طراحی پیت معدن آهن آنومالی شماره ۱۰ ساغند در مرحله برگزاری مناقصه  

محمد قره‌داغلی – مدیر معدن «چادرملو»، گفت: طراحی پیت آهن آنومالی شماره۱۰ ساغند انجام شده و فرآیند برگزاری مناقصه نیز در دست اقدام است و تا سه ماه آینده شروع استخراج از آنومالی۱۰ را نیز به صورت کامل به انجام خواهیم رساند. گفتنی است که استخراج ماده معدنی و باطله با به‌وجود آوردن برش‌هایی از بالا و پایین صورت می‌گیرد و در نهایت فضای خالی ایجاد می‌گردد که دیواره آن به شکل پله‌ای است. به این فضای خالی پیت گفته می‌شود. به گزارش مناقصه‌مزایده، محسن سلیمان‌دهکردی؛ در جمع خبرنگاران، با بیان اینکه از آغاز اکتشاف معدن تاکنون افزون بر ۹۰ هزار متر عملیات اکتشافی و حفاری در چهار آنومالی این معدن انجام شده است، افزود: براساس اکتشافات انجام‌شده افزون بر ۳۲۰ میلیون تن ذخیره قابل معدنکاری کشف شده که از این میزان ذخیره، ۲۹۳ میلیون تن استخراج شده است. تراز معدن ۱۵۴۰ متر از سطح دریا و عمق معدنکاری آن در حال‌حاضر ۴۲۰ متر و عمق نهایی معدن ۴۵۰ متر خواهد بود. دهکردی؛ با اشاره به این موضوع که معدن چادرملو جزء معدود معادن کشور است که از ابتدای فرآیند اکتشاف تا استخراج و فرآیند پایش و مانیتورینگ به‌عنوان معدن پیشگام شناخته‌ شده است، گفت: ما در بحث اکتشافات، منظم‌‌ترین عملیات اکتشافات را در کشور داشته‌ایم. وی افزود: نکته قابل‌توجه دیگر این است که ما در فرآیند استخراج افزون بر ۲۹۳ میلیون تن سنگ‌آهن را به نسبت ۲٫۵به‌یک، استخراج کرده‌ایم، این سطح باطله‌برداری به این معناست که به‌ازای هر تن استخراج سنگ‌آهن نیاز به انجام عملیات باطله‌برداری به میزان ۲٫۵ تن خواهیم داشت. نکته دیگر در بحث استخراج معدن، انجام این امر با در نظر گرفتن آنالیز ریسک و فرصت به منظور استخراج بیشینه ذخیره قابل معدنکاری با ضریب ایمنی قابل قبول براساس استاندارد‌های ابلاغی از طرف سازمان صمت من جمله نشریه ۵۳۸ می‌باشد که در این راستا استفاده از رادار زمینی به‌عنوان ابزاری کاربردی جهت پایش مقادیر جابجایی توده سنگ واقع در دیواره‌های مذکور به منظور دستیابی به ضریب ایمنی مناسب در دست اقدام می‌باشد. همچنین استفاده از سیستم دیسپچینگ برای اولین‌بار در کشور با تکیه بر توان و دانش متخصصین داخلی و استفاده از ظرفیت‌های شرکت‌های دانش‌بنیان کشور از دهه۹۰ تاکنون در دست بهره‌برداری می‌باشد که با توجه به نظارت مستمر بر فرآیند به‌کارگیری ناوگان معدنی موجود، گام مهمی در جهت کاهش هزینه‌های عملیاتی، توقف تولید و بهبود سیستم تعمیر و نگهداری ماشین‌آلات و نیز سوخت مصرفی ماشین‌آلات می‌باشد که منتج به اثرات ملموسی در کاهش هزینه‌های تولید شده است. مدیر معدن چادرملو، با اشاره به این موضوع که به پایان عمر معدن نزدیک هستیم، گفت: تا پایان ۱۴۰۴ بخش آنومالی شمالی معدن چادرملو به اتمام می‌رسد که این امر باعث می‌شود جبهه‌های کاری کاهش پیدا کند، چراکه آرام‌آرام باید دیواره‌های معدن و شیب‌های آن را نهایی کنیم و حداکثر ذخیره قابل معدنکاری را استخراج کنیم. در چنین شرایطی ریسک فرآیند‌های معدنکاری در این مرحله افزایش می‌یابد. موضوع دوم اینکه با توجه به این موضوع که در سال‌های پایانی عمر معدن قرار داریم، به مرز بین سنگ‌آهن و باطله رسیده‌ایم و اختلاط بین مواد معدنی و سنگ‌آهن خود به خود افزایش یافته است؛ بنابراین در سال ۱۴۰۳ و ۱۴۰۴ مشکلات عدیده‌ای در حوزه استخراج خواهیم داشت که این موضوع نیاز به یک برنامه‌ریزی دقیق در فرآیند استخراج دارد. خوشبختانه برنامه‌ریزی‌‌ها و اقدامات بسیار خوبی در این خصوص به انجام رسیده است که استفاده از ناوگان با ظرفیت کمتر در تراز‌های تحتانی جهت کاهش ترقیق ماده معدنی و نیز استفاده از دستگاه‌های با ظرفیت بیشتر در بخش‌های فوقانی جهت افزایش میزان باطله‌برداری مورد نیاز، از اهمّ اقدامات صورت پذیرفته در این خصوص به شمار می‌آید. مدیر معدن چادرملو، همچنین در پاسخ به این پرسش که آیا از سیستم آی‌پی‌سی‌سی IPCC استفاده خواهید کرد، گفت: این سیستم برخی مزایا و برخی معایب دارد، این سیستم نیاز به سرمایه‌گذاری بالایی دارد که