تداوم رکود مسکن تا ۳ ماه نخست سال‌آینده

تداوم رکود مسکن تا ۳ ماه نخست سال‌آینده از آنجایی که صنعت ساختمان یک صنعت مولد در زمینه توسعه کشور تلقی می‌شود، تأثیر این صنعت در بخش‌های دیگر نیز امری اجتناب‌ناپذیر است که به‌عنوان یکی از صنایع زیربنایی با وسعت و گستردگی خاص خود نقش کلیدی و اساسی در تولید، اشتغال و درنهایت رونق اقتصادی […]

تداوم رکود مسکن تا ۳ ماه نخست سال‌آینده

از آنجایی که صنعت ساختمان یک صنعت مولد در زمینه توسعه کشور تلقی می‌شود، تأثیر این صنعت در بخش‌های دیگر نیز امری اجتناب‌ناپذیر است که به‌عنوان یکی از صنایع زیربنایی با وسعت و گستردگی خاص خود نقش کلیدی و اساسی در تولید، اشتغال و درنهایت رونق اقتصادی کشور دارد.

به گزارش صما، با این‌که کاهش تولید و عرضه مسکن در چند سال گذشته قابل‌انکار نیست، اما تقاضا تولید و عرضه مسکن روندی صعودی دارد به‌گونه‌ای که طبق گزارش‌های رسمی سالی یک‌میلیون ازدواج انجام می‌گیرد که به معنی بخشی از تقاضای موجود در بازار مسکن است. ازاین‌رو به باور برخی کارشناسان و مسؤولان حوزه مسکن، در سال باید یک‌میلیون و ۵۰۰ هزار واحد مسکونی در کشور ساخته شود. این در حالی است که در حال حاضر ساخت‌وساز به حداقل میزان ممکن خود طی سال‌های اخیر رسیده است.

اگرچه انتظار می‌رفت، بازار مسکن در ۶ ماهه دوم سال با افزایش وام مسکن و ایجاد صندوق پس‌انداز یکم دچار تغییرات جدی شود، اما کارنامه بازار مسکن در ۳‌ماهه پاییز این احتمال را نقض و باعث دلسردی بیش‌تر مردم و فعالان بازار مسکن شد. با این تفاسیر به نظر می‌رسد، بازار مسکن هنوز به رکود و افزایش قیمت نسبی ادامه می‌دهد. رکودی که اگر شکسته شود با گرانی و افزایش قیمت همراه خواهد بود. به عقیده کارشناسان، بانک‌ها که در چند سال اخیر به محل حبس منابع بانکی و نقدینگی‌‌‌ها سازنده‌ها تبدیل‌شده است، نیازمند خانه‌تکانی جدی و بازنگری در قوانین هستند.

صنعت ساختمان متضرر از سلطنت بانک‌ها در بازار پولی

درهمین زمینه رییس سابق اتحادیه مشاورین املاک بابیان این‌که مقصر اصلی رکود کنونی بازار حبس سرمایه‌ها و نقدینگی‌‌‌ها در بانک‌ها است گفت: در حال حاضر بانک‌ها بانکداری نمی‌کنند بلکه با کسب نقدینگی‌های مردم شروع به خرید ملک‌های لاکچری و بسیار وسیع می‌کنند به عنوان مثال در شهر تهران نیز بزرگ‌‌‌ترین و شیک‌‌‌ترین ساختمان‌ها به بانک‌ها تعلق دارند.

مصطفی‌قلی‌خسروی با بیان مطلب فوق گفت: دولت باید هرچه سریع‌تر به سلطنت بانک‌ها خاتمه دهد زیرا انباشت اموال در بانک‌ها سودی عاید اقتصاد و صنعت کشور نمی‌کند.

وی بابیان این‌که حجم کل معاملات خرید آپارتمان در پاییز به‌شدت کاهش‌یافته است گفت: در تهران طی مهرماه سال ۹۵ به میزان قابل‌توجهی نسبت به شهریور کاهش‌یافته است. این در حالی است که برخلاف انتظار معمول طی مهرماه، قیمت مسکن عقبگرد مطلوبی از خود نشان داده است. در آبان ماه حجم کل معاملات خرید آپارتمان نسبت به مهرماه با افزایش اندکی روبه‌رو شده بود. براساس داده‌های این سامانه تعداد معاملات مسکن در آبان با رشد بیش از هزار عددی به رقمی حدود ۱۰ هزار و ۴۳۰ فقره رسید. در آذرماه ۹۵ نیز حجم معاملات به علت نوسانات ارزی، سردرگمی‌های ناشی از برجام با کاهش قابل‌توجهی روبه‌رو شده است. براساس آمارهای موجود، تعداد معاملات مسکن در آذرماه حدود ۳ هزار و ۷۱۵ فقره شد.

