تفکیک جنسیتی در کارآفرینی بی‌معنی است

فاطمه مقیمی عضو اتاق بازرگانی تفکیک جنسیتی در کارآفرینی بی‌معنی است عضو اتاق بازرگانی گفت: «تفکیک جنسیتی عملاً در کارآفرینی معنای خود را از دست داده است.» در سال‌های اخیر در خصوص «کارآفرینی» بیش از همیشه و بیش از همه چیز دیگر صحبت می‌شود، کار آفرینی فرایند یا مفهومی است که در طی آن فرد […]

فاطمه مقیمی عضو اتاق بازرگانی

تفکیک جنسیتی در کارآفرینی بی‌معنی است

عضو اتاق بازرگانی گفت: «تفکیک جنسیتی عملاً در کارآفرینی معنای خود را از دست داده است.»

در سال‌های اخیر در خصوص «کارآفرینی» بیش از همیشه و بیش از همه چیز دیگر صحبت می‌شود، کار آفرینی فرایند یا مفهومی است که در طی آن فرد کارآفرین با ایده‌های نو و خلاق و شناسایی فرصت‌های جدید، با بسیج منابع به ایجاد کسب و شرکت‌های نو و سازمان‌های جدید آشنا می‌شود که اغلب منجر به معرفی محصول یا ارایه خدمت به جامعه می‌شود. «کارآفرینان» عوامل تغییر مثبت در فضای اقتصادی هستند. انگیزه‌های مختلفی برای کارآفرین شدن وجود دارد از جمله نیاز به موفقیت، نیاز به کسب درآمد و ثروت، نیاز به داشتن شهرت و مهم‌تر از همه نیازمندی به احساس مفید بودن و استقلال‌طلبی را می‌توان نام برد. به‌طور کلی از اوایل قرن بیست‌ویکم با طیف و پدیده جدیدی در کشورهای درحال توسعه با عنوان «مشارکت اقتصادی زنان در جامعه اقتصادی کشور» مواجه شدیم. در این باره خبر آنلاین با سیده‌فاطمه‌مقیمی، عضو اتاق بازرگانی و کارآفرین برتر و فعال اقتصادی گفت‌وگویی انجام داده‌ که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید:

 +به نظر شما بستر لازم برای کارآفرینی زنان کشورمان وجود دارد؟

به نظر من این فرصت فراهم شده. در حال حاضر۶۵ درصد کرسی‌های دانشگاه را زنان پر کرده‌اند‌. خودباوری، علاقه به‌کار مورد نظر و آموزش در رابطه با آن تنها راه‌حل رسیدن به موفقیت است و این یعنی توانمند شدن زنان با حفظ چارچوب‌های اجتماعی اما در عین حال، انتظار نداریم زنی که توانمند می‌شود و در جامعه کار می‌کند اصالت و ریشه خود را فراموش کند بلکه باید با حفظ آن به فعالیت‌های خود ادامه دهد.

 +نظر شما در باره تفکیک جنسیتی در فضای کارآفرینی چیست؟ آیا در خانه ماندن محدودیتی برای کسب درآمد زنان محسوب نمی‌شود؟

گاهی اوقات احساس می‌شود که انتخاب نوع کسب ‌و کار نیز بستگی به جنسیت افراد دارد. برخی از انواع مشاغل شاید در قدیم مناسب انتخاب شغل و فعالیت جهت زنان نبود و صرفاً به وسیله مردان انجام می‌شد و بالعکس کارهایی از جمله نظافت فضاهای خصوصی از جمله استخرهای منازل، باغبانی و… از انواع کارهایی است که اجرای آن توسط زنان غیرمعمول به نظر می‌رسد، اما نوعی از کار‌ها مشابه نگهداری کودکان، کارهای دستی که نیاز به سلیقه زنانه دارد، از عهده زنان بر می‌آید.

در برخی از مشاغل نیز جنسیت تأثیری ندارد، مشابه بازاریابی تلفنی، آشپزی، سرویس‌های خدماتی (تایپ، ترجمه، تدریس خصوصی)، اما در این نوع کار‌ها ابزار مناسب و همچنین نحوه اطلاع از چگونگی امنیت کاری و سلامت کار و همچنین پشت‌کار در جهت اخذ نتیجه مطلوب و از موارد مهم آن روش‌های مختلفی برای معرفی خدمات قابل ارایه نیز موجود است. امروزه با پیشرفت‌های زیادی که در زمینه علوم رایانه و دیگر وسایل ارتباطی به وجود آمده، محیط خانه محل مناسب و کاراتری برای کسب‌و کار شده است. اگرچه تمامی مشاغل قابل راه‌اندازی در منزل نیستند، اما انواع بسیاری از مشاغل را می‌توان از منزل هدایت و راه‌اندازی کرد و بخشی از درآمد‌ها نیز معاف از مالیات می‌شوند. تقسیم‌بندی و انتخاب کسب‌و کار در منزل با روحیه افراد متفاوت است.