با توجه به پایان عمر معدن چادرملو مقرون به‌صرفه نیست. دهکردی؛ با اشاره به این موضوع که عمر معدن چادرملو و آنومالی شمالی تا انتهای سال ۱۴۰۴ به پایان می‌رسد، گفت: البته ما یک ذخیره زیرزمینی با عنوان T1 و T2 در محدوده‌های ساختمانی و پمپ بنزین داریم که با توجه به این موضوع که امکان جابجایی این ساختمان‌‌ها و مستحدثات را نداریم برای این معدن برخی اقدامات مقدماتی را انجام داده‌ایم که از آن جمله می‌توان به انجام اکتشافات به میزان ۲۰ هزار متر در این محدوده جهت مشخص کردن مدل بلوکی کانسار و ژئومتری آن اشاره نمود. همچنین طراحی مدل مذکور، انجام مطالعات مرتبط با تخمین ذخیره، مطالعات مفهومی اولیه جهت تعیین روش استخراج مورد نیاز نیز توسط شرکت‌های داخلی به انجام رسیده است. دهکردی؛ درباره ذخایر این دو معدن، عنوان کرد: تناژ کل ذخیره در حدود ۱۵ میلیون تن برآورد شده است که ذخیره معدن T1 به میزان ۱۰٫۵ میلیون تن و ذخیره معدن T2 به میزان ۴٫۵ میلیون تن و عیار میانگین ذخایر ۵۰ درصد می‌باشد. کانسار تا عمق ۳۶۰ متری از سطح زمین گسترش یافته و بخش کمی از آن در عمق ۱۰۰ متری توپوگرافی قرار دارد. مدیر معدن چادرملو، ادامه داد: فاصله T1 و T2 و دیواره شمالی معدن کنونی ۲٫۱ کیلیومتر است که برای این فرآیند می‌بایست از قسمت شمالی معدن کنونی بتوانیم یک تونل حفاری کرده تا به کانسار دسترسی پیدا کنیم ضمناً استفاده از روش‌های استخراج زیرزمینی به ویژه استخراج طبقات فرعی می‌تواند مدّنظر قرار گیرد. وی ادامه داد: بنابراین پیش‌نیاز بهره‌برداری از این معدن زیرزمینی، اتمام آنومالی شمالی است تا از آن به‌عنوان پورتال تونل استفاده شود؛ البته باید به این موضوع توجه داشت که روش استخراج زیرزمینی معدنکاری در حوزه سنگ‌آهن در کشور نداشته‌ایم، بنابراین ضروری است از ظرفیت‌‌ها و توان علمی و فنی متخصصان خارجی استفاده کنیم تا بتوانیم استخراج زیرزمینی T1 و T2 را انجام بدهیم، که در این راستا با شرکت‌های مشاور خارجی مذاکراتی را در دست اقدام داریم که همزمان با اتمام معدن آنومالی شمالی بحث استخراج به روش زیرزمینی را نیز آغاز کنیم. وی افزود: با توجه به اینکه بین T1 و T2 فاصله وجود دارد، استخراج T2 ممکن است به روش زیرزمینی مقرون به‌صرفه نباشد. دهکردی؛ در پاسخ به این پرسش که آیا هزینه – فایده انجام داده‌اید که به سمت استخراج زیرزمینی بروید، گفت: ما در معدنکاری حدی به نام معدنکاری زیرزمینی و روباز داریم. براساس آن حد به لحاظ اقتصادی مشخص می‌شود که کدام روش استخراج به‌صرفه است. موضوع دوم، نسبت باطله‌برداری است. اگر از معدنکاری روباز استفاده کنیم، نسبت باطله‌برداری آن ۲۰به‌یک خواهد شد که با توجه به تحلیل‌های فنی و اقتصادی صورت گرفته، با این نسبت باطله‌برداری حتی بدون در نظر گرفتن تخریب ساختمان‌ها، تجهیزات و پمپ بنزین، استخراج روباز مقرون به‌صرفه نیست و استخراج زیرزمینی در این معدن مزایای بیشتری نسبت به استخراج روباز دارد. دهکردی؛ همچنین در پاسخ به این پرسش که D19 چه زمانی وارد مدار می‌شود، گفت: با حمایت مدیران محترم مجموعه و سرمایه‌گذاری خوبی که انجام شده از سال‌‌جاری دسترسی به این سنگ‌آهن را خواهیم داشت. خبر دیگر آنکه فرآیند اکتشاف معدن سنگ‌آهن آنومالی شماره ۱۰ ساغند با همکاری شرکت تماس (از شرکت‌های زیرمجموعه سازمان انرژی اتمی ایران) در دستورکار است. برآورد اولیه ما براساس مطالعات ژئوفیزیکی برای این معدن حدود ۳۰ میلیون تن ذخیره است، که حدود ۶٫۵ میلیون تن ذخیره قابل معدنکاری در بخش جنوبی آنومالی تخمین زده می‌شود. براساس مطالعات فنی و اقتصادی استخراج آنومالی شماره ۱۰ به روش روباز مقرون به صرفه می‌باشد. طراحی پیت آنومالی مذکور انجام شده و فرآیند برگزاری مناقصه نیز در دست اقدام است و تا سه ماه آینده شروع استخراج از آنومالی۱۰ را نیز به صورت کامل به انجام خواهیم رساند. وی همچنین در پاسخ به این پرسش که این معدن بای‌پروداکت (محصول جانبی) یا اورانیوم هم دارد، گفت: این پرسش را شرکت تماس و سازمان انرژی اتمی باید جوابگو باشند، چراکه در حوزه کاری ما نیست. اما قطعاً مشکلی وجود ندارد.