پیغام گرم‌‌ترین زمستان تاریخ؛ بحران بی‌آبی در راه است

هر روز که از زمستان می‌گذرد، بیشتر از قبل نگاهمان به آسمان می‌رود. آسمانی که مدت‌هاست نعماتش را از ما دریغ کرده تا نگرانی از کمبود آب در آینده‌ای نزدیک وجودمان را فرا بگیرد! مدت‌هاست که در پایتخت ایران کسی برف و باران را مشاهده نکرده است. در اکثر استان‌ها نیز شرایط خیلی بهتر از […]

هر روز که از زمستان می‌گذرد، بیشتر از قبل نگاهمان به آسمان می‌رود. آسمانی که مدت‌هاست نعماتش را از ما دریغ کرده تا نگرانی از کمبود آب در آینده‌ای نزدیک وجودمان را فرا بگیرد! مدت‌هاست که در پایتخت ایران کسی برف و باران را مشاهده نکرده است. در اکثر استان‌ها نیز شرایط خیلی بهتر از تهران نیست و گرم‌‌ترین زمستان تاریخ تاکنون عایدی خاصی برایمان نداشته است. این در شرایطی است که تازه چهارمین سال خشکسالی متوالی را تجربه می‌کنیم و این وضعیت کماکان ادامه خواهد داشت. در واقع سال آبی از ابتدای مهرماه آغاز می‌شود و در ۱۰۰ روزی که از سال آبی جاری می‌گذرد، وضعیت بارندگی در کشور مطلوب نبوده است. از سوی دیگر، بارش بیشتر استان‌‌ها طی ۱۶ روز ابتدایی زمستان کمتر از نرمال گزارش شده است و براساس اطلاعات سازمان هواشناسی، از اول تا ۱۶ دی‌ماه به‌طورمیانگین ۵٫۴میلی‌متر بارش در کشور به ثبت رسیده است که در مقایسه با بلندمدت ۶۲ درصد کاهش را نشان می‌دهد. حال سؤال این است که با این بارش ناچیزی که تاکنون وجود داشته است، در بهار و تابستان آینده شرایط چگونه خواهد بود و چه راهکارهایی برای رفع کمبود بی‌آبی وجود دارد؟

بارورسازی ابرها

بی‌شک یکی از مهم‌ترین راهکارهای رفع کمبود بی‌آبی بارورسازی ابر‌هاست. بارورسازی ابر‌ها یا ابرآمایی تعدیل وضع هوا به وسیله افزودن مواد به داخل یک ابر با هدف تقویت تشکیل و رشد «بلورهای یخ» در ابرهای سرد و رشد قطرک‌های درون ابرهای گرم و در نتیجه افزایش بارش برف یا باران است.

حال سؤال این است که آیا بارورسازی ابر‌ها در ایران جواب می‌دهد؟ در همین رابطه، صادق ضیاییان؛ رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا چنین می‌گوید: بارورسازی ابر‌ها برای کشوری وسیع همچون ایران اجرایی و عملی نیست. نهادهای بین‌المللی معتبر اثرگذاری باروسازی ابر در بلندمدت و موقعیت مکانی به وسعت پهنه کشور‌ها را تأیید نمی‌کنند و اظهارات در این رابطه بیش از آنکه علمی باشد، «گمانه‌زنی عامیانه» است و نمی‌توان قاطعانه گفت که این کار در مقیاس بزرگ و بر بارندگی‌های یک کشور می‌تواند تأثیرگذار باشد. در واقع این مسئله برای کشور پهناوری همچون ایران اصلاً اجرایی و عملی نیست.

نمایندگان مجلس به دنبال بودجه برای بارورسازی ابرها

اما نمایندگان مجلس اعتقاد دارند که بارورسازی ابر‌ها در ایران می‌تواند به رفع بحران بی‌آبی کمک کند. در همین رابطه، محمدجواد عسکری؛ رئیس کمیسیون کشاورزی، در گفتگو با یک نشریه بر ضرورت تعیین اعتبار برای بارورسازی ابر‌ها در بودجه سال آینده تأیید کرد. همچنین معین‌الدین سعیدی؛ عضو کمیسیون کشاورزی، خبر داد که پیشنهادهایی در حوزه آبخیزداری برای بودجه مطرح کرده است. وی می‌گوید: دولت باید فکر و کاری برای حل این مسئله داشته باشد. یکی از روش‌های جدید باروری ابر‌هاست که هم برای مطالعات و هم برای اجرای آن در لایحه بودجه ۱۴۰۳ باید اعتباراتی دیده شود و باید این مسئله در اولویت برنامه دولت باشد.