نگاهی به راه‌های آبرسانی به دریاچه ارومیه

نه سد، نه رود، نه رودخانه، نه مدیریت؛ فقط بارش الهی!  

مرضیه نیکخواه ـ تصویر خشکسالی دریاچه ارومیه آنچنان تلخ و دردناک است که قلب هر ایرانی واقعی را به درد می‌آورد. دریاچه‌ای که در روزگاران نه‌چندان دور مأمن امن خانواده‌ها بود و جایی برای تفریح آنان، طی نزدیک به یک دهه، تبدیل به کابوسی تلخ شده است. کابوسی که محصول خشک شدن این دریاچه و […]

مرضیه نیکخواه ـ تصویر خشکسالی دریاچه ارومیه آنچنان تلخ و دردناک است که قلب هر ایرانی واقعی را به درد می‌آورد. دریاچه‌ای که در روزگاران نه‌چندان دور مأمن امن خانواده‌ها بود و جایی برای تفریح آنان، طی نزدیک به یک دهه، تبدیل به کابوسی تلخ شده است. کابوسی که محصول خشک شدن این دریاچه و عوارض ناشی از آن است. طی سال‌های خشک شدن تدریجی دریاچه ارومیه، دولت‌های وقت وعده نجات این دریاچه را داده بودند. اتفاقی که تاکنون نیفتاده و تنها کار انجام شده که بی‌اثر هم بوده، تشکیل کارگروه نجات این دریاچه بوده است! در چنین شرایطی چشم مردم به آسمان دوخته شده بود که بلکه بارش الهی بتواند کمی از غم این مصیبت کم کند. با پایان فصل پاییز و بارش ناچیز باران، امید‌ها به یأس تبدیل شد تا اینکه زمستان از راه رسید و امید را در دل‌ها زنده کرد. به عبارت دیگر وعده مدیریت حوزه‌های آبریز همچون سد، رود و رودخانه نتوانست چاره کار باشد و در نهایت بارش الهی باعث امید در دل‌ها برای نجات دریاچه تاریخی ایران‌زمین شد. با اینکه طی چند ماه اخیر بار‌‌ها و بار‌‌ها اخباری در مورد خشک ‌شدن کامل دریاچه ارومیه منتشر و تصاویر هوایی هم این امر را تأیید می‌کردند، اما بعد از بارش‌هایی که از اول بهمن‌ماه صورت گرفت، چشمه‌هایی در دل این اکوسیستم جوشید و با ورود آب، دریاچه ارومیه جان دوباره گرفت. نکته حائزاهمیت اینکه کارشناسان اعلام کرده‌اند جوشیدن چشمه‌های واقع شده در حاشیه یا بستر دریاچه بر اثر بارندگی اتفاقی طبیعی است و حتی مقامات رسمی ستاد احیای دریاچه نیز می‌گویند هر سال حدود ۱۰درصد سهم آب دریاچه از طریق منابع زیرزمینی و با جوشیدن این چشمه‌ها تأمین می‌شود، ولی، چون در این چند سال حوضه آبریز دریاچه به‌شدت درگیر خشکسالی بود، بارش‌های فراگیر اخیر کاری کرد تا این رخداد طبیعی بیشتر مورد توجه قرار بگیرد. همچنین دومین بارش فراگیر برف در آذربایجان غربی و ارومیه درکنار خوشحالی شهروندان و کشاورزان، امید به جان گرفتن دوباره نگین فیروزه‌ای آذربایجان را در دل دوستداران طبیعت و محیط‌زیست زنده کرده است.

وجود ۱٫۵ میلیارد مترمکعب آب در دریاچه ارومیه

در همین رابطه، علی سلاجقه؛ رئیس سازمان محیط‌زیست دیروز (سه‌شنبه) در نشست ارزیابی عملکرد و پاسخگویی برخط در مرکز ارتباطات مردمی ریاست جمهوری، با اشاره به وضعیت تالاب‌‌ها، اظهار کرد: پیش از بارش‌های اخیر تمهیداتی را برای بررسی وضعیت زیست‌محیطی تالاب‌‌ها اندیشیدیم و در جهت پرداخت شدن حقابه تالاب‌‌ها تلاش‌هایی صورت گرفت. ۱۱ تالاب اقماری دریاچه ارومیه پیش از بارش‌‌ها وضعیت بهتری پیدا کردند. سلاجقه؛ ضمن تشکر از وزارت نیرو برای رهاسازی حقابه دریاچه ارومیه از برخی سد‌ها ابراز امیدواری کرد که تا پایان سال‌جاری حقابه این دریاچه از سایر سدهای آن منطقه رهاسازی شود. در حال‌حاضر دریاچه ارومیه ۱٫۵ میلیارد مترمکعب آب دارد. وی در مورد مطرح شدن شایعاتی مانند برداشت لیتیوم از بستر دریاچه ارومیه، اظهار کرد: متأسفانه در زمینه جهاد تبیین ضعف داریم و دشمن نیز از موضوعات محیط‌زیستی برای سیاه‌نمایی استفاده می‌کند و شایعاتی مانند ابردزدی و استخراج لیتیوم از بستر دریاچه ارومیه مطرح می‌شود که کاملاً کذب است. سلاجقه؛ تصریح کرد: درصد لیتیوم دریاچه ارومیه ۵ppm است این در حالیست که حداقل لیتیوم یک عرصه برای برداشت ۵۰۰ppm است.