جاذبه‌های دیدنی خلیج‌فارس را بیش‌تر بشناسیم خلیج‌فارس (شاخاب‌پارس یا دریای‌پارس)، آبراهی است که پس از خلیج مکزیک و هودسن، سومین خلیج بزرگ جهان به شمار می‌آید. به گزارش سینا‌پرس، امروزه این خلیج یکی از بزرگترین پناهگاه‌های موجودهای دریایی مانند مرجانها، ماهی‌های تزیینی کوچک، ماهی‌های خوراکی و غیرخوراکی، صدف‌ها، حلزون‌ها، نرم‌تنان، شقایق‌های دریایی، اسفنج‌های دریایی، عروس‌های […]
جاذبه‌های دیدنی خلیج‌فارس را بیش‌تر بشناسیم
خلیج‌فارس (شاخاب‌پارس یا دریای‌پارس)، آبراهی است که پس از خلیج مکزیک و هودسن، سومین خلیج بزرگ جهان به شمار می‌آید.
به گزارش سینا‌پرس، امروزه این خلیج یکی از بزرگترین پناهگاه‌های موجودهای دریایی مانند مرجانها، ماهی‌های تزیینی کوچک، ماهی‌های خوراکی و غیرخوراکی، صدف‌ها، حلزون‌ها، نرم‌تنان، شقایق‌های دریایی، اسفنج‌های دریایی، عروس‌های دریایی، لاکپشتها، دلفین‌ها، کوسه‌ماهی‌ها و بسیاری از موجودات دریایی دیگر محسوب می‌شود. در این مقاله سعی داریم معروف‌‌ترین جانداران و گیاهان خاص و جاذبه‌های علمی این خلیج را معرفی کنیم.
ماهی‌ها: بیش از ۱۵۰ نوع ماهی متفاوت در خلیج‌فارس یافت می‌شود. بیش‌تر آبزیان خلیج‌فارس به جز چند مورد که وارد آب‌های کارون، بهمن شیر و اروند می‌شوند مابقی در آب‌های شور زندگی کرده و در همان‌جا تخم‌ریزی و تولیدمثل می‌کنند. از مهم‌ترین انواع ماهی‌های تجاری خلیج‌فارس می‌توان به زبیده، حلوا سفید، قباد، شیرماهی، شانک، سنگسر، پیش‌ماهی، هامور، سیکین، کارفه، طوطی، حلوا سیاه، شوریده، خبور، کفشک، سرخو، خابور و سبور اشاره کرد. از دیگر محصول‌های غذایی باارزش خلیج‌فارس می‌توان به میگو اشاره کرد. انواع صدف‌های خوراکی نیز در برخی سواحل مانند ساحل بندرعباس و ساحل گشه (ساحل صدف) در بندرلنگه و همچنین در اطراف بعضی جزایر مانند هرمز، قشم و لارک یافت می‌شوند که بازار عمده آن کشورهای اروپایی است.
نهنگ‌ها: ۱۱ گونه از تیره بالن‌ها و وال‌ها در خلیج‌فارس زندگی می‌کنند. از جمله بزرگترین آبزی حال حاضر جهان، نهنگ آبی است که طولی بین ۲۰ تا ۳۶ متر و وزنی بین ۶۰ تا ۱۷۸ تن دارد و سرعت آن ۸ تا ۳۰ مایل در ساعت است. این نهنگ بچه‌ای به طول ۷ متر و وزن ۷ تن به دنیا می‌آورد که روزی ۶۰۰ لیتر شیر می‌خورد اما غذای مادر منحصر به سخت‌پوستان و پلانگتون‌ها است. نهنگ باله‌پشتی دومین آبزی بزرگ جهان به شمار می‌آید. این نهنگ نیز در تمامی پهنه خلیج‌فارس به ویژه دهانه دریای عمان و خلیج شرقی جاسک یافت می‌شود. نهنگ گوژپشت از دیگر نهنگ‌های خلیج‌فارس است که سرعتی معادل ۸ تا ۱۰ کیلومتر دارد و تیغه‌های دندانی که در هر طرف ۲۷۰ تا ۴۰۰ عدد است و طول هر تیغه به ۸۰ سانتی‌متر می‌رسد. این نهنگ قادر است تا ۳۵ دقیقه زیر آب بماند. نهنگ خاکستری سرعت حیرت‌آوری معادل ۶۰ کیلومتر در ساعت دارد. نهنگ قاتل که بسیار نادر و کمیاب است از دیگر نهنگ‌های خلیج‌فارس به شمار می‌آید.