خسروی با اعتقاد به این‌که آینده مسکن آبستن حوادث مختلف خواهد بود، گفت: بازار مسکن تاکنون ۳ بار جهش نرخ جدی را طی سال‌های ۶۸، ۸۶ و ۹۱ به خود دیده است.

خسروی با بیان این‌که در صورت افزایش نرخ جدی در بازار ملک نقدینگی مردم جوابگوی افزایش نرخ‌‌‌ها نخواهد بود گفت: نقدینگی‌های مردم برای خرید این روز‌‌ها هم بالا نیست. زمانی که نرخ‌‌‌ها افزایش پیدا می‌کند، بایستی درآمد و اقتصاد نیز همسو با افزایش نرخ مسکن حرکت کند.

وی با اشاره به این‌که در حال حاضر مشکل معاملات مسکن عدم حرکت بازار در مناطق ضعیف و جنوب کلان‌شهر‌‌ها است، گفت: وقتی در مناطق جنوبی تهران معامله مسکن وجود نداشته باشد و حرکت نکند یعنی مستضعفان و دهک‌های درآمدی پایین جامعه، حرکت نکرده‌اند. آنان باید حرکت کنند که حرکت و رونق خوبی در بازار مسکن داشته باشیم.

خسروی تأکید کرد: زمانی شکوفایی اقتصادی پیدا می‌شود که دهک‌های پایین جامعه یک مقدار بتوانند حرکت کنند.

وی در ادامه افزود: هم اکنون مناطق یک و دو و ۳ و ۵ و ۲۲ و مقداری هم منطقه ۸ شهرداری تهران و منطقه ۱۲ روند حجم معاملات مطلوب است اما بقیه نقاط کلان‌شهر تهران در رکود بسیار عمیقی به سر می‌برد.

خسروی درنهایت با بیان این‌که سرمایه باید در مسیر نوآوری و تولید به‌کار گرفته شود گفت: متأسفانه اکنون مردم سرمایه خود را در بانک گذاشته و سود آن را می‌گیرند و این امر منجر به بیماری اقتصاد کشور شده است.

تداوم رکود مسکن تا ۳ ماه نخست سال‌آینده

همچنین رییس اتحادیه مشاوران املاک استان تهران با اعتقاد به این‌که مسکن تا اواسط سال ۹۶ گران نمی‌شود، گفت: از ابتدای سال ۹۵ تعداد معاملات در استان تهران تا آذرماه سال جاری با رشد خوبی روبه‌رو شد اما در آذرماه حدود ۸ درصد کاهش داشته است. در ۱۰ روز دی‌ماه نیز تعداد معاملات حدود ۶ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش داشته است.

حسام عقبایی با بیان مطلب فوق افزود: در بازار خریدوفروش مسکن هم‌‌‌‌ظرفیت افزایش قیمت وجود ندارد، چراکه در سال‌های قبل یعنی ابتدای سال ۹۰ آنقدر افزایش قیمت به‌صورت غیرمتعارف در این بازار اعمال شد و از سوی دیگر در سال‌های رکود مسکن توانست به قیمت واقعی برسد البته هنوز در برخی از مناطق قیمت‌ها هنوز با قیمت واقعی فاصله دارد اما در مجموع در این حوزه هم ثبات نسبی پابرجا خواهد بود.

وی با بیان این‌که تعداد معاملات در کل کشور از ابتدای سال جاری به‌شدت کاهش داشته است گفت: به نظر می‌رسد تا بهار ۹۶ نیز به علت دو انتخاب ریاست جمهوری و شورای شهر این روند همچنان ادامه داشته باشد.

رییس اتحادیه مشاوران املاک استان تهران با اشاره به راه‌های جلوگیری از سوداگری و سفته‌بازی در دوران رونق گفت: حتی با ورود تقاضاهای جدید به بازار مسکن در دوره رونق تا پایان سال جاری افزایش قیمت نخواهیم داشت. با توجه به رکود ۳ ساله مسکن تا اواسط سال ۹۶ افزایش قیمت در بازار مسکن نخواهیم داشت اما پس‌ازآن برای جلوگیری از افزایش قیمت‌های نامتعارف و سوداگری باید انگیزه ساخت‌وساز و تولید را در بین سازندگان افزایش دهیم.

عقبایی در نهایت گفت: سیاست‌های ویرانگرانه بانک‌ها در جهت تخریب فضای اقتصادی کشور و مسکن که برخلاف قانون در بخش مسکن ورود کرده‌اند باعث شده تا بانک‌ها به برج‌سازی برخلاف قانون بانکداری روی بیاورند، بنابراین سازمان بازرسی باید از وزارت اقتصاد و بانک‌های عامل در این خصوص تحقیق کند و سرمایه بانک‌ها را در مسیر اقتصاد و تولید بیندازد.

