سینه‌ سرخ، پرنده‌ای از خانواده توکاها

سینه‌ سرخ، پرنده‌ای از خانواده توکاها

گروه محیط‌زیست- سینه سرخ از خانواده توکاهاست. توکا‌ها جزو پرجمعیت‌‌ترین خانواده‌های گنجشک‌سانان هستند.

این پرنده در حاشیه تپه ماهورهای سنگی با پوششی بوته‌ای و معمولاً در ارتفاع ۱۰۰۰ تا ۲۲۰۰ متری به سر برده و در هنگام مهاجرت و به صورت عبوری در بوته‌زارهای فشرده دیده می‌شود. باغ‌های سایه‌دار، پرچین‌ها و جنگل‌هایی که گیاهان کوتاهی در آن‌ها می‌رویند، نیز محل زندگی سینه‌سرخ است.

این پرنده، بومی شمال ایران و آذربایجان‌های شرقی و غربی است. زمستان‌ها دامنه پراکنش آن گستره‌تر می‌شود و حتی به خوزستان، خراسان رضوی و فارس نیز می‌رسد. سینه‌سرخ‌ها از حشره، کرم، میوه و دانه‌های گیاهی تغذیه می‌کنند. سینه سرخ با صورت و سینه قرمز و حنایی، پرنده‌ای آشناست. این پرنده به نحوی روی شاخه‌ها می‌نشیند که بسیار چاق به نظر می‌آید و به نظر می‌رسد که گردن ندارد. سینه سرخ‌ها پرنده‌هایی با جثه کوچک و پرهایی قرمز رنگ‌ هستند که زمستان‌های پربرف، به راحتی قابل مشاهده‌اند؛ زیرا برای یافتن غذا بیرون می‌آیند و روی برف‌ها و بین شاخ و برگ درختان به این سو و آن سو می‌روند. در این فصل، به دلیل محدود بودن منابع غذایی، بسیاری از سینه سرخ‌ها به مناطق محل سکونت انسان‌ها می‌روند. اما مردم و به خصوص کودکان، بسیاری از آن‌ها را شکار می‌کنند.. طول بدن این پرنده ۱۳٫۵ تا ۱۴ سانتی‌متر است. چشم‌های سینه‌سرخ‌ها سیاه و بزرگ و بال‌هایشان کوتاه است. زیر تنه آن‌ها سفید مایل به خاکستری است و منقار و پاهای تیره و سطح پشتی قهوه‌ای زیتونی یک دستی دارند. پرنده جوان قرمزی سینه را ندارد؛ اما بدنش قهوه‌ای‌تر و پر از لکه‌های قهوه‌ای و نخودی است. رنگ پر و بال این پرنده‌های جوان، در پایان تابستان، مانند پرندگان بالغ می‌شود، سینه‌سرخ بیش‌تر از حشره‌ها تغذیه می‌کند و با این کار، به حفظ تعدل جمعیت آن‌ها در طبیعت یاری می‌رساند. آن‌ها با خوردن میوه‌هایی مانند تمشک و دانه‌های گیاهان و دفع دانه‌ها در مناطق دورتر، به پراکنش بذر این گیاهان کمک می‌کند. سینه سرخ غذای پرندگان شکاری، به خصوص طرلان و قرقی است.

صدای این پرنده در پرواز، شبیه صدای بلبل و به صورت »کر-ر-رر» و گاهی شبیه « تزی- لیت» و نیز به صورت «تاک» شنیده می‌شود.

منابع:

کویر‌ها و بیابان‌های ایران

نگاه