بزرگ‌ترین مشتری گاز ترکمنستان آماده فسخ قرارداد

بزرگ‌ترین مشتری گاز ترکمنستان آماده فسخ قرارداد ایران در صورت قطع واردات گاز از ترکمنستان با شتاب بخشیدن به ساخت خط لوله‌های در دست احداث و تغییر موقت سوخت صنایع از گاز به سوخت مایع، می‌تواند نیاز نواحی شمالی شرقی کشور را رفع کند اما عشق‌آباد بازنده اصلی این ماجرا خواهد بود زیرا بزرگ‌ترین مشتری […]

بزرگ‌ترین مشتری گاز ترکمنستان آماده فسخ قرارداد

ایران در صورت قطع واردات گاز از ترکمنستان با شتاب بخشیدن به ساخت خط لوله‌های در دست احداث و تغییر موقت سوخت صنایع از گاز به سوخت مایع، می‌تواند نیاز نواحی شمالی شرقی کشور را رفع کند اما عشق‌آباد بازنده اصلی این ماجرا خواهد بود زیرا بزرگ‌ترین مشتری خود را از دست خواهد داد.

به گزارش ایرنا، ایران اکنون با افزایش تولید روزانه گاز به حدود ۷۰۰ میلیون مترمکعب گاز، نیاز چندانی به واردات این سوخت برای رفع نیازهای ضروری ندارد.

در واقع تهران با هدف افزایش حضور در بازار منطقه‌ای انرژی و گسترش تعامل خوب با همسایگان، همچنان تلاش کرده است که قرارداد واردات گاز از ترکمنستان را حفظ کند.

ایران به پشتوانه افزایش سرشار تولید گاز از پارس‌جنوبی و نیز گسترش شبکه گازرسانی در همه مناطق کشور، از قدرت چانه‌زنی فراوانی برخوردار شده است؛ بنابراین هیچ کشوری قادر نیست از قطع گاز به عنوان تهدیدی علیه ایران استفاده کند.

ایران با تکمیل خطوط در دست ساخت انتقال گاز دامغان به نکا و گیلان به مازندران، در ماه‌های آتی می‌تواند به راحتی و بدون نگرانی از افت فشار، گاز مناطق شمالی و شمالی‌شرقی کشور را تأمین کند.

در حالی که نیاز ایران به گاز ترکمنستان به کم‌ترین میزان رسیده و تداوم واردات گاز از این کشور برای ایران دارای کم‌ترین ضرورت است، برخی مدیران نفتی ترکمن، باهدف اعمال فشار به تهران، تهدید به قطع گاز در صورت عدم دریافت فوری طلب گازی مربوط به سال‌های ۱۳۸۶ و ۱۳۸۷ کرده‌اند.

ترکمنستان با توجه به کاهش دمای هوا در روزهای اخیر و افزایش مصرف گاز در کشور، فرصت را برای اعمال فشار به ایران غنیمت شمرده و خواستار طلب ۱٫۸ میلیارد دلاری شده است.

** ماجرای طلب ۱٫۸ میلیارد دلاری ترکمنستان

ترکمنستان در حالی خواستار طلب ۱٫۸ میلیارد دلاری از ایران بابت صادرات گاز در سال‌های ۸۶ و ۸۷ شده است که تهران آن را قبول نداشته و خواستار ارجاع موضوع به داوری بین‌المللی است.

در دی ماه ۱۳۸۶ که سرمای زمستان به اوج خود رسید و بیش از ۲۰ استان کشور با افت شدید دمای هوا و یخبندان مواجه شدند، ترکمنستان با سوءاستفاده از این فرصت اعلام کرد که قیمت گاز صادراتی خود به ایران را ۹ برابر بالا برده و از ۴۰ دلار به ازای هر هزار مترمکعب به ۳۶۰ دلار افزایش می‌دهد.

دولت وقت ایران، به هر دلیلی در آن مقطع زمانی با این درخواست ترکمنستان موافقت کرد و بدین‌ترتیب براساس محاسبات ترکمن‌ها، طلبی حدود ۱٫۸ میلیارد دلار به حساب ایران نوشته می‌شود.

البته با گذشت زمان و پس از افت قیمت گاز در بازارهای جهانی، قیمت گاز صادراتی این کشور به ایران کاهش می‌یابد که همچنان ادامه دارد.

زمانی که ایران آماده پرداخت بدهی گازی ترکمنستان می‌شود، تحریم‌ها شدت یافته و مراودات بانکی قطع می‌شود و بدین ترتیب روند پرداخت بدهی به این کشور بلاتکلیف باقی می‌ماند.

پس از استقرار دولت یازدهم، ایران به صورت ماهانه اقدام به تسویه بدهی گازی خود به ترکمنستان کرده و بنابراین مبلغ دیگری به این طلب افزوده نمی‌شود.

** ایران بزرگ‌ترین مشتری گازی ترکمنستان

ایران اکنون با خریداری روزانه ۳۵ تا ۴۰ میلیون مترمکعب گاز، به عنوان بزرگ‌ترین مشتری گاز ترکمنستان به شمار می‌رود که از ۲۰ سال گذشته تاکنون اقدام به واردات گاز از این کشور کرده است.

به‌دلیل مسیر کوتاه خط لوله صادرات گاز ترکمنستان به ایران، صادرات گاز این کشور به ایران با کم‌ترین هزینه انجام می‌شود اما سایر مشتریان گازی ترکمنستان مزیت‌های ایران را ندارند.

چین، اروپا و پاکستان مشتریان جدید گاز ترکمنستان به شمار می‌روند که هزینه صادرات گاز به آن‌ها به دلیل نیاز به خط لوله چند هزار کیلومتری، هزینه سنگینی را به دنبال دارد.

گفته شده بیژن زنگنه وزیر نفت ایران اعلام کرده است که در صورت پافشاری ترکمنستان به قطع گاز ایران، مراودات گازی با این کشور متوقف خواهد شد که به نظر کارشناسان، عشق‌آباد بزرگ‌ترین بازنده این اختلاف خواهد بود.

 

موافقت دولت سابق با درخواست غیرمنطقی و عجیب افزایش گاز از ۴۰ به ۳۶۰ دلار برای هر یک هزار مترمکعب، چالشی را ایجاد کرده که به نظر کارشناسان فقط با مذاکره و ارجاع مسأله به دیوان داوری حل و فصل خواهد شد.