گروه اجتماعی- قلیان برای ما ایرانی‌ها نامی آشناست. کتاب تاریخ را که ورق بزنی می‌بینی که برای اولین‌بار یک پزشک ایرانی به نام ابوالفتح گیلانی که در دربار اکبر اول، سلطان مغول هند بود، آن را اختراع کرد. وی دود تنباکو را از یک ظرف آب عبور داد تا آن را خالص‌تر و سرد نماید […]
گروه اجتماعی- قلیان برای ما ایرانی‌ها نامی آشناست. کتاب تاریخ را که ورق بزنی می‌بینی که برای اولین‌بار یک پزشک ایرانی به نام ابوالفتح گیلانی که در دربار اکبر اول، سلطان مغول هند بود، آن را اختراع کرد. وی دود تنباکو را از یک ظرف آب عبور داد تا آن را خالص‌تر و سرد نماید و از این طریق قلیان که در شبه‌قاره به حقّه معروف است را ابداع نمود. مورخان می‌گویند احتمالاً کشیدن قلیان که اختراع هندی – ایرانی است، از زمان شاه طهماسب اول آغاز شده و در دوره قاجار فراگیر شده است؛ آن‌طور که توانست محملی برای یک حرکت اعتراضی در عصر ناصرالدین شاه باشد. «نهضت تنباکو» جنبشی اجتماعی در اعتراض به اعطای امتیاز انحصاری تنباکو به شرکت «رِژی» به مدت ۵۵ سال بود که طی آن با فتوای آیت‌ا… میرزای‌شیرازی استعمال توتون و تنباکو حرام اعلام شد و مردم با شکستن قلیان‌‌ها اولین مبارزات ضداستعماری خود را کلید زدند. از اینها که بگذریم به زمان حاضر می‌رسیم، جایی که قلیان متأسفانه به یکی از اصلی‌‌ترین تفریحات مردم به‌خصوص جوانان و حتی نوجوانان تبدیل شده است! قلیانی که زمانی تنها در قهوه‌خانه‌ها موجود بود اما با لغو مجوز کشیدن قلیان در قهوه‌خانه‌ها، قلیان به خانه‌ها راه پیدا کرد و اکنون در کمتر خانه‌ای این تحفه هندی-ایرانی دیده نمی‌شود!
جنجال قلیان‌اکسیژن!
حدود ۱۰ سال از زمان ثبت اختراع رسمی قلیان‌اکسیژن در کشور می‌گذرد اما چند روزی است که بحث سرو «قلیان‌اکسیژن» در بسیاری از کافه‌ها و سفره‌خانه‌ها و مخاطرات پیدا و پنهان آن، سوژه رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی شده است و بحث بر سر مضر بودن یا نبودن این قلیان بالا گرفته است. قصه از این قرار است که وزارت ارشاد برای کاهش مصرف دخانیات در میان جوانان، در یک طرح بالینی و آزمایشی از ترکیب گاز‌های شیمیایی N2O و اکسیژن استفاده کرده که به گواه مصرف‌کنندگان باعث احساس سرخوشی و خلسه موقتی می‌شود. آن‌گونه که مسئولان وزارت بهداشت به رسانه‌ها اعلام کرده‌اند، «پاکدم» یا همان «قلیان‌اکسیژن» ثبت اختراع شده و براساس یک طرح مطالعاتی در حال عرضه است. رئیس دبیرخانه ستاد کشوری کنترل دخانیات وزارت بهداشت، در گفتگو با تسنیم گفته است که طرح مطالعاتی دستگاه «پاکدم» یا «قلیان‌اکسیژن» در زمان حاضر به‌صورت آزمایشی، تحت نظارت وزارت بهداشت حدود دو سال است که در ۱۰ استان کشور در حال اجراست. این وسیله ثبت اختراع شده و بعد از اینکه تأییدیه آن از سازمان غذا و دارو گرفته شد، به‌عنوان تجهیزات پزشکی ثبت شده و در سازمان غذا و دارو استاندارد‌هایی برای آن در نظر گرفته شده است. در همین رابطه ایرج خسرونیا؛ رئیس جامعه پزشکان متخصص داخلی ایران، با انتقاد از اجرای این طرح می‌گوید: «هر ترکیبی از موادشیمیایی که از طریق سیگار، قلیان و حتی هوای آلوده وارد بدن می‌شود، ممکن است در آینده موجب سرطان یا سایر بیماری‌‌ها شود. معتقدم، وزارت بهداشت نباید به موضوع طرح مطالعاتی قلیان‌اکسیژن ورود داشته باشد. هر کار تحقیقاتی باید با رضایت افراد انجام شود و در وهله نخست روی نمونه حیوانی استفاده شده باشد. پس از اینکه مطالعات روی نمونه حیوانی انجام شد و مضر نبودن مورد آزمایش شده به اثبات رسید، می‌تواند طرح مطالعاتی روی نمونه انسانی انجام شود. انجام یک کار تحقیقاتی به‌طور مستقیم روی نمونه انسانی از منظر اخلاقی درست نیست. با همه اینها و با وجود اظهارات مقام‌های وزارت بهداشت، به نظر می‌رسد تلاش‌‌ها برای اجرای گسترده طرح آزمایشی قلیان‌اکسیژن ادامه خواهد داشت.
دیدگاه بسته شده است.