رکود بازار مسکن باعث تنظیم بازار مسکن شد

در همین زمینه یک کارشناس بازار مسکن گفت: با توجه به عرضه سنگین مسکن طی سال‌های ۹۰ تا ۹۳ این وقفه دوساله باعث تنظیم بازار مسکن شده است اما طولانی‌تر شدن این رکود باعث بر هم خوردن این توازن و تعادل خواهد شد؛ بنابراین بازار مسکن سال آینده در انتظار فکرهای تازه و نو برای تولید مسکن است.

سلطان محمدی با بیان مطلب فوق افزود: مازاد عرضه همچنان در بازار مسکن به پایان نرسیده است، به نظر می‌رسد، ماه‌های اولیه سال ۹۶ شاهد افزایش معاملات مسکن همراه با افزایش قیمت متناسب با تورم عمومی باشیم.

این کارشناس گفت: رونق مسکن رابطه مستقیمی با رشد و تحولات کلان سیاسی و اقتصادی و همچنین بازارهای مالی و پولی دارد. بدون تردید با رشد این مسایل خواسته و ناخواسته بازار مسکن درگیر رونق نسبی خواهد شد.

سلطان محمدی با انتقاد از نبود برنامه منسجم در خصوص بازار مسکن تأکید کرد: از آنجا که برنامه‌های جدی در این خصوص اعمال نشده است، نمی‌توان به‌صورت قطعی آینده مسکن را پیش‌بینی کرد؛ اما این انتظار وجود دارد که از سال ۹۶ بازار مسکن وضعیت پررونق‌تری شاهد باشد و ازاین‌رو، عمده رونق در سال ۹۶ خواهد بود.

این کارشناس گفت: بهترین برآیند دوران رکود مسکن خروج بانک‌ها از این بازار بوده زیرا در حال حاضر بانک‌ها به دلیل مشکلات اقتصادی متعدد خود را درگیر بازهای مسکنی نمی‌کنند.

وی درنهایت گفت: در سال قبل به دلیل منابع مالی زیاد بانک‌ها حضور این مؤسسات در بازار مسکن به یک چالش بزرگ تبدیل‌شده بود اما با رکود اقتصادی سنگین این مؤسسات اصلاً منابعی برای خرید ملک ندارند.

بی‌تعادلی در بازار مسکن موج می‌زند

در همین زمینه یک کارشناس بازار مسکن دیگر بابیان این‌که کارشناسان و مسؤولین نویدهای خوبی برای آینده مسکن ارایه می‌کند گفت: شاید این نوید‌‌ها برای دلگرمی خوب باشد اما یک واقعیت را نمی‌توان ازنظر دور داشت و آن این‌که مسکن با یک بی‌تعادلی در عرضه و تقاضا مواجه است.

احمدرضا سرحدی با بیان مطلب فوق، گفت: طی سال‌های گذشته به دلیل برخوردار نبودن بخش‌های تولیدی و صنعتی از شرایط مناسب، رقابتی، کیفی و کمی، تمام سرمایه‌ها به بخش ساخت‌وساز آمد که این مسأله جدا از این‌که منجر به ایجاد پدیده‌های کوه‌خواری، جنگل‌خواری، کویرخواری و… شد کشور را با تولید انبوهی از مسکن بدون متقاضی مواجه کرد.

این کارشناس مسکن بابیان این‌که اگر خانه‌های خالی پر شوند به هر خانوار ایرانی بیش از یک واحد مسکونی می‌رسد افزود: هرچه کوه و فضای خالی در اطراف تهران بود تبدیل به برج شد؛ برج‌هایی که بیش‌تر آنها خالی هستند. این واحدهای مسکونی باید به‌مرور فروخته شوند تا طی دو-۳ سال آینده شاهد تعادل عرضه و تقاضا باشیم.

وی پیش‌بینی رونق مسکن را بدون در نظر گرفتن شرایط معیشتی خانوار‌‌ها غیرمنطقی دانست و گفت: هم‌اکنون در بخش مسکن عرضه وجود دارد اما تقاضا نیست. تقاضا زمانی انجام می‌شود که اشتغال باشد؛ حال‌ آن‌که بسیاری از متقاضیان در خرج روزانه خود مانده‌اند. پس چطور می‌توانند به مشتریان مؤثر در بازار مسکن تبدیل شوند؟

 

وی درنهایت گفت: به نظر می‌رسد اوضاع مسکن تا انتخابات ریاست جمهوری تحرک بالایی نداشته باشد.