ولادیمیر پوتین در سیزدهمین نطق سالانه خود در کاخ کرملین و در برابر نمایندگان پارلمان و مقام‌های عالی رتبه کشور ظرف ۷۰ دقیقه به اولویت‌های داخلی پرداخت و تنها حدود ۷ دقیقه را به مسایل مربوط به سیاست خارجی اختصاص داد. پیام اصلی او منعکس‌کننده یک نوع پیوستگی در «ثبات و انعطاف‌پذیری» بود […]
ولادیمیر پوتین در سیزدهمین نطق سالانه خود در کاخ کرملین و در برابر نمایندگان پارلمان و مقام‌های عالی رتبه کشور ظرف ۷۰ دقیقه به اولویت‌های داخلی پرداخت و تنها حدود ۷ دقیقه را به مسایل مربوط به سیاست خارجی اختصاص داد.
پیام اصلی او منعکس‌کننده یک نوع پیوستگی در «ثبات و انعطاف‌پذیری» بود که مشخصه سخنرانی‌‌اش شد: «ما رویارویی با کسی را دنبال نمی‌کنیم. ما در جستجوی دشمن نیستیم، ما دوست نیاز داریم. اما اجازه غفلت از منافع خودمان را نخواهیم داد.» او ادامه داد: «ما میزان مسؤولیت خود را درک می‌کنیم و واقعاً آماده حضور برای حل مشکلات جهانی و منطقه‌ای هستیم؛ جایی که شراکت ما مرتبط است، خواسته می‌شود و مورد نیاز است.»
بعد از آن روز، سند راهبرد سیاست خارجی جدید روسیه منشتر شد. در واقع این سند رسماً با عنوان «مفهوم سیاست خارجی فدراسیون روسیه» در تاریخ ۳۰ نوامبر توسط پوتین امضا شد – یک روز قبل از سخنرانی سالانه او – اما تعداد بسیار اندکی، حتی کسانی که روی آن کار می‌کردند، نسخه نهایی را قبل از انتشار رسمی، مشاهده کردند.
برخلاف سند پیشین در سال ۲۰۱۳ نسخه جدید «سخت‌تر» است چه از لحاظ سبک و چه محتوا. در آن تأکید مخصوصی به مقابله با تهدیدات شده و روی مسایل مربوط به امنیت تمرکز دارد. در میان اولویت‌ها «تأمین امنیت کشور، حاکمیت و تمامیت ارضی» و «تقویت موقعیت روسیه به عنوان یکی از پرنفوذ‌‌ترین مراکز جهان معاصر» دیده می‌شود. این تز به وضوح چیز جدیدی نیست: روسیه مدت‌هاست که به عنوان یک پارادایم عامل فعالیت می‌کند. با این حال این سند بینش مهم و ادراک نخبگان روسیه از جهان مدرن را نشان می‌دهد. جهانی به‌طور فزاینده آشفته، رقابتی و بسیار غیردوستانه. پیشنهادهای این سند برای ادراکات آینده، قرار گرفتن سرسختی در دستورکار کرملین است.
اولویت‌ها برای مسکو با وجود خاورمیانه تغییر نکرده است. در فضای پس از شوری، دیدگاه توسعه بیش‌تر اتحادیه اقتصادی اوراسیا و تقویت نهادهای دفاعی یعنی سازمان پیمان امنیت جمعی، هنوز اولویت اصلی است. به دنبال آن رابطه با اروپا در تمام اشکالش – در سطح دوجانبه، با اتحادیه اروپا و همکاری با ناتو- وجود دارد. به خاورمیانه بعد از رابطه با ایالات متحده، قطب، کشورهای منطقه آسیا و اقیانوس آرام و انجمن ملل آسیای جنوب‌شرقی و تنها قبل از آمریکای لاتین اشاره رفته است. با این حال نباید این رتبه‌بندی، در تعریف اهمیت این منطقه برای روسیه، ما را گمراه کند.
۵ پاراگراف جامع اول به خاورمیانه اختصاص داده شده است و مسکو بیان می‌کند که کمک به «ثبات در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا را برای حفظ تمرکز بر حل و فصل سیاسی – دیپلماتیک درگیری» ادامه خواهد داد. به سوریه و ایران در دو بند خاص، جداگانه پرداخته شده و هر دو جایگاه ویژه‌ای در استراتژی منطقه‌ای روسیه دارند. مسکو به تعهد خود به «وحدت، استقلال و تمامیت ارضی» سوریه به عنوان «یک دولت سکولار، دموکراتیک و کثرت‌گرا» که در آن تمام گروه‌های قومی و فرقه‌های مذهبی مجدداً در «صلح، امنیت و بهره‌مندی از حقوق و فرصت‌های برابر» زندگی می‌کنند، پایبند است.
این سند همچنین طراحی شده است تا اتهامات روسیه در جنگ سوریه را لغو کند – حتی اگر چنین ژستی از نظر فنی کاری برای مسکو نکند. در مورد ایران، کرملین به دنبال توسعه «یک همکاری جامع» با تهران است و امیدوار است برنامه هسته‌ای ایران «براساس قطعنامه ۲۲۳۱ تصویت شده در شورای امنیت سازمان ملل» و دیگر روش‌های مربوط به «آژانس بین‌المللی انرژی اتمی» مدیریت شود. همه این‌ها برای جلوگیری از یک مداخله نظامی خارجی علیه جمهوری اسلامی است.
در مورد سوم، روسیه در جستجوی افزایش فعالیت‌های خود از طریق چارچوب‌های مختلف سازمانی است: جلب همکاری اعراب از طریق انجمن همکاری روسیه و عرب که در حال حاضر وجود دارد و گسترش روابط متقابل و مشارکت‌های توسعه‌ای با جهان اسلام از طریق سازمان همکاری‌های اسلامی.
از نظر امنیتی توجه بیش‌تری به خاورمیانه شده است. در فصل دوم این سند تحت عنوان «جهان معاصر و سیاست خارجی روسیه»، مسکو بر مفهوم «امنیت متحد و یکپارچه» اصرار دارد و ساختارهای نهادی سفت و سخت را محکوم و بی‌اثر عنوان می‌کند: «همکاری‌های سیاسی – نظامی موجود قادر به مقابله با تمام تهدیدات و چالش‌های معاصر نیستند. امروز، یعنی زمانی که وابستگی متقابل بین مردم و دولت‌ها به‌طور قابل توجهی افزایش یافته است، هرگونه تلاش برای امنیت و ثبات در قلمروهای جداگانه بیهوده است.» بنابراین، روند سیاست خارجی روسیه به سمت ایجاد اتحادهای ویژه منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای خواهد رفت و معمولاً به زمان‌هایی اشاره دارد که مسکو احساس می‌کند اوضاع مطابق با منافع خودش است.
منبع: سایت دیپلماسی ایرانی
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.