علی غلام‌فراهانی- شاید باور اینکه تقریباً داخل هر خانه‌ای در کشورمان قلیان وجود دارد، سخت باشد. اما شیوع این دودزای پرضرر به بحرانی جدی بدل گشته است. در واقع هر چه کام از قلیان بیشتر می‌شود، سن مصرف‌کننده آن کاهش می‌یابد! تاریخچه قلیان، چپوق و تنباکو در ایران و جهان، داستانی طولانی و شگفت‌آوری دارد. […]
علی غلام‌فراهانی- شاید باور اینکه تقریباً داخل هر خانه‌ای در کشورمان قلیان وجود دارد، سخت باشد. اما شیوع این دودزای پرضرر به بحرانی جدی بدل گشته است. در واقع هر چه کام از قلیان بیشتر می‌شود، سن مصرف‌کننده آن کاهش می‌یابد! تاریخچه قلیان، چپوق و تنباکو در ایران و جهان، داستانی طولانی و شگفت‌آوری دارد. در واقع همه چیز از گیاه تنباکو شروع شده که بومی آمریکا بوده و بومیان از قدیم می‌سوزانده‌اند و دود آن را از راه دهان و بینی وارد بدن می‌کردند. همچنین از راه جویدن برگ تنباکو نیز حالت سرخوشی به آنان دست می‌داده است. اما این گیاه تنها برای بوی خوبش و کیف و سرخوشی استفاده نمی‌شده است. از این گیاه برای مصرف در جشن‌ها و همچنین عبادت خدایان و ارواح نیز استفاده می‌شده که رنگی معنوی به آن داده بوده است. در سال ۱۵۵۸ یعنی ۶۶ سال بعد از سفر کریستف کلمب به آمریکا؛ فلیپ دوم، پزشکی اسپانیایی را به آمریکا گسیل می‌کند تا گیاهان و درختان آنجا را مورد بررسی قرار دهد. این پزشک، فرانسیسکو فرناندیس نام داشته و با خود تخم گیاه تنباکو را به اروپا می‌آورد. تا سالیانی دراز ظاهراً اروپائیان این گیاه را برای درمان دارویی مؤثر به کار می‌بردند و گزافه‌گویی درباره اثرات دارویی این گیاه برای بسیاری ثروتی فراهم آورد. این تبلیغات پزشکی باعث شهرت بیشتر تنباکو گردید و کشت آن در بسیاری جا‌ها در اروپا شدت گرفت. اما داستان ورود تنباکو به آسیا و عثمانی به همین سادگی اتفاق نیفتاد و حکایت خونینی دارد! در زمان سلطنت سلطان‌مراد چهارم، نزدیک به چهارهزار نفر براثر کشیدن چوپوق جان خود را از دست دادند. در تاریخ نعیما گفته شده است که مخالفان در قهوه‌خانه‌ها پاتوق می‌کردند و قهوه می‌نوشیدند و چوپوق می‌کشیدند و در مورد سلطان بدگویی می‌کردند. سلطان‌مراد برای ایجاد رعب و وحشت دست به کشتار مخالفان می‌زد و دودکشان بهانه خوبی برای این‌کار بودند. ورود تنباکو به ایران اما از دوران صفوی آغاز شده است. عثمانیان در زمان صفوی از کرانه غربی دریای خزر تا خلیج‌فارس با دولت ایران همسایگی داشتند و روابط این دو پادشاهی و مردمانی که در این گستره وسیع زندگی می‌کردند، بی‌اندازه بوده است. اما تحقیقاً می‌توان گفت که در زمان شاه‌عباس اول؛ تنباکو و بازار آن وارد ایران شد. شاه‌عباس در ۱۰۲۷ قمری استعمال توتون و تنباکو را ممنوع می‌کند. اما این دستور آنچنان هم محکم نبود و پس از مرگ شاه در زمان شاه‌صفی، دوباره تجارت و مصرف تنباکو از سر گرفته شد. شاه‌صفی چپوق می‌کشیده و هرازگاهی دستور غدقن شدن استعمال تنباکو را می‌داده است! به هر شکل این افیون پرطرفدار بدین شکل به سراسر ایران رهسپار شد.
سن مصرف‌کنندگان قلیان به زیر ۱۲ سال رسید
دیگر از مضرات قلیان می‌گذریم زیرا آن قدر در این باره صحبت شده که نیازی به گفتن ندارد، اما مسئله‌ای که باعث نگرانی در جامعه کنونی کشورمان شده، این است که این دودزای پرضرر، هر روز طالبان جدیدی پیدا می‌کند که سنِ آنچنانی ندارند! در همین رابطه، محمدرضا مسجدی؛ دبیرکل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات، در گفتگو با خبرگزاری ایسنا، گفته است که سن مصرف دخانیات مردان به ۱۲ سال و سن مصرف دخانیات در میان زنان به ۱۳ تا ۱۵ سال رسیده و مصرف قلیان در میان زنان بسیار زیاد است. او گفت که براساس اعلام سازمان بهداشت جهانی، اگر وضعیت کنونی مصرف دخانیات در کشور ادامه داشته باشد، این خطر وجود دارد که ایران و پاکستان تا سال ۲۰۵۰ در صدر کشورهای مصرف‌کننده دخانیات قرار می‌گیرند. دبیرکل جمعیت مبارزه با دخانیات ایران، همچنین با استناد به آمار و ارقام وزارت بهداشت از افزایش مصرف دخانیات در کشور، افزود: مصرف دخانیات حدود ۱۳۵ درصد افزایش یافته است.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.