بازار مسکن زیر سایه سنگین رکود  

محمد قره‌داغلی – اگرچه ساخت‌وساز مسکن در تابستان وضعیت بهتری داشته، اما در دو ماه پایانی پاییز دوباره وارد رکود شده است. به بیان دیگر علاوه بر حوزه معاملات، آمارهای رسمی نشان می‌دهد مسکن در حوزه ساخت نیز با رکود روبه‌روست. اصلی‌‌ترین مشکلی که حوزه مسکن با آن دست‌وپنجه نرم می‌کند رکود است؛ وضعیتی که می‌تواند ضربه‌ای جبران‌ناپذیر بر بدنه این بازار نیمه‌جان بزند. به گزارش مناقصه‌مزایده، محمود فاطمی‌عقدا؛ کارشناس حوزه مسکن، در مورد رکود کنونی بازار معاملات مسکن، گفت: «در حال‌حاضر با توجه به شرایط اقتصادی کشور، پایین بودن توان اقتصادی خانوار‌ها و از سوی دیگر قیمت بالای مسکن، این بازار به سمت رکود رفته است. این رکود به‌نوعی است که به‌راحتی نمی‌توان از آن خارج شد.» این کارشناس بخش مسکن، در مورد سیاست‌های کنونی دولت در حوزه مسکن نیز، اظهار کرد: «دولت اجرای سیاست‌های خود را در این زمینه دیر شروع کرد، نتوانست در دو سال اول اقدامی انجام دهد و همین هم تعادل بازار مسکن را به‌هم ریخت؛ قیمت‌ها بالا رفت و پس از آن هم بازار وارد رکود شد.» وی درباره چشم‌انداز خود از بازار مسکن در سال ۱۴۰۳ بیان کرد: «سال آینده با توجه به افزایش قیمت‌هایی که با آن مواجه خواهیم شد، مانند افزایش هزینه‌های مؤثر بر قیمت تمام‌شده مسکن و هزینه‌های مربوط به افزایش قیمت انرژی که باعث افزایش هزینه‌های حمل‌ونقل و بالا رفتن قیمت سیمان و فولاد، قاعدتاً قیمت تمام‌شده خانه هم بالا می‌رود.» در این باره سعید لطفی؛ دبیر اتحادیه مشاوران املاک، با بیان اینکه رکود کامل در بازار مسکن حاکم است، اظهار داشت: در حالی که در سال‌های گذشته در ماه‌های پایانی سال خرید و فروش مسکن افزایش پیدا می‌کرد اما حالا که حدود دو ماه مانده به پایان سال خرید و فروشی نداریم. وی ادامه داد: نرخ دلار تقریباً ثابت مانده و طبق گزارش دولت هم که نرخ مسکن از تیرماه رو به کاهش است. بنابراین چرا بازار مسکن باید راکد بماند؟ موضوع این است اگر بپذیریم قیمت مسکن کاهش هم پیدا کرده اما طبق گزارش رسمی منتشر شده متوسط قیمت هر مترمربع مسکن در تهران بیش از ۷۴ میلیون تومان است آیا با این قیمت‌ها مردم توان خرید دارند؟ دبیر اتحادیه مشاوران املاک، تأکید کرد: در این گزارش‌‌ها با اعداد بازی می‌شود تا به مردم بگویند قیمت‌ها کاهش پیدا کرده، وگرنه این کاهش دودرصدی قیمت مسکن در آذرماه نسبت به آبان‌ماه را نشان می‌دهد. چرا در این گزارش تغییر قیمتی آذرماه امسال نسبت به آذر ماه سال گذشته اعلام نمی‌شود؟ چرا تغییر قیمت‌ها در دو سال گذشته را اعلام نمی‌کنند؟ لطفی؛ با تأکید بر اینکه در بازار مسکن هیچ معامله‌ای برای خانه‌اولی‌‌ها انجام نمی‌شود یا تعداد معاملات بسیار اندک و جزئی است، گفت: همین میزان معاملات محدود هم درباره معاملات تبدیل به احسن یا تهاتر است یعنی کسانی که دارایی از قبل داشتند می‌توانند با تهاتر یا فروش آن وارد معامله دیگری شوند و معامله خرید مسکن اول و خانه‌اولی نداریم. با این روند شرایط رکود در بازار مسکن ادامه‌دار خواهد بود.  همچنین داوود بیگی‌نژاد؛ نائب رئیس اتحادیه املاک تهران از رکود بازار مسکن خبر داد و گفت: در مقایسه وضعیت آذرماه امسال نسبت به سال گذشته حدود ۶۵ درصد کاهش تعداد معاملات در بازار داشتیم و سه‌هزار و ۵۰۰ قرارداد در آذرماه سال‌جاری در سامانه املاک و مستغلات به ثبت رسیده است. نائب رئیس اتحادیه املاک، در ادامه تأکید کرد: البته باید توجه داشت که این آمار نسبت به آبان ماه امسال نیز متأسفانه روند کاهشی را طی کرده و بازار مسکن در رکود به سر می‌برد و هرچه به سمت عید نوروز حرکت می‌کنیم باید میزان قرارداد‌ها افزایشی شود. این مقام مسئول، خاطرنشان کرد: در مقایسه آذرماه با آبان‌ماه سال‌جاری هم حدود ۱٫۵ درصد کاهش معاملات داشتیم که باید این روند در جهش رو به رشد حرکت کند. وی در ادامه، تصریح کرد: روند بازار مسکن نرمال نیست؛ این بازار باید طبق دهه‌های اخیر هر مقدار که به سمت عید نوروز حرکت می‌کردیم در مقابل میزان سرمایه‌گذاری، خرید و فروش مسکن توسط مردم افزایش پیدا می‌کرد اما وضعیت بازار مسکن در سال‌جاری چنین به نظر نمی‌رسد. بیگی‌نژاد؛ ادامه داد: با توجه به افزایش قیمت مسکن در بازار، چنین قیمتی قطعاً در توان مصرف‌کننده نخواهد بود؛ حتی قیمت مسکن در برخی از نقاط تهران با قیمت تولید برابری می‌کند که چنین روندی قطعاً در آینده نزدیک بسیار شرایط این بازار را قرمز خواهد کرد. وی میانگین قیمت مسکن در استان «تهران» را متری ۷۵ میلیون تومان برآورد کرد. این مسئول در پایان، تأکید کرد: البته باید توجه داشت که سال آتی با عرضه واحدهای مسکونی نهضت ملی مسکن در بازار شاهد کاهش قیمت مسکن خواهیم بود و این بخش با رفع موانع، روبه جلو حرکت خواهد کرد؛ زیرا دولت سیزدهم عزم جدی برای کاهش قیمت مسکن در بازار دارند.