مهدی یاوری- گرمترین زمستان تاریخ ایران در حال سپری شدن است؛ زمستانی که براساس داده‌های سازمان هواشناسی، میزان بارش به کمترین حد خود در تاریخ کشورمان رسیده است و اگر وضع به همین منوال بگذرد، بهار و مخصوصاً تابستانی بسیار گرم و طاقت‌فرسایی در انتظار مردم کشورمان خواهد بود. حال سؤال اصلی این است که […]
مهدی یاوری- گرمترین زمستان تاریخ ایران در حال سپری شدن است؛ زمستانی که براساس داده‌های سازمان هواشناسی، میزان بارش به کمترین حد خود در تاریخ کشورمان رسیده است و اگر وضع به همین منوال بگذرد، بهار و مخصوصاً تابستانی بسیار گرم و طاقت‌فرسایی در انتظار مردم کشورمان خواهد بود. حال سؤال اصلی این است که دلیل گرمای بیش از حد هوا در سرد‌ترین فصل سال چیست؟ برخی کارشناسان می‌گویند: دمای زمین در چند دهه گذشته افزایش یافته و به این روند افزایشی دما، اصطلاحاً «تغییرات اقلیمی» گفته می‌شود، زیرا این کلمه علاوه بر افزایش دما، به تأثیر آن روی اقلیم نیز اشاره می‌کند. تغییرات اقلیمی، مهم‌ترین علت تغییر در الگوهای آب و هوایی در سراسر کره‌زمین می‌باشد. در شرایط عادی و طبیعی، دمای زمین در طول یک دهه یا سال تغییر می‌کند که دلیل آن چرخه طبیعی زمین است. اما به جز این تغییر دمایی که به شکل طبیعی رخ می‌دهد، فعالیت‌های مخرب انسانی مهم‌ترین دلیل تغییرات اقلیمی است که اکنون با آن مواجه هستیم. اما در حال‌حاضر فعالیت‌های بشر سبب تولید گازهای گلخانه‌ای شده‌اند که عمر طولانی دارند و با افزایش دما نیز از بین نمی‌روند و جو زمین را از حالت طبیعی خود خارج می‌کنند. در نتیجه این اختلالات، دمای زمین روزبه‌روز افزایش می‌یابد.
علت تفاوت بارش بین ایران و ترکیه
حال این سؤال مطرح می‌شود که اگر تغییرات اقلیمی باعث گرم شدن هوای زمستان شده، چرا در مرز ایران با ترکیه چنین شرایطی حاکم نیست و بارش برف چهار متری مردم را حیرت زده کرده است؟! در همین رابطه، احد وظیفه؛ رئیس مرکز ملی اقلیم و سرپرست بحران خشکسالی سازمان هواشناسی کشور چنین، می‌گوید: علت بارش برف در ترکیه این است که مناطق کوهستانی به سمت باد سوی جریان هست، یعنی جریانات مرطوب ابتدا وارد جنوب شرق ترکیه شده و بعد وارد ایران می‌شوند، مثل شمال و جنوب البرز، جریان‌های هوا که از دریای خزر می‌آیند وارد گیلان و مازندران می‌شوند بارندگی بیشتری دارد که اقلیم آن منطقه را متفاوت می‌کند ولی در جنوب رشته کوه البرز مثل استان تهران بارندگی خیلی کمتر هست، آن طرف کوه برف هست و این طرف خبری نیست که این به دلیل اختلاف توپوگرافی هست. در ترکیه هم همین اتفاق می‌افتد و جریانات مرطوب به کوه برخورد کرده و مجبور به صعود کوهساری شده و سرد شده و شروع به بارش می‌کنند، اما جریانی که از کوه عبور می‌کند خشک‌تر است. در همه دنیا شرایط به همین صورت است.
مازوت‌سوزی علت محو شدن ابرها
اما بهروز صراف؛ عضو هیئت علمی دانشگاه تبریز، مازوت‌سوزی را علت محو شدن ابرها می‌داند و می‌گوید: سامانه‌های باران‌زای اخیر، هیچ‌گونه بارشی بر فراز دریاچه ارومیه و نواحی اطراف آن از جمله شهر تبریز نداشته است. «گرمایش حاصل از تولید آلایندگی‌های شدید (حاصل از سوخت‌های غیراستاندارد و مازوت‌سوزی)، روی شهر تبریز، علت اصلی محو شدن ابرها می‌تواند محسوب شود.
هارپ باعث خشکسالی است؟
برخی کارشناسان نیز پیش‌تر هارپ را علت خشکسالی اعلام کردند. برنامه پژوهشی یونوسفر فعال با فرکانس بالا، عنوان پدیده‌ای معروف به هارپ است که از سال ۱۹۹۳ توسط آمریکایی‌‌ها در حال آزمون و خطاست. پدیده هارپ سال‌‌ها محل اختلاف‌نظر در میان سیاست‌مداران آمریکایی و مردم جهان بود. حتی در خود آمریکایی‌‌ها نیز نسبت به کارکرد‌های این پدیده اختلاف‌نظر وجود داشت. چندی پیش که بحث عدم بارش در ایران و بارور شدن ابرها در ترکیه به شدت رسانه‌ای شد؛ برخی دوباره تأثیر این پروژه را مطرح کردند، با این تصور که پدیده هارپ باعث شده شرایط خشکسالی در ایران شدت گیرد. در همین رابطه، مهدی زارع؛ محقق حوزه زلزله‌شناسی و هواشناسی، در این‌باره به «عصر ایران» گفت: «این رویداد‌های عمده آب و هوایی به مقادیر فوق‌العاده زیاد انرژی نیاز دارند و هیچ راهی وجود ندارد که انسان‌‌ها موادی را در جو قرار دهند و باعث وقوع این رویداد‌‌ها شوند. هارپ بسیار کوچک‌تر از انرژی خورشیدی است که سطح زمین را گرم می‌کند و به یک ناحیه کوچک محدود می‌شود.
دیدگاه بسته شده است.