فرسودگی ماشین‌آلات معدنی بلای جان معادن کوچک

گروه زمین‌ومعدن -فرسوده بودن ماشین‌آلات معدنی امروز بلای جان معادن کوچک و متوسط مقیاس شده است، این در حالی است که بخش معدن در برنامه هفتم توسعه باید به رشد ۱۳درصدی دست پیدا کند. به گزارش مناقصه‌مزایده، نوسازی ناوگان ماشین‌آلات معدنی کشور یکی از چالش‌های جدی و مهمی است که امروز فعالان این بخش با […]

گروه زمین‌ومعدن -فرسوده بودن ماشین‌آلات معدنی امروز بلای جان معادن کوچک و متوسط مقیاس شده است، این در حالی است که بخش معدن در برنامه هفتم توسعه باید به رشد ۱۳درصدی دست پیدا کند. به گزارش مناقصه‌مزایده، نوسازی ناوگان ماشین‌آلات معدنی کشور یکی از چالش‌های جدی و مهمی است که امروز فعالان این بخش با آن مواجه هستند. وضعیت ماشین‌آلات معدنی به جایی رسیده است که امروز از معادن به‌عنوان گورستان‌های ماشین‌آلات یاد می‌شود. در حال‌حاضر ۳۰ هزار ماشین‌آلات در معادن فعال است که از این تعداد ۱۵ هزار ماشین فرسوده با عمربالا هستند. این در حالی است که بخش معدن برای بهره‌برداری بیشتر از ذخایر معدنی نیازمند نوسازی ناوگان ماشین‌آلات است، اما این موضوع امروز به یکی از مشکلات جدی توسعه بخش معدن تبدیل شده است. اما مشکل از جایی آغاز شد که وزارت صنعت،معدن‌وتجارت واردات ماشین‌آلات معدنی را به بهانه حمایت از تولید داخل ممنوع کرد. این موضوع به گفته بسیاری از فعالان بخش معدن به معنای از مدار تولید خارج شدن معادن کوچک و متوسط مقیاس بود. معادن بزرگ براساس مقررات مشخص شده و با توجه به حجم بالای فعالیت‌های خود امکان واردات ماشین‌آلات را داشتند، در نتیجه این معادن کوچک بودند که اصلی‌‌ترین تأثیر را از این ممنوعیت می‌گرفتند. یک هزار و ۸۸۹ فقره مجوز واردات ماشین‌آلات معدنی در سال گذشته از سوی وزارت صمت ارائه شده است اما به گفته برخی فعالان معدنی مشخص نیست از این میزان چه تعداد ماشین‌آلات وارد شده است. شاید چالش اصلی در همین نقطه آغاز می‌شود، زیرا تولیدکنندگان ماشین‌آلات ساخت داخل توانایی تأمین نیاز معادن را ندارند و معادن کوچک و متوسط مقیاس نیز باید بخشی از نیاز خود را از طریق واردات تأمین کنند اما به هر حال واردات ماشین‌آلات کمتر از ۳۵۰ تن ممنوع است. از سویی دیگر نمونه‌های ساخت داخل گا‌هی گران‌تر از قیمت نمونه‌های خارجی هستند و همین موضوع بر افزایش قیمت تمام شده تولید نیز اثر‌گذار است. در حالی بخش معدن ایران درگیر تأمین ماشین‌آلات است که در حوزه‌ای مانند سنگ‌آهن نیازمند افزایش استخراج ماده معدنی هستیم تا نیاز صنایع فولادی به این ماده اولیه تأمین شود. رضا محتشمی‌پور؛ معاون معادن و فرآوری مواد وزارت صنعت،معدن‌وتجارت، در این خصوص به کاهش ۴۰ درصدی ِ بهره‌وری معادن به علت فرسودگی ماشین‌آلات معدنی اشاره می‌کند و می‌گوید: بیش از نیمی از ناوگان ماشین‌آلات معدنی کشور فرسوده است. فرید دهقانی؛ مدیر صندوق بیمه سرمایه‌گذاری فعالیت‌های معدنی به‌عنوان متولی اصلی اعطای تسهیلات به بخش‌خصوصی برای تأمین ماشین‌آلات معدنی، می‌گوید: «از ۶۰۰ تقاضا برای نوسازی ماشین‌آلات معدنی، فقط پرونده ۱۷۰ دستگاه برای دریافت تسهیلات بررسی و تأیید شده است.» به گفته دهقانی؛ «اکنون ۹۰ درصد ماشین‌آلات به‌کار گرفته شده در بخش معدن، عمر ِبالای پنج سال و ۱۰ سال دارند و کمتر از ۱۰ درصد از این ماشین‌آلات، عمر زیر پنج سال دارند. این درحالی است که عمر مفید ماشین‌آلات معدنی در دنیا‌ پنج تا ۱۰ سال است. رضا بسطامی؛ رئیس سازمان نظام مهندسی معدن ایران نیز در این خصوص می‌گوید؛ «از حدود ۳۶ هزار دستگاه ماشین‌آلات معدنی فعال در کشور، بیش از ۱۵ هزار دستگاه فرسوده‌اند و عمر متوسط ِبیش از ۲۰ سال دارند.» عبدالرضا صالحی؛ دبیر انجمن ماشین‌آلات معدنی و راهسازی با اشاره به تولید ماشین‌آلات معدنی و راهسازی در کشور، گفت: براساس آمار هم‌اکنون ۱۵ تا ۱۸ هزار ماشین‌آلات معدنی و راهسازی در کشور وجود دارد که بخش عمده‌ای از آن‌‌ها در معادن فعال‌اند و طبق آمار بدست آمده، عمر میانگین ماشین‌آلات در کشور بالای ۱۸ سال است که از نظر فنی و بهره‌وری، کاملاً فرسوده و مستهلک هستند.وی اضافه کرد: فرسوده بودن ماشین‌آلات معدنی و راهسازی، تبعاتی از جمله بهره‌وری پایین، مصرف سوخت بالا، استهلاک بالا، هزینه تعمیرات بالا و افزایش آلودگی ایجاد می‌کند؛ به همین دلیل می‌توان گفت هیچگونه صرفه اقتصادی برای استفاده از این ماشین‌آلات در معادن وجود ندارد. دبیر انجمن ماشین‌آلات معدنی و راهسازی، با بیان اینکه ماشین‌آلاتی که در معادن استفاده می‌شود، قابل نوسازی در شرایط فعلی نیست، گفت: دو راهکار برای حل این موضوع پیش‌رو داریم که یا باید تولید را گسترش دهیم یا در واردات تسریع کنیم؛ در سال گذشته با رشد تولید ۱۰۰ درصدی، سه هزار و ۵۰۰ دستگاه ماشین‌آلات تولید شد که عمده آن‌‌ها ماشین‌آلات مقیاس کوچک هستند و در معادن کاربرد چندانی ندارند.