تأثیر تسهیلات بر رونق بازار مسکن دست مردم کوتاه از وام‌های مسکن است علی‌رغم این‌که سیاست اصلی وزارت راه و شهرسازی برای رونق و ایجاد تحرک در بخش مسکن، افزایش قدرت خرید مردم از طریق ارایه تسهیلات بوده و در این راستا تسهیلات متنوعی نظیر صندوق پس‌انداز یکم، حساب صندوق پس‌انداز مسکن، تسهیلات ساخت مسکن، […]
تأثیر تسهیلات بر رونق بازار مسکن
دست مردم کوتاه از وام‌های مسکن است
علی‌رغم این‌که سیاست اصلی وزارت راه و شهرسازی برای رونق و ایجاد تحرک در بخش مسکن، افزایش قدرت خرید مردم از طریق ارایه تسهیلات بوده و در این راستا تسهیلات متنوعی نظیر صندوق پس‌انداز یکم، حساب صندوق پس‌انداز مسکن، تسهیلات ساخت مسکن، اوراق تسه و… هم پیش‌بینی کرده است، اما به عقیده اقتصاددانان، تأثیر تسهیلات مسکن در افزایش توان خرید، جای بحث و انتقادات بسیاری دارد و سازندگان و مردم در این حوزه مورد بی‌مهری بسیاری قرار گرفته‌اند.
با وجود این‌که طی ماه‌های اخیر کارشناسان بر لزوم تسهیل پرداخت تسهیلات برای رونق و تحرک بازار مسکن، بسیار تأکید کرده‌اند، اما توجهی به این مسأله نشده و همچنان دسترسی به این تسهیلات از نظر عامه مردم یک مسیر صعب‌العبوری است که گذر از آن کار هر کسی نیست و به همین دلیل، عموم مردم ترجیح می‌دهند از خیر گرفتن این وام‌‌ها بگذرند و عطای آن را به لقایش ببخشند تا این‌که با سختی‌های آن دست و پنجه نرم کنند.
بلوکه شدن یک‌ساله سرمایه‌ها در صندوق یکم
نمونه بارز این موضوع در بخش تسهیلات صندوق یکم قابل مشاهده است و اگرچه اخیراً برای افزایش استقبال متقاضیان سود آن را به ۹ درصد کاهش داده‌اند، اما عملاً متقاضیان برای دریافت این وام باید یک سال تمام سرمایه خود را در بانک سپرده‌گذاری و به بیان دیگر بلوکه کنند تا درنهایت مجوز استفاده از این تسهیلات شامل حال آنها شود.
به‌طوری که با گذشت حدود یک سال‌ونیم از رونمایی تسهیلات صندوق یکم، این صندوق تاکنون به خاطر شرایط دشوار دریافت این تسهیلات، جوابگوی نیاز بازار نبوده و موفق عمل نکرده است. این در حالی است که در کشورهای توسعه یافته، دولت تمهیدات ویژه‌ای در این زمینه دیده است.
اوراق تسه، انتخابی بین بد و بدتر
به همین دلیل، در حال حاضر عمده‌‌‌ترین روشی که مردم می‌توانند از آن برای خرید مسکن در کوتاه‌‌‌ترین زمان ممکن استفاده و به آن دسترسی پیدا کنند، بحث اوراق تسه است که به نظر می‌رسد این نوع تسهیلات هم خود به عاملی برای سوداگری در بازار مسکن تبدیل شده است.
مهم‌تر از این، برخی کارشناسان با انتقاد از این‌که مصوبات شورای پول و اعتبار در بخش اوراق تسه رعایت نمی‌شود می‌گویند: هرچند نرخ سود تسهیلات اوراق تسه حداکثر ۱۸ درصد اعلام شده، اما مردم مازاد بر این رقم، باید حدود ۷ درصد نیز برای دریافت اوراق تسه هزینه و با نرخ ۲۴ درصدی این تسهیلات را دریافت کنند که این بی‌عدالتی در حق متقاضیان و خارج از دستورالعمل شورای پول و اعتبار است. درواقع فرایند دریافت تسهیلات بانکی نباید به نحوی باشد که مردم هزینه بیش‌تری را خارج از مصوبات شورای پول و اعتبار متحمل شوند و این ایراد ناشی از سیستم بانکی و نیازمند بازنگری است و در غیراین صورت نمی‌توان انتظار پویایی و تحرک در بازار مسکن را داشت.
