۹ درصد از ظرفیت تولید برقابی در کشور خالی ماند

۹ درصد از ظرفیت تولید برقابی در کشور خالی ماند

مطالعات نشان می‌دهد که سیستم‌های انرژی که دارای سهم قابل‌توجهی از انرژی‌های تجدیدپذیر باشد می‌توانند به‌طور متفاوتی از سیستم‌های متکی بر سوخت‌های فسیلی، بر منابع آب تأثیر بگذارند. برخی از فناوری‌های تجدیدپذیر، از قبیل زمین گرمایی و حرارت خورشیدی (CSP) به مقدار آب قابل‌توجهی برای عملیات نیاز دارند. درحالی که، انرژی‌های بادی و خورشیدی فتوولائیک برای عملیات به هیچ آبی نیاز ندارند و میزان مصرف آب در چرخه عمر این نیروگاه‌ها حداقل است که موجب می‌شود با توسعه این فناوری‌ها، روند مصرف آب کاهش یابد.

به گزارش نفت ما، آب و انرژی منابع بسیار مهمی برای رشد اقتصادی هستند. رابطه میان رشد اقتصادی و تقاضا برای انرژی به‌طور گسترده‌ای اثبات شده است. تأمین این تقاضا برای انرژی نیازمند وجود آب است. پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۵۰ تقاضا برای انرژی بیش از ۸۰درصد و تقاضا برای آب بیش از ۵۵درصد افزایش یابد. هر روش تولید انرژی بر کمیت و کیفیت منابع آبی موجود تأثیر می‌گذارد.

در حال حاضر، تولید انرژی سالانه حدود ۱۵ درصد (۵۸۰ میلیارد متر مکعب) مصرف آب شیرین در دنیا را به خود اختصاص می‌دهد که از این مقدار تقریباً ۶۶ میلیارد مترمکعب (۱۱درصد) به منابع بازنمی‌گردد. به‌طور میانگین برای استخراج نفت در ازای هر میلیون BTU به ۳-۸٫۳ لیتر آب جهت حفاری، سیلاب زنی و تحریک مخازن، نیاز است. همچنین در مرحله تولید برق، نیروگاه‌های برق آبی، هسته‌ای و حرارتی به ترتیب بیش‌ترین میزان مصرف آب را دارا هستند.

در مورد میزان آب مصرفی در نیروگاه‌های برق براساس نوع فناوری، مطالعات نشان می‌دهد که سیستم‌های انرژی که دارای سهم قابل‌توجهی از انرژی‌های تجدیدپذیر باشد می‌توانند به‌طور متفاوتی از سیستم‌های متکی بر سوخت‌های فسیلی، بر منابع آب تأثیر بگذارند. میزان مصرف آب در نیروگاه‌های تجدیدپذیر متفاوت است. برخی از فناوری‌های تجدیدپذیر، از قبیل زمین گرمایی و حرارت خورشیدی (CSP) به مقدار آب قابل‌توجهی برای عملیات نیاز دارند. در مورد انرژی زمین گرمایی، اگر آب مورد استفاده از سیالات استخراج شده از زمین تأمین شود، میزان آب مورد نیاز برای عملیات در حدود ۷۶۰۰ تا ۱۳۱۰۰ لیتر به ازای هر مگاوات ساعت و در مواردی حتی بیش از این میزان می‌باشد. درحالی‌که، انرژی‌های بادی و خورشیدی فتوولائیک برای عملیات به هیچ آبی نیاز ندارند و میزان مصرف آب در چرخه عمر این نیروگاه‌ها حداقل است که موجب می‌شود با توسعه این فناوری‌ها، روند مصرف آب کاهش یابد.

پیش‌بینیهای جهانی درمورد پیامدهای توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر بر مصرف آب در بخش انرژی حاکی از آن است که سیستم‌های انرژی که در آنها فناوری‌های تجدیدپذیر غالب هستند در مقایسه با سیستم‌های متعارف، به مقدار آب کم‌تری برای تولید برق نیاز دارند. در پیش‌بینی توسط آژانس بین‌المللی انرژی، میزان مصرف آب بین سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۳۵ افزایش خواهد یافت. اما مقدار آب استحصالی بسیار وابسته به روند تقاضای انرژی، سبد انرژی، فناوری‌های خنک‌سازی به‌کار رفته و نرخ رشد سوخت‌های زیستی می‌باشد. پیش‌بینی‌های منطقه‌ای نیز حاکی از تأثیر مثبت انرژی‌های تجدیدپذیر بر منابع آبی است.

 برای مثال در اتحادیه اروپایی، انجمن انرژی‌های بادی اروپا تخمین زده است که استفاده از انرژی باد در سال ۲۰۱۲ از مصرف ۳۸۷ میلیارد لیتر آب که معادل مصرف ۳ میلیون خانوار در سال است، جلوگیری کرده است. در کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس که در کم‌آب‌‌ترین منطقه جهان قرار دارد، پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۵۰ تقاضا برای آب ۵ برابر می‌شود. به علاوه، از آن رو که استخراج سوخت‌های فسیلی به آب تصفیه شده نیاز دارد، به تقاضا برای شیرین‌سازی آب منجر می‌شود. اما توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر در این منطقه می‌تواند منجر به کاهش ۲۰ تا۲۲ درصد در مصرف آب در بخش صنعت گردد.

پیش‌بینی مزایای استفاده از یک سیستم انرژی که سهم تجدیدپذیر در آن غالب باشد، بر میزان آب مصرفی به عوامل مختلفی از قبیل تغییر در فناوری‌های خنک‌سازی و تغییر در سبد انرژی وابسته است.

در ایران با توجه به وضعیت کم آبی کشور در سال‌های اخیر، شرایط سختی برای صنعت برق پیش‌بینی می‌شود. هم اکنون به دلیل خشکسالی از مجموع ۱۴ درصد ظرفیت تولید برق در سد‌ها کم‌تر از ۵ درصد برق تولید و عرضه می‌شود. بنابراین توسعه نیروگاه‌هایی که حداقل نیاز به آب را دارا هستند، همانند نیروگاه‌های خورشیدی فتوولائیک و بادی، برای امنیت انرژی و آب در آینده امری ضروری به نظر می‌رسد که باید مورد توجه مسؤولان قرار گیرد.