آیا همچنان شاهد حضور حداقلی زنان در مشاغل و حوزه‌های کارآفرینی خواهیم بود؟

تفکیک جنسیتی عملاً در کارآفرینی معنای خود را از دست داده است. اما هنوز هم تا بالا رفتن سطح شغلی زنانی که به راحتی مردانه‌‌ترین کار‌ها را با مدیریت مدبرانه ‌خود، کارسازتر و سهل‌تر می‌نمایند، راه باقی مانده است. متأسفانه ما ساعت کار زنان را در خانواده جزو ساعت کار قابل محاسبه به حساب نمی‌آوریم در حالی‌که این ساعات جزو اشتغال زنان باید محسوب شود. به هر حال کسب‌وکار در خانه خود می‌تواند در قیمت تمام شده اقتصاد در داخل خانواده و یک کشور مؤثر باشد. بنابر این الگوی مصرف در خانواده در سبد مصرفی، اقتصاد خانواده و قلک اقتصادی آن در طول ماه یا سال تأثیر دارد. این واقعیت باید در قدم اول از سوی خود زنان برداشته شود. زنان باید به تأثیرگذاری نقش خود باورداشته باشند. قطعاً مسیر هموار نخواهد بود اما دستیابی به هدف نیز غیرممکن نیست.

+زنان درچه بخشی از اقتصاد مقاومتی و اصلاح الگوی مصرف مد نظر گرفته شده‌اند؟

اقتصاد مقاومتی و اصلاح الگوی مصرف از یک تفکر منبعث شده و اساس آن بر عدم مصرف بی‌رویه و بالابردن کیفیت مصرف است. اقتصاد مقاومتی، اقتصادی بر پایه ریاضت نیست بلکه هدف آن درست مصرف کردن ‌و ‌عدم استفاده از کالای خارجی و مصرف درست، به اندازه و به موقع کالاست. به دلیل نقش مهم زنان در مدیریت اقتصادی خانه آموزش زنان برای مدیریت بهینه در اقتصاد مؤثر خواهد بود. چرا که با تغییر نگاه در تربیت مصرف اعضا خانواده از طریق زنان می‌توان از برندگرایی و گرایش به سمت کالای خارجی کاست.

+آیا پیش‌بینی‌هایی برای آموزش در این زمینه از سوی نهادهای ذی‌ربط شده؟ از نظر شما کدام نهاد نقش مؤثری در آموزش و برنامه‌ریزی در این حوزه را دارد؟

قطعاً دفتر امور زنان و خانواده به این بحث نگاه ویژه دارد. اگر این تغییر اتفاق بیفتد در طول زمان شاهد بروز تغییر در الگوی مصرف خانواده خواهیم بود. ممکن است در حال حاضر شاهد این تغییر نباشیم این فرایند زمان‌بر است اما با استمرار در این امر قطعاً می‌توانیم در الگوی مصرف جوانان خود تحول ایجاد کنیم. آموزش ‌و پرورش و آموزش عالی نیز در صورت سیاست‌گذاری‌های مناسب در مبحث آموزش مدیریت مصرف خانوار مؤثر خواهند بود.

+آیا زنان ما این فرصت را دارند در سطح درآمد خانواده مؤثر باشند؟ برنامه خاصی برای توسعه کسب و کار خانگی ریخته شده؟

کسب و کارهای خانگی در ایران نیز سابقه دیرینه‌ای دارند. بسیاری از صنایع دستی که امروزه هم وجود دارند، در منازل و محل سکونت افراد تولید می‌شده‌اند. به‌طور کلی کسب‌و کار خانگی پدیده جدیدی نیست، بلکه در نتیجه تغییرات و تحولاتی که در فعالیت‌های اقتصادی‌- اجتماعی امروز به وجود آمده به آن توجه بیش‌تری شده است و این نوع کسب‌و کار‌ها روز به روز گسترش و توسعه می‌یابند. کسب ‌و کارهای خانگی از بخش‌های حیاتی و ضروری فعالیت‌های اقتصادی کشورهای پیشرفته محسوب می‌شوند. کسب ‌و کار خانگی از نظر ایجاد شغل، نوآوری در عرضه محصول یا خدمات، موجب تنوع و دگرگونی زیادی در اجتماع و اقتصاد هر کشور می‌شوند. در مورد زنانی که خارج از خانواده کار می‌کنند که شرایط مشخصی است.

 

اما زنی که شاغل نیست در داخل خانه با مدیریت هزینه و انتخاب درست در سبد مصرف خانواده اقتصاد خانواده را تحت تأثیر قرار دهد. در حال حاضر ‌صندوق‌هایی برای حمایت از کسب‌و کار خانگی شکل گرفته که از مشاغلی که غالباً دورکاری هستند. زنان در حال حاضر این فرصت را دارند که از داخل خانه، بازاریابی، خدمات، خرید و فروش اینترنتی و… انجام داده و کسب درآمد داشته باشند. نه تنها برای زنان خانه‌دار بلکه برای جوانان، کسب‌و کارهای خانگی، نقطه شروع مناسبی برای راه‌اندازی کسب‌و کار شخصی است، زیرا راه‌اندازی آن در مقایسه با دیگر انواع کسب‌و کار ساده و آسان است.