با این حال به دلیل تنگناهای موجود و نبود سازوکارهای مناسب دیگر از یک سو و از سوی دیگر به لحاظ این‌که مردم جهت دریافت تسهیلات در مدت زمان کوتاه و برای خرید مسکن چاره‌ای به جز استفاده از اوراق تسه ندارند، درنهایت مجبور می‌شوند که اوراق تسه را با هزینه بالاتر خریداری کنند و این نوع تسهیلات از استقبال بیش‌تری برخوردار است.
نبود تسهیلات ساخت در شرایط کمبود مسکن
این چالش‌‌ها در بخش تسهیلات ساخت مسکن هم به نوع دیگری مطرح می‌شود. درواقع نرخ تورم ۸ درصد اعلام می‌شود، در حالی که تولیدکننده باید با نرخ ۱۸ درصد تسهیلات دریافت کند و اختلاف این عدد، بسیار است و تعادل بین نرخ سود تسهیلات در حوزه‌های خرید و تولید نابرابری می‌کند.
به گفته سازندگان مسکن، در سال‌های گذشته حتی در شرایط رکود مسکن، نرخ تسهیلات در حوزه خرید و همچنین ساخت مسکن از یک تابعی تبعیت می‌کرد که این نرخ در بد‌‌ترین شرایط در طول ۳۰ سال گذشته عدد ۱٫۳ دهم بود، اما حالا به ۲٫۲ رسیده و این فرایند باید هرچه سریعتر اصلاح شود. چرا که تولید مسکن با این رقم اصلا توجیه اقتصادی ندارد و در هیچ بازه‌ای از تاریخ ۳۰ سال گذشته نرخ سود تسهیلات در حوزه ساخت با نرخ سود تسهیلات در حوزه خرید مسکن، تا این حد تفاوت نداشته و در کشورهای توسعه یافته هم تفاوت بین این دو بیش از دو درصد نیست.
علاوه بر این، مسأله دیگر این است که بعضاً علی‌رغم تأکید بانک مرکزی و بانک مسکن مبنی بر تسهیل دریافت تسهیلات بانکی از سوی تولیدکننده و سازنده مسکن، آنها این امکان را ندارند و در بسیاری از استان‌ها این مصوبات رعایت نمی‌شود.
با این اوصاف در حالی که مسؤولان وزارت راه و شهرسازی صحبت از توسعه‌ای شدن سیستم بانکی کشور می‌کنند، تحقق این موضوع دور از ذهن به نظر می‌رسد. چرا که هنوز شرایط توسعه‌ای شدن نه تنها از بابت پرداخت تسهیلات بانکی، بلکه در عملکرد سیستم بانکی و تأمین تسهیلات و منابع آسان برای مردم جهت خرید مسکن در کشور برقرار نیست.
مسکن، نیازمند برنامه‌ریزی درست و مرتب اقتصادی
از طرفی به عقیده گروهی کارشناسان، امروز مسکن تولید نمی‌شود و از همین رو با وجود ارایه هرگونه تسهیلات و برنامه‌ریزی برای افزایش معاملات، قدرت خرید مردم برای بخش مسکن محدود خواهد بود؛ چرا که مسکن به اندازه نیاز فعلی تولید نمی‌شود و با توجه به کسری بسیار بالای مسکن در کشور، مردم هرچند قدرت خرید داشته باشند، اما فقط بخشی از آنها اقدام به خرید می‌کنند و بخشی دیگر این امکان را ندارند و لذا مدتی بعد قیمت مسکن به شدت افزایش پیدا می‌کند.
بر این اساس، مسکن نه فقط نیازمند ارایه تسهیلات، بلکه نیازمند برنامه‌ریزی درست و مرتب اقتصادی برای تولید سالانه مسکن به تعداد مشخص و به اندازه نیاز جامعه است تا در کنار آن، همه مردم بتوانند بر اساس شاخص تورم سالانه، مسکن مناسب خود را تهیه کنند.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.