دلفین‌ها: یکی از انواع دلفین‌ها پوریوبز نام دارد. این نوع دلفین‌ها در جنگل‌های حرا به‌طور دائم زندگی می‌کند. بینی بطری نیز از دیگر انواع دلفین‌های خلیج‌فارس است. معمولاً این نوع از دلفین‌ها در جنوب جزیره قشم و در مجاورت جزیره هنگام و سالارک و هرمز زندگی می‌کنند و از گونه‌های بومی منطقه نیز محسوب می‌شوند. همچنین تا اوایل نیمه نخست تابستان نیز دلفین‌های گوژپشت در مجاورت قشم دیده می‌شوند. این گونه‌ها مهاجر آب‌های خلیج‌فارس هستند و ۵ تا ۶ ماه در این آب‌ها می‌مانند. از دیگر دلفین‌های خلیج‌فارس دلفین‌سیاه است که گونه‌ای از نهنگ‌های خلیج‌فارس است که رنگ تیره بدن، آن را از سایر گونه دلفین‌ها جدا می‌سازد.
کوسه‌ها: ۷ گونه از کوسه‌ها در آب‌های خلیج‌فارس زندگی می‌کنند. کوسه ماهیان درنده (Carcharhinidae) معروف به بمبلک یا کولی از این کوسه‌ها است. طول این ماهی به یک متر می‌رسد. کوسه چانه سفید از این خانواده جزو خطرناک‌ترین کوسه ماهیان خلیج‌فارس به شمار می‌آید. کوسه گربه ماهیان (Hemisyllidae) از دیگر کوسه‌های آب‌های خلیج‌فارس است. نام گربه به علت سبیلک‌های این ماهی است که از هر سوراخ بینی بیرون آمده است. این ماهیان بسیارخطرناک و حریص بوده و به صورت دسته جمعی حرکت می‌کنند. نهنگ کوسه‌ها یا کوسه کر(Rincodon tidae) از دیگر کوسه‌های این خلیج است. اعضای این خانواده دارای دهان انتهایی بوده و دارای رژیم غذایی پلانکتون خواری هستند. همچنین این ماهیان یک جفت سبیلک در سوراخ بینی خود دارند. کوسه ماهیان سرچکشی(Sphranidae) از دیگر کوسه‌های خلیج‌فارس است. این خانواده دارای دو برجستگی در دو طرف سر خود هستند که آن‌ها را به چکش شبیه می‌سازد. روی این برجستگی‌‌ها چشم‌‌ها و بینی قرار دارد. بعضی‌ها معتقدند که این شکل (برجستگی‌های دو طرف سر) به ماهی قدرت احاطه بیش‌تری نسبت به محیط می‌دهد. کوسه روباه‌دریایی (Alopiidae)، کوسه‌ماهیان‌شکاری (Triakidae) و کوسه‌ماهیان‌گورخری (Stegostomatidae) نیز از دیگر کوسه‌های معروف خلیج‌فارس محسوب می‌شوند.
لاکپشتها: تاکنون ۸ گونه از این آبزی در دریا‌ها و اقیانوس‌ها شناخته شده که از این میان گونه‌های لاک‌پشتان سبز، سرخ، چرمی، عقابی و زیتونی در خلیج‌فارس و دریای عمان توسط سازمان فائو تأیید شده است. در مطالعات انجام شده گونه‌های غالب در سواحل ایران عموماً گونه لاک‌پشت عقابی و سپس گونه لاک‌پشت سبز است. هم‌اکنون لاک‌پشت پوزه عقابی (Eretmochelys imbricata) به‌شدت در معرض خطر انقراض قرار دارد. پوزه این لاک‌پشت برای بیرون کشیدن غذای اصلیش یعنی اسفنج دریایی از لابه‌لای مرجانها به شکل منقار عقاب درآمده و از همین رو به لاک‌پشت پوزه عقابی یا منقار کوتاه موسوم شده است. طول لاک‌پشت پوزه عقابی بالغ به یک متر می‌رسد و وزن میانگین آن حدود ۸۰ کیلوگرم است. این حیوان در سن بالای ۳۰ بالغ می‌شود و تصور می‌رود عمر آن حدود ۳۰ تا ۴۰ سال باشد. لاک‌پشت سبز دریایی (Chelonia mydas) نیز به نام‌های لاک پشت سیاه و لاک‌پشت سبز اقیانوس آرام شناخته می‌شود. این‌گونه نیز در خطر انقراض قرار دارد. دلیل نام گذاری این‌گونه وجود لایه‌ای از چربی سبز رنگ در زیر لاک این حیوان است. لاک‌پشت سبز دریایی بالغ عموماً از علف دریایی تغذیه می‌کند و به گونه‌ای با هرس کردن کف دریا از رشد بی‌رویه جلبک‌ها جلوگیری می‌کند. این‌گونه از لاکپشتها برای زیست‌بوم مفید هستند و به عنوان موجودات پاک‌کننده زیست‌بوم دریا به شمار می‌روند.
