطعانه گفت که این کار در مقیاس بزرگ و بر بارندگی‌های یک کشور می‌تواند تأثیرگذار باشد. در واقع این مسئله برای کشور پهناوری همچون ایران اصلاً اجرایی و عملی نیست. رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا، تأکید کرد: تحقیقات در زمینه باروسازی مسئله جدیدی نیست و سابقه آن به سال ۱۳۳۰ باز می‌گردد و محققان ایرانی در دستگاه‌های دولتی و پژوهشی نظیر وزارت نیرو نیز در این بازه‌زمانی روی این مسئله متمرکز بوده‌اند. ضیاییان؛ در پایان در پاسخ به این سؤال که آیا وزارت نیرو برای اجرای این طرح با سازمان هواشناسی مشورت کرده است یا نه؟ گفت: براساس مصوبه هیئت دولت قبل باید سازمان هواشناسی بر اجرای طرح بارورسازی ابر‌ها نظارت داشته باشد و مجوز این کار را صادر کند اما این مصوبه چندان عمر زیادی نداشت و پس از یک سال ابطال شد و سازمانی ذیل وزارت نیرو به وجود آمد که متولی اجرای طرح بارورسازی ابر‌ها شد.