گاو دریایی: گاوهای دریایی با نام علمی Dugong پستانداران آبزی بزرگی هستند که شباهت زیادی به فک‌ها دارند. از این خانواده در آب‌های خلیج‌فارس و دریای عمان یک گونه وجود دارد و از جانوران بسیار نادر و کمیاب در دنیا به شمار می‌رود؛ منطقه حفاظت شده حرا در تنگه خوران در غرب جزیره قشم، منطقه حفاظت شده بوشهر و خلیج گواتر دریای عمان از جمله مناطق ایران هستند که گاه آمارهایی از مشاهده این‌گونه آبزی ارایه داده‌اند. دشمن طبیعی گاوهای دریایی کوسه و نهنگ قاتل است. آلودگی آب ناشی از جنگ خلیج‌فارس و چاه‌های نوروز و همچنین گیر افتادن در تورهای ماهیگیری باعث کاهش جمعیت این حیوان شده است.
مرجان‌های خلیج‌فارس: طبق مطالعه‌های انجام شده سال‌های گذشته هم‌اکنون حدود ۳۶ گونه مرجان آبسنگ‌ساز در آب‌های ایرانی خلیج‌فارس وجود دارد. در میان مرجان‌های سخت شناسایی شده، خانواده Favidae متنوع‌‌ترین و خانواده Acroporidae وPoritidae فراوان‌‌ترین مرجان‌های سخت هستند. همچنین مرجان‌های سخت جنس Turbinariaو Acathastera نیزکمیاب‌‌ترین گونه‌ها بودند.
جنگل حرا (جنگل مانگرو): جنگل‌های دریایی نیز یکی از عجیب‌‌ترین عناصر طبیعی این خلیج هستند. این جنگل‌ها بیش‌تر از درختانی تشکیل شده‌اند که حرا نام دارند. حرا گونه‌ای درخت مانگرو است که در سواحل شمالی قشم، بندرپل، جزیره هرمز و بندر خمیر در استان هرمزگان به کثرت و فراوانی دیده می‌شود. این درخت در زبان لاتین به نام ابوعلی‌سینا، پزشک و فیلسوف شهیر ایرانی نامگذاری شده است. در این جنگل‌ها درختانی در ناحیه جذر و مدی زیست می‌کنند و از آب شور بهره می‌گیرند. عجیب‌تر این‌که گاه بخش اعظم آن‌ها به زیر آب شور دریا فرو می‌رود اما همچنان به حیات خود ادامه می‌دهند.
پرندگان: براساس تحقیق‌های انجام شده در ایران ۲۰ راسته، ۷۸ خانواده و ۵۱۷ گونه وجود دارد که از این تعداد ۱۰ راسته، ۴۶ خانواده و ۱۸۷ گونه پرنده آبزی و خشک‌زی در خلیج‌فارس و جزایر آن با ویژگی‌های کم‌نظیر خود از قبیل شوری آب و ارتباط محدود با آب‌های آزاد زندگی می‌کنند. پرستوی دریایی پشت دودی(Bridled Tern) ، کاکایی دودی(Hemprich’s Gull)، کاکایی بزرگ (Great Black-headed Gull) ، کاکایی کوچک (Little Gull)، کبوتر دریایی کوچک (Little shearwater)، نوک سرخ دریایی (Red-billed tropic-bird)، بوبی نقابدار (Masked Booby) ، باکلان گلو سیاه (Socotra Cormorant) و… از جمله این پرندگان هستند.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.